Kernen Ankeveen, Kortenhoef en Nieuw-Loosdrecht

4.4 Ruimtelijke hoofdstructuur

Ankeveen

De ruimtelijke opbouw van de kern Ankeveen is grotendeel gebaseerd op de verkaveling van het onderliggende landschap. De kern is ontstaan aan het Stichts End, dat in het noorden van het plangebied overgaat in het Hollands End.

De onderliggende verkaveling kenmerkt zich door de langwerpige ongelijke slagen die vrijwel haaks op het lint van het Stichts End / Hollands End zijn georiënteerd.

Het karakteristieke lint van het Stichts End / Hollands End vormt de as waaraan de kern Ankeveen is ontstaan. Enkele dwarsstraten geven toegang tot de achtergelegen woongebiedjes.

Aan de oostzijde van het Stichts End/Hollands End zijn tussen het lint en de "achtersloot" naoorlogse woonwijkjes (met bijbehorende voorzieningen) van verschillende leeftijd aanwezig. Deze achtersloot wordt omzoomd door een groenzone afgewisseld met privétuinen. Op deze wijze is een geleidelijke overgang van de kern naar het omliggende landschap aanwezig.

Ten oosten van de achtersloot, aan de Stichtse Kade, steekt een groen omzoomd sportcomplex verder het landschap in.

Aan de westzijde van het Stichts End/Hollands End vormen de door water begrensde achtererven van de lintbebouwing de grens van de kern. Hierdoor is een duidelijke begrenzing, maar een zachte overgang naar het achtergelegen plassengebied aanwezig. Aan deze zijde is geen sprake van planmatige uitbreidingen. Op enkele plekken is wel sprake van wonen in de tweede linie. De Dammerkade is de enige dwarsstraat aan deze zijde van het lint. Hier is een kleinschalig wooncomplex aanwezig.

Kortenhoef

Verkavelingstructuur

De ruimtelijke opbouw van de kern Kortenhoef is grotendeel gebaseerd op de verkaveling van het onderliggende landschap. De kern is ontstaan rondom de Kerklaan, tussen de Kortenhoefsedijk en de 's-Gravelandsevaart.

De onderliggende verkaveling kenmerkt zich door de langwerpige slagen die ietwat schuin op het lint van de kern 's-Graveland zijn georiënteerd.

De in het plangebied aanwezige straten/lanen volgen in grote lijnen het patroon van de voormalige kavelsloten. Deze straten vormen lange lanen die van oost naar west door de kern lopen. Deze straten/lanen worden met elkaar verbonden door kortere dwarsstraten, die haaks op de kavelrichting georiënteerd zijn.

Inzoomend op bouwblokniveau valt op dat deze oost-weststructuur eveneens merendeels is aangehouden bij de situering van de hoofdbebouwing.

Aan de noordzijde wordt de kern begrensd door een kavelsloot. Ten noorden van deze kavelsloot ligt een uitloper van het open veenweidegebied dat zich in westelijke richting uitstrekt. De zuidgrens wordt eveneens bepaald door een kavelsloot.

De verschillen in ruimtelijke structuur tussen de diverse wijken hangen samen met tijd waarin de bebouwing tot stand is gekomen.

De eerste uitbreiding wordt gevormd door een buurtje uit de jaren '30 dat is gelegen aan de zuidzijde van de Kerklaan (Oranjebuurt). Dit buurtje heeft een typerend tuindorpkarakter.

De overige bebouwing rondom de Kerklaan is gerealiseerd vanaf de jaren '50. Er was toen een grote behoefte aan woningen en deze zijn in aansluiting op de reeds bestaande bebouwing van de Kerklaan gerealiseerd. De rechte straten en eenvoudige stedenbouwkundige structuur is kenmerkend voor deze periode.

De bebouwingsstrook ten noorden van de E. Mooylaan behoort tot de meer recente bouwperiode (jaren '70 en '80), de tijd van de woonerven. Dat geldt ook voor het zuidelijke deel van de kern.

De laatste uitbreiding van de kern wordt gevormd door de wijk Zuidsingel die vanaf de jaren '90 is ontwikkeld. Met de realisatie van Zuidsingel fase 7 en 8 nadert deze uitbreiding zijn afronding.

De verkavelingstructuur en daarmee de wegenstructuur die vanuit het landelijk gebied doorloopt in de kern, kent over het algemeen een heldere opbouw. Behoud en waar mogelijk versterking van deze herkenbare verkaveling- en routestructuur is gewenst.

Groenstructuur

Het plangebied bevat enkele belangrijke groene elementen. Deze groenelementen zijn vooral aanwezig in de naoorlogse uitbreidingen van Kortenhoef en bestaat uit plantsoenen en speelweiden.

Aan de E. Mooylaan ligt speeltuin De Eekhoorn. Tussen de Bruinjoost en de Zoete Inval is een grotere, groene vlek aanwezig.

In het noordelijke deel van Kortenhoef zijn plantsoenen rond de kerk met pastorie en het woonzorgcomplex Oudergaard belangrijke groenelementen. Verder zijn er in het plangebied diverse groene verblijfsruimten aanwezig, zoals aan de E. Blocklaan.

