Bestemmingsplan Hamerstraatgebied

9.2 Vervoer gevaarlijke stoffen

9.2.1 Inleiding

Over het IJ worden gevaarlijke stoffen vervoerd. Op onderstaande figuren wordt de risicozone van het IJ weergegeven.

Risicozone van het IJ

Ook over de Johan van Hasseltweg worden gevaarlijke stoffen vervoerd. Hieronder staat een uitsnede van de kaart behorende bij het raadsbesluit van 30 mei 2007 waarbij wegen voor gevaarlijke stoffen vervoer werden aangewezen.

Aangewezen gevaarlijke stoffenroute

Naast de Johan van Hasseltweg is tevens het hele Hamerstraatgebied aangewezen als laad- en losroutegebied. Van deze mogelijkheid wordt in de praktijk geen gebruik meer gemaakt. In het plangebied bevinden zich ook geen bedrijven meer met gevaarlijke stoffen opslag zodat vervoer van deze stoffen niet meer aan de orde is. De gemeente is van plan om in de toekomst de laad- en losroute status van dit gebied op te heffen. Uiteraard blijft de Johan van Hasseltweg aangewezen als gevaarlijke stoffen route beschikbaar voor de aanvoer van gevaarlijke stoffen naar het bedrijf Albemarle.

9.2.2 Toetsingskader

Wet vervoer gevaarlijke stoffen
De Wet vervoer gevaarlijke stoffen (1996) regelt de wijze van vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, per spoor en over de binnenwateren; hierin is onder andere vastgelegd welke stoffen behoren tot de categorie 'gevaarlijke stoffen' en dat het transport binnen de bebouwde kom zoveel mogelijk dient te worden vermeden. Om bij ruimtelijke ontwikkelingen het vervoer van gevaarlijke stoffen te laten voldoen aan de externe veiligheidsnormen moet het bevoegd gezag rekening houden met het PR en het GR.

Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen
Voor de wijze waarop het PR en GR beoordeeld moeten worden, is de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (verder: de Circulaire) van toepassing. De Circulaire beschrijft het beleid van de overheid over de afweging van veiligheidsbelangen die een rol spelen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen. De overheid vraagt gemeenten, provincies en infrabeheerders om medewerking aan dit beleid te verlenen door bij de besluitvorming die onder hun verantwoordelijkheid valt, de veiligheidsbelangen overeenkomstig deze Circulaire af te wegen. Hierbij gaat het om diverse besluiten gerelateerd aan vervoer van gevaarlijke stoffen, milieu en ruimtelijke ordening.

Op basis van de Circulaire is voor bestaande situaties de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten 10-5 per jaar en de streefwaarde 10-6 per jaar. In nieuwe situaties is de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare objecten 10-6 per jaar; voor beperkt kwetsbare objecten in nieuwe situaties geldt een richtwaarde van 10-6 per jaar.

Voor het GR geldt op basis van de Circulaire voor het bevoegd gezag een verantwoordingsplicht in de gevallen van een overschrijding van de oriëntatiewaarde of een toename van het GR. Deze verantwoordingsplicht geldt zowel in bestaande als in nieuwe situaties. De Circulaire vermeldt dat op een afstand van 200 m vanaf het tracé in principe geen beperkingen hoeven te worden gesteld aan het ruimtegebruik. Desondanks kan uit oogpunt van een goede ruimtelijke ordening een verantwoording voor het groepsrisico ook buiten deze 200 meter op zijn plaats zijn, met eventuele beperkingen, zoals bijvoorbeeld in de sfeer van maatregelen die de zelfredzaamheid van de bevolking bevorderen.

Basisnet Water (toekomstige regelgeving)
Met het doel een duurzaam evenwicht te creëren tussen het vervoer van gevaarlijke stoffen, ruimtelijke ontwikkelingen en veiligheid is namelijk door onder andere het ministerie van Infrastructuur en Milieu het Basisnet ontwikkeld. Dit Basisnet bestaat uit drie kaarten waarop bestaande spoor, vaar- en rijkswegen onderverdeeld zijn in diverse categorieën routes. In het eindvoorstel Basisnet Gevaarlijke Stoffen is het IJ gecategoriseerd als "categorie zeevaart" en voor een gedeelte als categorie "binnenvaart met frequent vervoer van gevaarlijke stoffen". De verwachting is dat het eindvoorstel Basisnet water in 2013 wordt vastgesteld. Consequentie van deze categorisering is dat bepaalde zones niet bedoeld zijn om nieuwe kwetsbare bestemmingen te realiseren. Landelijk onderzoek laat een beeld zien waarbij de geprognosticeerde groei van het vervoer van gevaarlijke stoffen over het IJ een risico contour oplevert die binnen de bestaande vaarwegbreedte de oever niet zal overschrijden. Als door demping van water de landgrens verschuift, betekent dit dat op het nieuw gecreëerde land een beperking geldt ten aanzien van bouwen; de contour verschuift namelijk niet en binnen de contour mag niet worden gebouwd.

9.2.3 Resultaten onderzoeken

Adviesbureau AVIV heeft onderzoek uitgevoerd naar de externe veiligheidsrisico's vanwege het vervoer gevaarlijke stoffen over het IJ en over de Johan van Hasseltweg. De resultaten van dit onderzoek zijn opgenomen in het rapport van 10 augustus 2010, met projectnummer 101820 (zie als bijlage 8).

Conclusies m.b.t. vervoer het IJ
Uit de berekeningen blijkt dat er geen plaatsgebonden risicocontour van 1.0 10-6 / jaar berekend buiten de vaarweg aanwezig is. Hiermee wordt voldaan aan de huidige normen van het plaatsgebonden risico, daarom zijn er uit oogpunt van het plaatsgebonden risico geen ruimtelijke beperkingen langs de vaarweg. De berekeningen leiden verder niet tot een aantoonbaar groepsrisico. Dit houdt in dat de frequentie op tien of meer dodelijke slachtoffers kleiner is dan 1.0 10-9 /jaar.

Conclusies m.b.t. vervoer over Johan van Hasseltweg
De berekeningen hebben met de gehanteerde transportintensiteiten niet geleid tot een plaatsgebonden risicocontour van 1.0 10-6 /jaar. Hiermee wordt voldaan aan de huidige normen van het plaatsgebonden risico, daarom vormt het plaatsgebonden risico geen ruimtelijke beperkingen langs de weg.

Het groepsrisico voor de huidige en toekomstige situaties van het plangebied zijn weergegeven in onderstaande figuur voor de kilometer met het hoogste groepsrisico.

Figuur Hoogte groepsrisico vanwege transport gevaarlijke stoffen over de weg

Uit de berekening blijkt dat het groepsrisico meer dan een factor duizend onder de oriëntatiewaarde ligt. Het groepsrisico van de weg neemt tussen de huidige en nieuwe situatie toe. Deze toename wordt deels veroorzaakt door de groei van het vervoer van gevaarlijke stoffen en deels door de toename van het aantal personen in het invloedsgebied. De toekomstige ontwikkelingen zorgen weliswaar voor een stijging van het groepsrisico, maar het groepsrisico blijft ruim onder de oriëntatiewaarde.

Voor de verantwoording van het groepsrisico zie paragraaf 9.4.