Laakwijk-Schipperskwartier

4.6 Geluid

De Wet geluidhinder (Wgh) stelt eisen met betrekking tot de geluidsbelasting van woningen en andere geluidsgevoelige gebouwen en terreinen door drie verschillende geluidsbronnen: industrie, spoorwegverkeer en wegverkeer.

4.6.1 Industrie

In het plangebied is op een aantal locaties bedrijvigheid aanwezig. Daarnaast ligt in de omgeving van het plangebied bedrijventerrein Binckhorst en de bedrijven die rond de Laakhaven resteren. De regeling met betrekking tot het industrielawaai is ten aanzien van dit plan uitsluitend van toepassing in geval van zogeheten 'nieuwe situaties'. Van een nieuwe situatie is bijvoorbeeld sprake wanneer een nieuwe geluidgevoelige functie wordt geprojecteerd binnen een wettelijk bepaalde zone rond een industrieterrein dan wel wanneer nieuwe bedrijvigheid wordt geprojecteerd nabij bestaande of nieuwe geluidsgevoelige functies. Daarvan is in dit plan geen sprake.

4.6.2 Spoorwegen

In het plangebied zelf zijn geen spoorverbindingen aanwezig. In de omgeving van het plangebied liggen wel enkele bestaande spoorwegen. Voor dit plan zijn alleen de volgende twee situaties vermeldenswaardig:

• a. het plandeel Schipperskwartier grenst aan de noordzijde direct aan het spoortraject tussen de NS-stations Centraal en Laan van NOI en het NS-station Hollands Spoor. Op grond van het Besluit geluidhinder spoorwegen geldt ter plaatse een geluidszone met een breedte van 300 m, gemeten vanaf de buitenste spoorstaaf. Het Schipperskwartier valt voor circa ¾ deel binnen deze zone, ongeveer tot en met de Leeuwenhoekstraat. Binnen deze zone worden echter geen nieuwe geluidgevoelige functies en/of bebouwing geprojecteerd dan wel uitbreiding daarvan voorzien. Ook wordt niet voorzien in wijziging van de spoorweg.
• b. Dezelfde zone geldt voor het spoorwegtracé tussen de NS-stations Hollands Spoor en Moerwijk. Een klein deel van het deelgebied Laakoever valt binnen deze zone. Het betreft hier een deel van de Neherkade met achterliggende bebouwing. Ook in dit gebied zijn geen nieuwe geluidgevoelige functies en/of bebouwing dan wel wijziging van de spoorweg voorzien.

4.6.3 Weg- en tramverkeer

In en nabij het plangebied zijn verkeerswegen en geluidsgevoelige functies aanwezig. De regeling met betrekking tot wegverkeerslawaai is uitsluitend van toepassing op zogeheten 'nieuwe situaties'. Van een nieuwe situatie is bijvoorbeeld sprake wanneer een nieuwe geluidgevoelige functie wordt geprojecteerd langs een bestaande weg of wanneer een nieuwe weg wordt geprojecteerd nabij bestaande of nieuwe geluidsgevoelige functies. Voor de nieuwe situaties in het plangebied vond een akoestisch onderzoek plaats. Het onderzoeksrapport is als bijlage bij deze toelichting opgenomen.

In dit onderzoek worden de woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen uit dit plan onderzocht, daar deze nieuwbouw gelegen is binnen de wettelijke zone van de Calandstraat, de Genestetlaan, de Gouverneurlaan, de Neherkade, de Mercuriusweg, de Slachthuislaan en de Rijswijkseweg Het doel van het akoestisch onderzoek is het berekenen van de geluidbelasting vanwege wegverkeerslawaai op de rooilijnen van de nieuw te realiseren woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen. Voor de overige wegen gelegen in de nabije omgeving van of in het plangebied geldt een maximum snelheid van 30 km/uur. In de zin van de Wet geluidhinder zijn dergelijke wegen niet-zoneplichtig en zouden derhalve buiten beschouwing kunnen blijven. Gelet op jurisprudentie is voor de 30 km/uur wegen vanuit het oogpunt van een 'goede ruimtelijke ordening' toch akoestisch onderzoek uitgevoerd. Derhalve zijn de Arnout Drostlaan, de Bresterstraat, de Capadosestraat, de Cylinderstraat, de Drijfriemstraat, de Gemaalstraat, de Ketelstraat, de Laakkade, de Laakweg, de Noordpolderkade, de Tak van Poortvlietstraat, de Wenckebachstraat, de Withuysstraat en de Zuigerstraat eveneens in het onderzoek betrokken.

