direct naar inhoud van 5.3 Horeca, detailhandel en dienstverlening
Plan: Binnenstad 2012
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0503.BP0014-2001

5.3 Horeca, detailhandel en dienstverlening

5.3.1 Bestaande situatie

De binnenstad biedt plaats aan circa 48.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo) detailhandel (exclusief leegstand) en telt circa 315 verkooppunten. Het winkelaanbod kan als redelijk compleet worden aangemerkt en wordt gekenmerkt door een hoge mate van zelfstandig ondernemerschap en speciaalzaken. In de detailhandel zijn netto (12 uur of meer per week) bijna 1.200 personen werkzaam.

De horeca is ook goed vertegenwoordigd in de binnenstad. In de circa 185 horecagelegenheden die de Delftse binnenstad herbergt, zijn in totaal netto ruim 700 personen werkzaam. Als Delft wordt vergeleken met de 50 grootste steden van Nederland, dan eindigt Delft qua restaurantdichtheid zelfs op de 4e plaats.

Detailhandel en horeca tezamen nemen in totaal circa 30% van de werkgelegenheid in de binnenstad voor hun rekening.

5.3.2 Beleid en onderzoek

Detailhandel

Voor de detailhandel vormen de Provinciale Structuurvisie en de daarop gebaseerde Verordening Ruimte op provinciaal niveau en de Regionale Structuurvisie Detailhandel Haaglanden op regionaal niveau kaderstellende beleidsdocumenten. Daarnaast geldt op lokaal niveau de Nota Detailhandel Delft 2012-2020, die in juni 2012 door burgemeester en wethouders is vastgesteld.

Provinciaal

In de Verordening Ruimte heeft de provincie een toetsingsinstrument voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. Voor wat betreft de detailhandel geeft de verordening als belangrijkste beleidslijn aan dat nieuwe detailhandel in principe niet buiten de bestaande winkelconcentraties gesitueerd kan worden. Er zijn verschillende uitzonderingsmogelijkheden die echter voor de binnenstad geen betekenis hebben. Wel van betekenis is de bepaling in de verordening dat uitbreidingen van detailhandel die in de bestaande winkelconcentraties plaatsvinden en groter zijn dan 2.000 m² bvo vergezeld gaan van een distributieplanologisch onderzoek. Dit onderzoek moet duidelijk maken dat er geen sprake is van ontwrichting van de detailhandelsstructuur.

Inmiddels (juli 2012) heeft de provincie de notitie detailhandel Zuid Holland opgesteld. De aanpak die hierin wordt voorgesteld kan leiden tot aanpassingen in de Verordening Ruimte.

Regionaal

In de regionale structuurvisie detailhandel Haaglanden wordt onderscheid gemaakt tussen bovenregionaal verzorgende centra, regionaal verzorgende centra, lokaal verzorgende centra, voorzieningen in kleine kernen en perifere detailhandel. Het stadscentrum van Delft wordt gerekend tot een regionaal verzorgend centrum. Voor deze centra is optimalisatie in de vorm van kwaliteitsverbetering mogelijk. Substantiële uitbreidingen die leiden tot ontwrichting van de bestaande detailhandelsstructuur zijn echter uitgesloten. Planvorming voor de centra zal beoordeeld worden aan de hand van het in de structuurvisie opgenomen toetsingskader, waarbij als standaardregel geldt dat plannen van 1.000 m² of meer gemeld en getoetst worden in de werkgroep detailhandel van het stadsgewest. Regionale instemming met deze plannen is dus vereist. Criteria waaraan getoetst wordt zijn de gewenste detailhandelsstructuur, meerwaarde voor de structuur, marktruimte en effecten op de structuur. Een herziening van de regionale structuurvisie is in voorbereiding. De verwachting is dat deze herziening voor de positie van de binnenstad geen betekenis heeft.

Lokaal

Ten tijde van het opstellen van dit bestemmingsplan is de Nota Detailhandel Delft 2012-2020 vastgesteld. Sinds de laatste detailhandelsnota van 1996 is er veel in de wereld van de detailhandel veranderd. Schaalvergroting is een proces dat zich voortdurend voortgezet heeft. Tegelijkertijd is er mede als gevolg van de economische crisis en teruglopende detailhandelsbestedingen sprake van leegstand. Vergrijzing van de consument en een nieuw aankoopkanaal als internet zijn ook ontwikkelingen die mogelijk tot structurele wijzigingen in de detailhandelsmarkt leiden.

Horeca

Noch op provinciaal noch op regionaal niveau zijn er beleidskaders ten aanzien van de ruimtelijke spreiding van horecavestigingen. Ook op rijksniveau is geen sprake van ruimtelijk horecabeleid, wel stelt de drank- en horecawet uiteraard kaders ten aanzien van het functioneren van horecavestigingen.

