| Plan: | Centrum |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0626.2010Centrum-BP40 |
De Structuurvisie is een gemeentelijk antwoord op de toenemende verstedelijking van de Randstad, waarin wordt aangegeven op welke wijze Voorschoten haar specifieke karakter kan behouden en versterken. De gemeentelijke Structuurvisie 2005-2020 is opgesteld om voor de middellange termijn als handvat te dienen om de ruimtelijke vraagstukken op de gebieden van wonen, zorg en welzijn, maar natuurlijk ook werken, verkeer, voorzieningen en recreatie in te passen in de beperkte beschikbare ruimte. Daarbij is als richtsnoer gebruik gemaakt van thema’s als: “koesteren, groeien en beheersen”.
De Structuurvisie vormt de vertaling van de geformuleerde beleidslijnen in een ruimtelijk-functioneel toekomstperspectief voor de periode tot circa 2020. Het strategisch vertrekpunt kan als volgt aangeduid worden:
Daarbij kan geconcludeerd worden, dat in de gevoerde discussies en beraadslagingen gedurende de afgelopen jaren als rode draad naar voren komt, dat gehecht wordt aan:
De Structuurvisie Centrum Voorschoten 'Kwaliteit voorop' is voor het centrumgebied de uitwerking van de Structuurvisie 2005-2020. De visie is de basis voor het nieuwe bestemmingsplan voor het centrumgebied. In deze structuurvisie is voor een drietal thema's gekozen. De drie thema's zijn vervolgens aan de hand van een SWOT analyse, uitkomsten van werkgroepen, workshops en individueel benaderde doelgroepen uitgewerkt een voorzien van scenario's.
Er dient een zorgvuldige inpassing te komen van nieuwe ontwikkelingen in het historisch centrum, passend bij het Voorschotense erfgoed en de status van beschermd dorpsgezicht. Het winkelgebied moet aantrekkelijk zijn met mogelijkheden voor uitbreiding met andere publieksaantrekkende functies. Er zal onderzoek plaatsvinden naar de mogelijkheden om het centrum ook bereikbaar te maken voor waterrecreatie en het aftasten van de kansen die hierdoor ontstaan als bijvoorbeeld een passantenhaven met eventueel luxe wonen en recreatie. Ook moet onderzocht worden hoe de relatie met de Vliet geoptimaliseerd kan worden, inclusief de verbinding naar het aangrenzende recreatiegebied Vlietland. Er moet ook gekeken worden naar de optimalisering voor fiets- en wandelrecreatie langs de Vliet en de relatie met het centrum.
Er zijn twee plekken in het centrum die in aanmerking komen voor een passantenhaven. Dit zijn het parkeerterrein Wagenerf aan de Marinelaan en/ of het MOC terrein en nabij Landgoed Huize Bijdorp. Ten behoeve van het maken van een definitieve keuze moet nader onderzoek worden gedaan.
Geconstateerd is dat het centrum van Voorschoten bestaat uit een aantal deelgebieden waarvan de onderlinge relatie de nodige aandacht verdient. Het centrum bestaat vooral uit gesloten bouwblokken met hoge bebouwingsdichtheden. Tevens kent het gebied een hoge dichtheid van voorzieningen, met name op de begane grond, en een hoge gebruiksdruk. De structuur van het centrum wordt vooral bepaald door de Voorstraat en de Schoolstraat die samenkomen rondom de kerk. Om de aansluiting van deze twee straten te optimaliseren moet bekeken worden hoe de verbindingen en overgangen geoptimaliseerd en verbeterd kunnen worden.
Ten aanzien van de Schoolstraat is het gewenst dat het winkelgebied wordt opgetrokken in zuidelijke richting naar de locatie van de oude Rabobank/ Deltaplein. Het is gewenst dat zich hier een nieuwe publiekstrekker voor het centrum komt. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een nieuwe winkellocatie met appartementen.
Er dient aandacht te zijn voor de inrichting van de openbare ruimte, autoparkeren en concentratieplekken voor fietsparkeren. Het levendig houden van het centrum is van groot belang. In het kader hiervan dient onderzocht te worden hoe "wonen boven winkels" hier een bijdrage aan kan leveren.