Met betrekking tot de zoneplichtige wegen blijkt uit de berekeningsresultaten dat de geluidbelasting vanwege het wegverkeer niet in alle gevallen aan de maximaal te ontheffen grenswaarde van 63 dB voldoet:

Weg			Plan	Hoogste geluidbelasting excl. aftrek (dB)	Maximale ontheffingswaarde incl. aftrek (dB)
Calandstraat			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	45	63
Calandstraat			Neherkade/Slachthuislaan	61	63
Genestetlaan			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	49	63
Genestetlaan			Neherkade/Slachthuislaan	43	63
Gouverneurlaan			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	54	63
Neherkade/Mercuriusweg			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	47	63
Neherkade/Mercuriusweg			Neherkade/Slachthuislaan	72	63
Neherkade/Mercuriusweg			Neherkade/Gemaalstraat	69	63
Rijswijkseweg			Zuigerstraat/Noordpolderkade	48	63
Rijswijkseweg			Cylinderstraat/Noordpolderkade	51	63
Rijswijkseweg			Neherkade/Gemaalstraat	59	63
Rijswijkseweg			Ketelstraat/Stuwstraat	38	63
Slachthuislaan			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	50	63
Slachthuislaan			Neherkade/Slachthuislaan	68	63

dikgedrukt is een overschrijding van de voorkeursgrenswaarde, dikgedrukt en cursief is een overschrijding van de maximaal te ontheffen waarde.

Dit betekent dat na aftrek van ex artikel 110g Wgh (5 dB) de voorkeursgrenswaarde van 48 dB overschreden wordt door de geluidbelasting van de Calandstraat, de Gouverneurlaan, de Neherkade/Mercuriusweg, de Slachthuislaan en de Rijswijkseweg. De geluidbelasting van de Neherkade en de Mercuriusweg overschrijdt ook de maximaal te ontheffen grenswaarde van 63 dB, geluidreducerende maatregelen zijn hier noodzakelijk (zie paragraaf 4.6.4).

Dit geldt ook voor de de niet-gezoneerde wegen waar de voorkeursgrenswaarde van 48 dB wordt overschreden (de Cylinderstraat, de Laakweg, de Noordpolderkade, de Tak van Poortvlietstraat, de Wenckebachstraat en de Zuigerstraat). Voor alle niet-zoneplichtige wegen geldt dat toetsing aan de normering van de Wet geluidhinder formeel niet kan plaatsvinden. Vanuit het oogpunt van een 'goede ruimtelijke ordening' kan wel door de gemeente worden overwogen de relatief hoge geluidbelasting langs de Cylinderstraat, de Laakweg, de Noordpolderkade, de Tak van Poortvlietstraat, de Wenckebachstraat en de Zuigerstraat te beperken.

Het binnenmilieu wordt beschermd door de eisen opgelegd vanuit het Bouwbesluit. De geluidwering van de gevel dient zodanig te zijn dat het resulterende geluidniveau in de woning niet meer bedraagt dan 33 dB. Bij deze berekening wordt de cumulatieve geluidbelasting ten gevolge van het wegverkeer gebruikt. Gelet op de voorgenomen samenstelling van de uitwendige scheidingsconstructie van de nieuw te realiseren bebouwing, dient te worden beoordeeld of met de beoogde (bouw)materialen kan worden voldaan aan de aanvullende eis betreffende het ten hoogst toelaatbare binnenniveau voor de woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen.

4.6.4 Ontheffing hogere grenswaarde en maatregelen

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd tot het vaststellen van een hogere waarde voor de ten hoogste toelaatbare geluidsbelasting; de maximale ontheffingswaarde bedraagt 63 dB. In geval van het plan aan de Neherkade/Slachthuislaan wordt de maximale ontheffingswaarde overschreden. Daarom vindt realisatie van de 31 studenteneenheden en 440 m² bedrijfsruimte plaats met een 'dove gevel' rondom: aan de Neherkade, de Slachthuislaan en de Tak van Poortvlietstraat. Voor zover de maximale ontheffingswaarde bij een ontwikkeling niet wordt overschreden, worden burgemeester en wethouders verzocht ontheffing te verlenen van de voorkeursgrenswaarde van 48 dB voor de volgende ontwikkelingen:

Weg			Plan	Geluidgevoelige objecten	Verzochte hogere waarden in dB tot maximaal (hoogste geluidbelasting incl. aftrek)
Goeverneurlaan			Capadosestraat/Aarnout Drostlaan	20 woningen	49
Neherkade/Mercuriusweg			Neherkade/Gemaalstraat	300 woningen	63
Rijswijkseweg			Neherkade/Gemaalstraat	300 woningen	54

Het aanvragen van de ontheffing hogere grenswaarden voor het plan Neherkade/Gemaalstraat wordt niet doorgezet.

