Laakwijk-Schipperskwartier

3.3 Beschermd stadsgezicht en monumenten

3.3.1 Gemeentelijk beschermd stadsgezicht

Op 14 februari 2002 is Laakkwartier-Centraal als gemeentelijk beschermd stadsgezicht aangewezen (zie paragraaf 2.2.1). Een primair doel van dit bestemmingsplan is behoud van de ruimtelijke structuur en de aanwezige functiekarakteristiek van dit beschermd stadsgezicht. Dit komt in dit bestemmingsplan met name tot uitdrukking in:

bouwregels voor het gemeentelijk beschermd stadsgezicht. Hierbij wordt verwezen naar de cultuurhistorische waarden en de uitwendige architectonische vormgeving die in de bijlagen bij de regels worden beschreven, bijlage 6 Gemeentelijk beschermd stadsgezicht Laakkwartier;

• d. de bestemming van de aanwezige (hoofd)bebouwing;
• e. de bestemming van de tuinen aan de voorgevel van percelen die in het beschermd stadsgezicht liggen;
• f. de regeling ten aanzien van een extra kapverdieping voor de bestaande woningen;
• g. een aanlegvergunningstelsel voor een aantal werken en werkzaamheden, zoals het schilderen en pleisteren van gevels.

Nieuwe initiatieven worden getoetst aan de te behouden kwaliteiten die in (de toelichting op) de aanwijzing tot gemeentelijk beschermd stadsgezicht worden genoemd. Deze toelichting is bijlage 6 Gemeentelijk beschermd stadsgezicht Laakkwartier bij de regels van dit plan opgenomen.

De notitie 'Bouwen en behouden in beschermde stadsgezichten' van de gemeente Den Haag geeft aan hoe met het oog op nieuwe ontwikkelingen in een gemeentelijk beschermd stadsgezicht met de cultuurhistorische waarden moeten worden omgegaan. Om binnen het beschermde stadsgezicht een nadere ordening aan te brengen van het te onderscheiden cultuurhistorische gehalte zijn ordekaarten opgesteld. Deze ordening is onderdeel van de welstandstoets bij (individuele) bouwplannen in het beschermd stadsgezicht:

• a. straatwand van de 1e orde: (delen van de) straatensembles van de eerste orde bezitten alle een hoge ensemblewaarde en vormen als het ware de dragers van het beschermde stadsgezicht. hoogwaardige straatensembles met een oorspronkelijke uitvoering, detaillering en kwaliteit die de dragers van het beschermd stadsgezicht zijn met de meest geslaagde architectuur, de fraaiste groenaanleg en belangrijke zichtassen;
• b. straatwand van de 2e orde: beeldondersteunende straatensembles met de vormkarakteristiek en kwaliteit van het beschermde stadsgezicht. Hier is behoud van de bestaande kwaliteit en vormkarakteristiek van het beschermde stadsgezicht uitgangspunt. De oorspronkelijke aanleg en het architectuurbeeld zijn hier nog goed bewaard;
• c. straatwand van de 3e orde: straatwanden met een sterk gewijzigde stedenbouwkundige opzet en architectuur die niet meer aansluit op het oorspronkelijk stedelijk weefsel. Dit zijn meestal ingrepen uit een latere periode.

De ordening is ook richtinggevend voor de uitbreidingsmogelijkheden van woningen in Laakkwartier-Centraal: vijf lagen langs doorgaande wegen in het kader van de Structuurvisie Den Haag 2020 (paragraaf 3.1.5), een extra kapverdieping op hoofdgebouwen (paragraaf 6.1.2) maar ook andere uitbreidingsmogelijkheden bij woningen op het erf (paragraaf 6.1.1).

3.3.2 Monumentale gebouwen

Wijziging van een rijks- of gemeentelijk monument is zonder een vergunning van burgemeester en wethouders verboden (artikel 11 van de Monumentenwet 1988 of artikel 9 van de Monumentenverordening Den Haag). Het plangebied telt drie gebouwen die ingevolge artikel 6 van de Monumentenwet 1988 als rijksmonument zijn ingeschreven. (Er zijn in het plangebied geen gemeentelijk monumenten die zijn aangewezen ingevolge artikel 3 van de Monumentenverordening van de gemeente Den Haag.)

adres		nummer	omschrijving
Goudriaankade 90		459726	Vrijstaand havenkantoor uit 1900, gebouwd in overgangsarchitectuur in opdracht van de gemeente Den Haag naar ontwerp van architect A.A. Schadee. Het diende voor het innen van haven- en liggelden van de schepen die het in 1898-1901 gegraven eerste gedeelte van de Laakhaven aandeden.
Trekweg 102		18073	Laakmolen. De poldermolen ligt aan de Haagvliet op de hoek van de Laakkade en de Trekweg. De Laakmolen, een 8-kante grondzeiler, dateert van 1699 en is gebouwd op de fundamenten van een vroegere molen. De molen heette vroeger ook wel Galgemolen. In 1982 werd de molen door brand zwaar beschadigd. Toen in 1985 de restauratie bijna was afgerond, vond opnieuw een brand plaats.
Rijswijkseweg 340 en 342		477286	Vrijstaand gebouw uit 1923-1925, gebouwd naar rationalistisch ontwerp van architect K.P.C. de Bazel, als Haagsch Tehuis voor Ongehuwden (HTO) in het kader van de Woningwet in opdracht van het Departement 's-Gravenhage van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De Bazel is tijdens de bouw in 1923 overleden waarna de voltooiing is geschied onder leiding van de architecten A. Broese van Groenou en S. de Clerq. Oorspronkelijk bezat het gebouw 450 vertrekken en was het uitgerust met collectieve voorzieningen waaronder een restaurant en een badinrichting. In 1982 is het gerenoveerd en verbouwd tot 100 appartementen en 78 kamers.