In andere nota's is al gevraagd om de samenhang tussen cultuur en horeca in de Voorstraat vast te leggen. Er wordt onder andere gesproken over nieuwe culturele bestemmingen, uitbreiding van de horeca met een hoger segment, meer terrassen, restaurants, uitgaan voor jongeren en een hangplek voor ouderen.
Onderzocht moet worden hoe het cultuuraanbod in het centrum versterkt kan worden en hoe op den duur vrijkomende gebouwen een bijdrage kunnen leveren aan nieuwe culturele invullingen in het centrum.
In totaal zijn er zeven ontwikkellocaties in de structuurvisie opgenomen. Voor iedere locatie is een uitvoeringsprogramma opgesteld. Op deze ontwikkellocaties wordt in paragraaf 4.2 nader ingegaan.
De Structuurvisie Centrum Voorschoten 2020 is op 3 november 2011 door de gemeenteraad vastgesteld.
De gemeente Voorschoten heeft de ambitie om de positie van het centrum binnen de regio te behouden en te versterken als locatie om te winkelen, wonen en te verblijven. In 2003 is de Kadernota Centrumgebied opgesteld als richtinggevend document voor toekomstige ontwikkelingen. Inmiddels hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan in Voorschoten, omliggende winkelgebieden en de detailhandel in het algemeen. Dit document is opgesteld om de behoefte naar een actuele visie te vervullen.
De visie stelt dat het centrum een lokale verzorgingsfunctie heeft en goed functioneert. Ondanks de grote concurrentie in de omgeving is een compleet aanbod aanwezig met sterke filialen en veel gespecialiseerde zelfstandige ondernemers. De Schoolstraat is het kernwinkelgebied met een heldere lineaire structuur. Aan de zuidkant ontbreekt een publiekstrekker. De Voorstraat heeft een historische uitstraling en horeca in het hogere segment. De bereikbaarheid van het centrum is goed, de huidige parkeercapaciteit lijkt aan de krappe kant.
Om de positie van het centrum verder te versterken zijn twee onderdelen van belang, namelijk de primaire functie en het onderscheidend vermogen. Bij het versterken van de primaire functie van het centrum betreft het het optimaliseren van de positie als lokaal dorpscentrum door versterking van het boodschappenaanbod. Gemak en efficiëntie is voor de consument van groot belang. Goede bereikbaarheid, parkeren en een prettig verblijfsklimaat met enige winkelondersteunende horeca dragen hieraan bij. Als de primaire functie op orde is, krijgen door de hoge passantenstromen ook kleinere specialistische zaken een grotere kans. Samen met de aantrekkelijke stedenbouwkundige kwaliteit en horeca levert het een bijdrage aan het onderscheidend vermogen ten opzichte van andere centra.
In de Ruimtelijke visie centrumvoorzieningen is aangegeven dat om de visie te realiseren een aantal projecten in onderlinge samenhang uitgevoerd moet worden, waaronder het actualiseren van het bestemmingsplan.
Met de horecavisie streeft de gemeente Voorschoten naar het mogelijk maken van een horecaontwikkeling die de ruimtelijke en economische aantrekkingskracht en de kwaliteit van het wonen, werken, winkelen en verblijven van de gemeente Voorschoten versterkt.
De doelstellingen van de horecavisie zijn:
De horecavisie is uiteindelijk de basis voor de structuurvisie en het bestemmingsplan, de APV en vergunningen en voor overleg inzake veiligheid, duurzaamheid en toegankelijkheid.