5.3.3 Gewenste ontwikkeling

De Delftse binnenstad wordt opgedeeld in verschillende sfeergebieden die allen een onderscheidend karakter kennen. Met name in de bestemming 'Filiaalwinkelgebied' krijgt de functie detailhandel veel ruimte.

In algemene zin geldt dat het bestemmingsplan een hoge mate van flexibiliteit kent. Voor de functie invulling betekent dit, dat meer dan in het verleden, de marktwerking bepalend zal zijn voor het straatbeeld dat zal ontstaan. Om met name in het 'Bijzonder winkelgebied' en 'Aanloopgebied' te voorkomen dat het winkelkarakter teveel zou worden verdrongen door andere functies, worden wel beperkingen opgenomen ten aanzien van het aantal niet-winkelfuncties dat zich naast elkaar vestigt.

Voor horeca bestaat de meeste ruimte in de bestemming Pleinen. Ook in dit geval geldt dat meer dan in het verleden de marktwerking bepalend zal zijn voor het straatbeeld dat zal ontstaan. Naar gelang de functie horeca minder past bij een bepaald sfeergebied, worden de mogelijkheden voor deze functie verder ingeperkt door onder andere de categorie te verlagen of horeca alleen op bestaande locaties toe te staan.

Ten tijde van het opstellen van onderhavig bestemmingsplan was het Uitvoeringsbeleid Terrassen 2013 in voorbereiding. Bij dit beleid hoort een terraszonekaart. Dit is de kaart waar zones in de binnenstad op zijn aangegeven waar terrassen mogelijk zijn. Het uitvoeringsbeleid en de daaraan gekoppelde terraszonekaart geeft weer welke terrassen waar mogelijk zijn, wanneer een vergunning is vereist of een melding volstaat en wat wel en wat niet is toegestaan. In het handhavingscenario staat aangegeven welke maatregelen worden genomen indien de regels worden overtreden. Ter illustratie is in bijlage 9 van de toelichting de terraszonekaart opgenomen.

 

Detailhandel

In de Nota Detailhandel Delft 2012-2020 wordt vanuit een schets van verschillende scenario's voor de binnenstad als geheel gekozen voor het inzetten op het versterken van overige publieks- (horeca, cultuur en evenementen) en economische functies. Dit in combinatie met een gedoceerde uitbreiding van het winkelareaal van maximaal 3.000 m² - 5.000 m². Het gaat daarbij om uitbreiding van detailhandel op geschikte inbreidingslocaties, maar ook uitbreiding van bestaande winkels op alle denkbare wijzen: optimalisatie binnen de winkelmuren, winkels boven winkels, het bijtrekken van ruimten etc.

Horeca

Net zoals voor de detailhandel waar deelgebieden zijn aangewezen waar deze functie het accent krijgt, geldt dit ook voor de horeca. Met name aan verschillende pleinen in de binnenstad kan de horecafunctie uitbreiden. In de aanloopgebieden en het bijzonder winkelgebied is uitbreiding van horeca wel mogelijk, maar dient uitbreiding van de horecafunctie gebonden te worden aan nadere voorwaarden, zodat het karakter van het sfeergebied beschermd blijft. In de overige gebieden wordt horeca ofwel specifiek vastgelegd of tot een dusdanig lage categorie toegestaan zodat op die manier de horeca per definitie geen bepalend karakter krijgt. Dit wordt nader toegelicht in paragraaf 7.5.

Hotels

Medio 2010 heeft onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden van het realiseren van een congreshotel in Delft. In dit onderzoek is een beeld geschetst van de hotelmarkt in Delft en omgeving. Geconcludeerd is dat met de realisatie van een aantal nieuwe hotels in de voorafgaande jaren de hotelcapaciteit in Delft zodanig is toegenomen dat bij verdergaande groei van het aantal bedden, zonder dat sprake zou zijn van een toenemende vraag, de bezettingsgraad onder druk zou komen te staan. Door het organiseren van meer congressen in Delft zou deze toenemende vraag gegenereerd kunnen worden en ontstaat daarmee voor een congreshotel. Als vestigingsplaats voor een dergelijk hotel is een aantal voorkeurlocaties aangewezen. De binnenstad maakt onderdeel uit van de genoemde voorkeurslocaties. Nieuwe initiatieven voor de ontwikkeling van hotels in de binnenstad zullen tegen de achtergrond van het bovenstaande kunnen worden beoordeeld. Hotels zijn zonder meer toegestaan binnen de bestemming Pleinen en Centrumrand.

5.3.4 Conclusie

De sfeergebieden als uitgangspunt voor de bestemmingen zorgen voor het bijzonder woon- en leefmilieu. De combinatie van historie, wonen en de dynamiek van centrumfuncties kunnen zo goed mogelijk tot hun recht komen, terwijl er door bijvoorbeeld het concentreren van cultuur en horeca ook bescherming wordt geboden aan wonen.