Stille wegdekverharding

Op stille wegdekken produceert het verkeer minder lawaai omdat er minder trillingen worden opgewekt en/of omdat geluid door het wegdek deels wordt geabsorbeerd. Van de mogelijke bronmaatregelen hebben stille wegdekken de grootste potentie. Ten opzichte van standaard DAB 0/16 ('glad asfalt') zijn in de praktijk reducties van 4 tot 6 dB mogelijk. Nadeel van geluidabsorberende wegdekken is dat zij duurder zijn dan de 'traditionele' wegdekverhardingen, zowel in aanleg als in onderhoud. Bovendien hebben dergelijke wegdekken in het algemeen een geringe mechanische sterkte. Het vervangen van asfalt door een geluidreducerend asfalt, bijvoorbeeld dunne deklagen, op de Neherkade en de Mercuriusweg levert een geluidreductie van circa 5 dB op. De hoogste geluidbelasting ten gevolge van deze twee straten wordt dan 62 dB inclusief aftrek ex artikel 110g Wgh. De maximaal te ontheffen grenswaarde van 63 dB wordt dan niet meer overschreden. Ten gevolge van de geluidbelasting van een aantal van de overige wegen wordt wel de voorkeursgrenswaarde van 48dB overschreden, maar niet de maximaal te ontheffen grenswaarde van 63 dB.

Het vervangen van asfalt door een geluidreducerend asfalt ter plaatse van de Goeverneurlaan is gelet op de geringe overschrijding (49 dB) relatief duur en ontmoet daarom overwegende bezwaren van financiële aard. De Neherkade/Mercuriusweg wordt op termijn gereconstrueerd. Er zijn hiervoor inmiddels middelen gereserveerd maar over de besteding ervan, al dan niet aan geluidsreducerend asfalt, is vooralsnog geen besluit genomen.

Verkeersmaatregelen

Snelheidsverlaging heeft een direct effect op de geluidemissie van wegverkeer. Indien de maximum snelheid van 50 km/uur naar 30 km/uur wordt teruggebracht daalt de maximale geluidbelasting met circa 3 dB. Op hoofdroutes voor hulpdiensten en openbaar vervoer mogen geen snelheidsbeperkende maatregelen worden toegepast: de Neherkade en de Mercuriusweg zijn opgenomen op de hoofdroutekaart van Den Haag voor hulpdiensten en openbaar vervoer; er zijn daar geen fysieke snelheidsremmers mogelijk. Het toepassen van snelheidsbeperkende maatregelen kan tevens leiden tot bezwaren van vervoerskundige aard.

Overdrachtsmaatregelen

Het aanbrengen van geluidschermen in woonwijken, in stedelijk gebied is niet alleen bijzonder duur maar stuit bovenal op ernstige stedenbouwkundige bezwaren. Het is daarenboven fysiek niet mogelijk geluidschermen tussen de bron en geluidgevoelige bestemmingen te plaatsen.

Stedenbouwkundige mogelijkheden

In de wijzigingsregels voor de ontwikkeling aan de Neherkade/Gemaalstraat is bepaald dat de rooilijn aan de Neherkade moet liggen in het verlengde van de rooilijn van de bebouwing op de kop van Neherkade en de Rijswijkseweg. Hiermee wordt met het oog op beperking van de geluidhinder de bebouwing op een grotere afstand van de Neherkade en de Mercuriusweg gerealiseerd. Er wordt ontheffing aangevraagd tot de maximale ontheffingswaarde van 63 dB (zie tabel). De gemeten geluidbelasting bedraagt echter 64 dB na aftrek ex artikel 110g Wgh. Bij gelegenheid van het wijzigingsplan en het definitief bouwplan moet blijken of teruglegging van de rooilijn voldoende soelaas biedt of anderszins maatregelen moeten worden getroffen om aan de ontheffingswaarde te voldoen. Zo stelt de toelichting op het bestemmingsplan dat de locatie een duidelijke geluidsluwe zijde en een geluidsdrukke kant kent waarmee in de indeling van de bebouwing, in het bijzonder de woningplattegrond, rekening moet worden gehouden.

Ontvangermaatregelen

Het binnenmilieu wordt beschermd door de eisen opgelegd vanuit het Bouwbesluit. De geluidwering van de gevel dient zodanig te zijn dat het resulterende geluidniveau in de woning niet meer bedraagt dan 33 dB. Bij deze berekening wordt de cumulatieve geluidbelasting ten gevolge van het wegverkeer gebruikt. Gelet op de voorgenomen samenstelling van de uitwendige scheidingsconstructie van de nieuw te realiseren bebouwing, dient te worden beoordeeld of met de beoogde (bouw)materialen kan worden voldaan aan de aanvullende eis betreffende het ten hoogst toelaatbare binnenniveau voor de woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen.

In de algemene bouwregels bij dit plan tenslotte is bepaald dat de realisering van woningen en andere geluidsgevoelige gebouwen uitsluitend is toegestaan indien wordt voldaan aan de in of krachtens de Wet geluidhinder geldende normen, waarbij onder meer maatregelen in de vorm van geluidreducerend asfalt dan wel dove gevels moeten worden uitgevoerd.