In het centrum van Voorschoten is ruimte voor het uitbreiden van de horecafunctie, er kunnen in totaal 5 verkooppunten bijkomen. Deze horeca uitbreiding zal vooral plaatsvinden in het centrumgebied, de Voorstraat (3 avondhoreca) en de Schoolstraat (2 daghoreca), buiten het centrum zal uitbreiding niet worden gestimuleerd. Om de overlast beperkt te houden, wordt in de Voorstraat gestreefd naar zoveel mogelijk aaneengesloten horeca en daarmee ook aaneengesloten terrassen. Dit vergroot de aantrekkingskracht en beperkt de overlast. Door de voorgestelde uitbreiding van de horeca zal er meer terras ontstaan in de Voorstraat. De terrassen moeten overigens wel toegankelijk blijven voor minder validen. Hierover moeten afspraken worden gemaakt met de horeca-ondernemens. Ook dienen er afspraken te worden gemaakt over de verdeling van de ruimte in de Voorstraat tussen terras en de wekelijkse warenmarkt.
In de Woonvisie uit januari 2010 presenteert de gemeente Voorschoten een duidelijke missie met betrekking tot wonen. Deze luidt: 'samen bouwen aan een lommerrijk dorp met een kloppend historisch centrum, waar groen, cultuurhistorie, duurzaamheid en gevarieerdheid sleutelwoorden zijn.' Deze missie vloeit voort uit de volgende ambities van de gemeente Voorschoten:
Om de missie te realiseren zijn drie beleidsdoelen opgesteld:
In de Nota Erfgoed worden met drie accenten prioriteiten gesteld bij de uitvoering van het beleid. Het eerste accent is erop gericht het aanwezige erfgoed veilig te stellen door eigenaren te stimuleren zelf te investeren in hun eigendom door middel van voorlichting, vergunningverlening en lichte subsidies. Als uitvoering van de vastgestelde nota wordt gewerkt aan een actualisatieslag en een gemeentebrede inventarisatie van alle cultuurhistorische waarden. In het verlengde daarvan gaat het tweede accent in op het belang van het erfgoed voor de maatschappelijk en ruimtelijke ontwikkeling van Voorschoten. Kernwoorden zijn ruimtelijke kwaliteit, een waardenkaart en integraal en gebiedsgericht werken. Tot slot ligt het derde accent op het uitdragen, openstellen en profileren van het erfgoed, binnen de gemeente maar ook daarbuiten. Communicatie is daarbij een kernbegrip. Door deze drieslag in het beleid wordt er gewerkt aan een goede kwaliteit (behoud, onderhoud en ontwikkeling) van het culturele erfgoed.
Onderstaande uitgangspunten vormen de basis voor het welstandsbeleid. Deze uitgangspunten zijn meegenomen in het opstellen van de welstandscriteria, maar vormen ook het kader waarbinnen het welstandstoezicht moet plaatsvinden.
De Verkeersvisie is in samenspraak met belanghebbenden ontwikkeld. In de Verkeersvisie geeft de gemeente aan wat het kader is voor het verkeers- en vervoersbeleid van de gemeente. Het begrip ‘duurzaam’ staat centraal; Duurzaam Veilig, bruikbaar voor langere tijd en met respect voor de leefomgeving. Veel aandacht in de nota gaat uit naar de fietser, de voetganger en het openbaar vervoer. Extra aandacht is er voor kwetsbare verkeersdeelnemers zoals (school)kinderen, senioren en mensen met een mobiliteitsbeperking. Voor het autoverkeer zijn in het afgelopen jaar al belangrijke besluiten genomen, denk aan het parkeerbeleid voor het centrumgebied en de Traverse. Deze besluiten zijn integraal onderdeel van de Verkeersvisie.
Het wegennet van Voorschoten is relatief verkeersveilig. Om de verkeersveiligheid voor de toekomst zeker te stellen wordt het wegennet Duurzaam Veilig ingericht en worden alle wijken ingericht als 30 km zones.
Om de verkeersveiligheid van fietsers en voetgangers te verbeteren wordt vooral aandacht besteed aan schoolroutes en oversteekplaatsen. Om het gebruik van de fiets te vergroten wordt het stelsel van fietspaden en fietsroutes gecompleteerd en wordt het comfort voor de fietser verbeterd door het wegdek goed te onderhouden.
De regio Holland Rijnland heeft een plan ontwikkeld om het openbaar vervoergebruik flink te laten stijgen. Dit zal ook in Voorschoten goed merkbaar zijn. Punt van aandacht is het bedieningsniveau van het openbaar vervoer in de wijken.