De aanwezigheid en de gebruiksmogelijkheden van de groene elementen dragen in hoge mate bij aan de kwaliteit van de woonomgeving in Kortenhoef. Behoud en waar mogelijk uitbreiding van de aanwezige groenstructuur is dan ook gewenst.

Nieuw-Loosdrecht

Verkavelingstructuur

De ruimtelijke opbouw van de kern Nieuw-Loosdrecht is grotendeel gebaseerd op de verkaveling van het onderliggende landschap. De kern heeft een waaierstructuur die opgespannen is tussen de Nieuw-Loosdrechtsedijk aan de westzijde en de Rading aan de oostzijde. Aan de noordzijde wordt de kern begrensd door de Molenmeent. Deze weg volgt de richting van de verkaveling van het landschap. Aan de zuidzijde wordt de kern begrensd door een verbrede kavelsloot. Ten zuiden van deze kavelsloot ligt de Algemene Begraafplaats en een deel van de Tjalk. Deze weg vormt samen met de kavelsloot en het water rondom de begraafplaats de begrenzing van het bestemmingsplangebied.

Met name in het noordelijk deel van Nieuw-Loosdrecht, vanaf de Molenmeent tot en met de Nootweg, volgen de straten het patroon van de voormalige kavelsloten. Deze straten vormen lange lanen die van oost naar west door de kern lopen. Deze straten/lanen worden met elkaar verbonden door kortere dwarsstraten, die evenwijdig aan de Nieuw-Loosdrechtsedijk en de Rading lopen. In deze richting is er één lange laan die de Molenmeent verbindt met de Tjalk: de Frans Halslaan/Eikenlaan/Prinses Marijkestraat/Hallincklaan.

Het deel van de kern tussen de Nootweg en de Tjalk, ten oosten van het Bos van Sprenger, heeft een minder heldere structuur dan het deel ten noorden van de Nootweg, maar de verkaveling heeft wel dezelfde richting.

Het zuidelijke deel van de kern, ten zuiden van het Bos van Sprenger en de Tjalk, heeft een structuur die erg afwijkt van de heldere structuur ten noorden van de Nootweg. De woonerfverkaveling van dit deel is ook niet gebaseerd op de verkaveling van het onderliggende landschap. De rand langs de Rading, tussen de Molenmeent en de Lindelaan, heeft een structuur met veel losse bebouwing.

De verschillen in ruimtelijke structuur hangen samen met tijd waarin de bebouwing tot stand is gekomen. De bebouwing rondom de Nootweg is gerealiseerd omstreeks de jaren vijftig. Er was toen een grote behoefte aan woningen en deze zijn in aansluiting op de reeds bestaande bebouwing van de Nootweg gerealiseerd. Het noordelijk deel van Nieuw-Loosdrecht, rondom het Bos van Hacke, stamt uit de jaren '60 en '70. De rechte straten en eenvoudige stedenbouwkundige structuur is kenmerkend voor deze periode. Het zuidelijk deel van de kern is gebouwd in de jaren '70 en '80, de tijd van de woonerven en amorfe structuren.

In de jaren '90 is rond de Laan van Eikenrode en de Taxuslaan nog een woongebiedje gerealiseerd.

De verkavelingstructuur en daarmee de wegenstructuur die vanuit het landelijk gebied doorloopt in de kern, kent over het algemeen een heldere opbouw. Behoud en waar mogelijk versterking van deze herkenbare verkaveling- en routestructuur is gewenst.

Groenstructuur

Het Bos van Hacke ligt tussen de Laan van Eikenrode, het zorgcentrum Emtinckhof en het St. Annepad. In dit bos is het landgoed Eikenrode gelegen. Buiten de kern, aan de andere kant van de Nieuw-Loosdrechtsedijk, ligt een ander deel van dit bos. Verkavelingsloten omsluiten het bos zowel in het buitengebied als in de kern.

Tussen de Nootweg, de Luitgardeweg, 't Laantje en de Nieuw-Loosdrechtsedijk, ligt het kleinere Bos van Sprenger. Deze beide groengebieden vormen, samen met de lintbebouwing langs de Nieuw-Loosdrechtsedijk, de Rading en de Nootweg, de oudste structuurbepalende elementen in de kern.

Langs een deel van de Tjalk en in het verlengde hiervan ligt een groenstrook, waarvan de ligging gebaseerd is op de oorspronkelijke verkavelingstructuur. Ook aan de oostzijde van de kern, langs de Rading, ligt een groenstrook. Deze groenstrook vormt een waterwingebied. Ten slotte ligt aan de zuidzijde van de kern de Algemene Begraafplaats. Deze begraafplaats ligt buiten het bebouwde gebied en heeft daardoor geen structuurbepalende functie.

De aanwezigheid en de gebruiksmogelijkheden van de groene elementen dragen in hoge mate bij aan de kwaliteit van de woonomgeving in Nieuw-Loosdrecht. Behoud en waar mogelijk uitbreiding van de aanwezige groenstructuur is dan ook gewenst.