Uit onderzoek blijkt dat het autoverkeer in Voorschoten de laatste tientallen jaren nauwelijks is toegenomen. Het wegennet voor de auto is binnen Voorschoten daarom nog steeds van voldoende capaciteit en zal dat naar verwachting ook voorlopig blijven.
De Visie is uitgewerkt in een Maatregelenpakket Verkeer en Vervoer (MPV). Het doel van het MPV is om de uitvoering van het verkeers- en vervoerbeleid te sturen en te monitoren. Het MPV is daarmee basis voor de besluitvorming in de raad van Voorschoten over de jaarlijkse programmering van de uitvoering van het verkeers- en vervoerbeleid.
In mei 2011 heeft een parkeeronderzoek in het centrumgebied van Voorschoten plaatsgevonden. Op basis van de parkeertellingen, gemeentelijke beleidvisies en enkele interviews is het parkeerbeleid voor het centrumgebied geëvalueerd. In maart 2012 heeft de gemeenteraad de parkeernota 'Parkeren in het centrumgebied van Voorschoten: naar een duurzaam parkeerbeleid' geëvalueerd. Naar aanleiding van de evaluatie worden de volgende nadere uitvoeringsmaatregelen uitgewerkt.
Historisch tekort en parkeernormen
In het centrum ligt de gemiddelde bezettingsgraad en de maximale bezettingsgraad van het gebied binnen de binnenring als geheel en het gebied buiten de binnenring als geheel onder de benoemde kritische grens van 85 %. Daarmee kan gesteld worden dat zich geen 'problemen' voordoen in beide deelgebieden ten aanzien van autoparkeren. De parkeervraag en het parkeeraanbod zijn in evenwicht en dat betekent dat er ook geen sprake is van een 'historisch tekort'. Nu er evenwicht is is het mogelijk de parkeerbalans en de normen waarop deze gebaseerd is te kalibreren. Wanneer inzicht wordt verkregen met welke functies in de huidige situatie de gemeten parkeervraag wordt veroorzaakt, is het mogelijk een preciezere inschatting te doen van de bijbehorende normen voor de situatie in Voorschoten. Naar verwachting leidt dit tot een neerwaartse bijstelling van de huidige algemene parkeernormen. Daarmee komt er een parkeernorm die specifiek is toegespitst op het centrum van Voorschoten. Daadwerkelijke verlaging is alleen mogelijk wanneer voor alle nieuwe of gewijzigde functies in het gebied de (nieuwe) parkeernorm strikt wordt toegepast en opgelegd aan initiatiefnemers. Nu er evenwicht is betekent dit niet dat er geen knelpunten meer zijn. In sommige telsecties is de bezettingsgraad namelijk wel problematisch, maar deze knelpunten kunnen in sommige gevallen worden opgelost of verminderd. In de uitwerking zal voor enkele parkeerterreinen nader onderzocht worden hoe het gebruik en de ruimtelijke kwaliteit verder verbeterd kan worden. Dit geldt zeker voor het Sir Winston Churchillplein, het Burgemeester Van der Haarplein en het parkeren in de Overslagstraat, maar ook de andere parkeervoorzieningen zullen tegen het licht worden gehouden en worden bezien of optimalisatie qua gebruik en uitstraling kan worden bereikt.
Voorstraat
Op basis van de parkeertellingen is het niet gewenst om de Voorstraat parkeervrij te maken. Op drukkere momenten in de week zal dit leiden tot een loopafstand van parkeerders van meer dan 250 meter dan wel tot meer zoekwerk door met name het zuidelijk en het oostelijk deel van het centrum. Daarnaast zal er naar verwachting sprake zijn van verdringing van andere parkeerders van nabij gelegen parkeerplaatsen, zoals bijvoorbeeld het Wagenerf. In lijn met de Ruimtelijke visie centrumvoorzieningen en de Structuurvisie Centrum zal dan ook een inrichtingsplan voor de Voorstraat gemaakt worden met behoud van autobereikbaarheid, parkeren en meer ruimte voor de horecafunctie (terras).
Blauwe zone
De blauwe zone in en rondom het centrum werkt, ondanks dat er zeer beperkt wordt gehandhaafd. Met een verbetering van de handhaving, zoals de gemeente voornemens is, kan de werking nog verder verbeteren. Daarmee zal echter ook enige verdringing van parkeerdruk naar de naastgelegen straten plaatsvinden en dus ook de kans op overlast aldaar toenemen. Als de bezettingsgraad in de blauwe zone hierdoor voldoende terugloopt en er blijkbaar voldoende capaciteit is voor kort parkeren ten behoeve van het centrum, kan de blauwe zone worden verkleind. De invoering van een parkeerverwijssysteem zal ook bijdragen aan een betere parkeerverdeling.
Fietsparkeren
Uit de parkeerevaluatie blijkt dat de voorgenomen fietsclusters met uitzondering van de fietsenstallingen nabij Albert Heijn niet zijn gerealiseerd. Het is dan ook belangrijk dat de omvangrijke fietsclusters snel worden aangelegd. Dit geldt vooral voor de fietsenstallingen nabij de Hema en de Dorpskerk. De fietsenstallingen aan de zuidzijde van de Schoolstraat worden opgepakt bij de realisatie van de projecten 'Knooppunt Voorschoten' en 'Deltaplein'. In de Schoolstraat blijft het in beide richtingen toegestaan te fietsen.
Laden en lossen
De in het centrum van Voorschoten gevestigde winkels zijn voor hun bevoorrading, al dan niet gedeeltelijk, afhankelijk van de Schoolstraat, welke direct grenst aan het plangebied. Ten behoeve van het laden en lossen kent de straat momenteel een eenrichtingsverkeer-regime vanuit het zuiden. In lijn met de herontwikkelingen die voortkomen uit het project 'Knooppunt Voorschoten' en het project Deltaplein zal de rijrichting in de winkelstraat worden omgedraaid. Dit heeft vooral voordelen voor de verkeersafwikkeling bij de Wijngaardenlaan, doordat er één rijrichting komt te vervallen. Het laad- en losverkeer rijdt in de nieuwe situatie de Schoolstraat in vanuit het noorden en gebruikt de ruimte tussen het hoofdgebouw en het paviljoen om het winkelcentrum te verlaten.
De groenstructuurvisie heeft betrekking op al het groen binnen de bebouwde kom van Voorschoten. Het geeft een visie op het openbare groen dat in beheer is bij de gemeente en doet uitspraken over de beeldbepalende groengebieden die in beheer zijn van particulieren.
De groenstructuurvisie bouwt voort op de structuurvisie 2005-2020 die in maart 2007 door de raad is vastgesteld. De volgende thema’s uit de structuurvisie hebben direct betrekking op het groen:
Deze groenstructuurvisie heeft de volgende doelen:
Omdat de groenstructuurvisie een thematische structuurvisie is, kan het voorkomen dat de visie onderdelen bevat die knelpunten opleveren voor andere belangen van de gemeente Voorschoten of andersom. In dat licht vormt de groenstructuurvisie een afwegingskader waar, onderbouwd door andere gemeentelijkebelangen, via besluitvorming van afgeweken kan worden. De groenstructuurvisie dient tevens als kader voor inrichtingsplannen en beheerplannen. Bij het plan is een programma met maatregelen en projecten opgenomen.
In het Milieubeleidsplan is een onderscheid gemaakt in speerpunten en overige beleidspunten. De belangrijkste aandachtspunten voor het toekomstige milieubeleid zijn als uitvloeisel van de startnotitie, het coalitieprogramma, het overleg met externe betrokkenen en de zienswijzen benoemd als speerpunten van het MBP. Een speerpunt moet 'gelezen' worden als een beleidsonderdeel waarin de komende periode extra aandacht naar uit zal gaan.
In het Milieubeleidsplan zijn een viertal speerpunten opgenomen:
Per onderwerp wordt een ambitieniveau voorgesteld. Er zijn drie ambitieniveaus opgesteld.
In het algemeen geldt dat de gemeente Voorschoten voldoet aan ambitieniveau I. Op vele onderwerpen blijkt het mogelijk, afhankelijk van personele en financiële mogelijkheden om ambitieniveau II na te streven. Hier en daar wordt ambitieniveau III nagestreefd. Het voorstel om een onderwerp volgens een bepaald ambitieniveau te realiseren, is een politieke keuze die ter besluitvorming wordt voorgelegd.
In april 1968 is het beschermd dorpsgezicht van Voorschoten vastgesteld. In paragraaf 3.4.1 is een afbeelding opgenomen met de begrenzing van het beschermd dorpsgezicht.
De aanwijzing van een beschermd dorpsgezicht ex artikel 20 van de monumentenwet omvat behalve de Voorstraat met de hieraan gelegen bebouwing, de Hervormde Kerk met het naastgelegen kerkhof, de rond dit kerkhof gelegen bebouwing, waaronder de in het dorpsbeeld zeer karakteristiek gelegen panden Treubstraat nummers 31-33-35 en voorts de Hervormde pastorie Treubstraat 5 met de directe omgeving hiervan.
De aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht betekent nadrukkelijk geen "bevriezing" van de terreinen en opstallen binnen de begrenzing. De beschermende maatregelen, die na de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht door middel van een stedebouwkundige regeling voor het desbetreffende gebied zijn genomen, dienen in de eerste plaats om het karakter van het beschermde dorpsbeeld zoveel mogelijk te behouden, zonder evenwel tot een volledige conservering van het nu bestaande over te gaan.
Voor de Voorstraat betekent dit het behoud van de huidige rooilijnen, het behoud van de aanwezige boombeplanting en het treffen van zodanige stedebouwkundige voorschriften ten aanzien van de bestemming en vormgeving van de bebouwing, dat een harmonisch beeld behouden blijft.
In opdracht van de gemeente Voorschoten heeft CE Delft nadere uitwerking gegeven aan het Regionaal Klimaatprogramma. Directe aanleiding voor het onderzoek was de wens van de raad om een ambitieus klimaatbeleid te ontwikkelen dat verder gaat dat het regionale klimaatprogramma. De raad heeft daarbij aangeven zo spoedig mogelijk een CO2-neutrale gemeente te willen worden.
Voorschoten kiest in haar klimaatbeleid uiteindelijk voor het hanteren van CO2-reductiedoelstellingen en niet voor begrippen als klimaatneutraal of energieneutraal. De ambitie wordt neergelegd dat Voorschoten in het midden van de 21ste eeuw, zo rond 2050, CO2-neutraal is. Voor 2030 wordt een 50% CO2-reductie nagestreefd ten opzichte van 1990. In 2015 wil de gemeente 20% CO2-reductie hebben bereikt. De in het rapport beschreven maatregelen vormen een aanvulling op de plannen van de regionale milieudienst. Veelal betreft het intensievere vormen van maatregelen die ook in het kader van het Plan van Aanpak Regionaal Klimaatprogramma 2008-2012 zijn voorgesteld. Een nauwe samenwerking met de regionale milieudienst is dan ook een voorwaarde voor het welslagen van de missie.
In het afgelopen decennium hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan in Voorschoten, omliggende winkelgebieden en de detailhandel in het algemeen. Dit bestemmingsplan voorziet in de actualisatie van deze ontwikkelingen. Het bestemmingsplan kent wel een conserverend karakter, wat betekent dat alleen concrete ontwikkelingen in het bestemmingsplan worden opgenomen. Overige ontwikkelingen die nog getoetst moeten worden op haalbaarheid zullen separaat moeten worden uitgewerkt.
Het groen in het plangebied blijft ongewijzigd en het parkeer- en verkeersbeleid zal verder tot uiting komen in de toetsing van het plan in hoofdstuk 5. Vooral het derde beleidsdoel van de gemeentelijke Woonvisie heeft significante betrekking op het plangebied. Het voorliggende plan heeft geen negatieve gevolgen voor de realisatie van dit beleidsdoel en ook niet voor de woonmissie van de gemeente Voorschoten in het geheel.