Buitengebied Oostflakkee

2.3 Regionaal beleid

Regionale structuurvisie op Goeree-Overflakkee

Goeree-Overflakkee is een authentiek en vitaal belevingseiland in de Delta. Daarin is het ontspannen wonen, werken en recreëren in dorpen en landschappen met een hoge herkenbare ruimtelijke kwaliteit. Duurzaamheid staat hoog in het vaandel. De belangrijkste economische peiler is de toeristische sector. Ook andere economische initiatieven zijn welkom, als zij qua aard en schaal inpasbaar zijn in de cultuurhistorisch waardevolle landschapsstructuur en het open agrarisch karakter van het eiland.

De uitgangspunten bestaan uit de volgende drie onderdelen:

• A. Kernenprofilering voor gericht versterken van de sociaaleconomische vitaliteit (leefbaarheid en leefomgeving in de meest brede zin van het woord).
• B. Kansenkaart voor recreatie en toerisme, met vooral inspirerende en perspectiefvolle zones, locaties en thema’s.
• C. Landschapskwaliteitskaart met daarin waardevolle identiteitsbepalende elementen, structuren en gebieden.

Deze ontwikkelingssystematiek heeft vooral een procesmatig karakter. De gemeenten beseffen dat niet overal alles kan. Daarom wordt bij alle initiatieven gezocht naar de juiste functie op de juiste plek. Deze systematiek biedt de mogelijkheid om direct keuzes te maken waar dat nodig is. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om afwegingen te maken in de toekomst, als die zich aandienen. Dat kan vanuit het eiland zelf zijn of van buiten af.

Er is een aantal kernopgaven voor het eiland naar voren gekomen:

• Een duurzaam antwoord vinden op de neerwaartse sociaal-economische spiraal.
• Een nieuw langetermijnperspectief bieden voor belangrijke herstructureringsopgaven in verschillende kernen, het opknappen van verouderde openbare ruimtes in woongebieden en bedrijventerreinen en het creëren van de benodigde uitbreidingsruimte voor woningbouw aangrenzend aan enkele dorpskernen, in relatie tot het goed functioneren van een duurzame voorzieningen- en zorgstructuur. Daarbij rekening houdend met behoefte van verschillende levensstijlen op het eiland en de behoefte aan bijzondere woonmilieus en tweede woningen vanuit de randstad in het algemeen en de Tweede Maasvlakte in het bijzonder.
• Bekendheid en imago als eiland in de Delta verbeteren.
• Inrichting van het landschap met instandhouding van een duurzame landbouw, rekening houdend met de gevolgen van externe verziltingsdruk en een duurzame waterhuishouding op het eiland.
• De bereikbaarheid en doorstroming waarborgen met daarbij de garantie dat de verkeersveiligheid niet verslechtert.

Beleidsvisie Klimaat & Energie 'Goeree-Overflakkee klimaatneutraal 2030'

De sociaaleconomische opgave, klimaatverandering en transitie naar duurzaamheid zijn aangrijpingspunten om kansen en bedreigingen te benoemen en koers te zetten richting 2030 passend bij de gewenste vitaliteit van Goeree-Overflakkee.De beleidsvisie is een verdieping van het onderwerp ‘duurzaamheid’ uit de Regionale Structuurvisie Goeree-Overflakkee (RSV) en is het beleidsmatige vervolg op de Energievisie als studie. De visie is aanzet om de regionale ambitie van Goeree-Overflakkee op het klimaat en energie beleidsmatig te waarborgen en uit te dragen.

De agrarische sector is een belangrijke actor in de opgave om tot meer duurzame energieproductie op Goeree-Overflakkee te komen. De sector zelf gebruikt ten aanzien van het totale gebruik op Goeree-Overflakkee weinig energie. Agrarische productie in kassencomplexen is het meest energie-intensief. Door moderne en energie efficiëntere technieken zal het energiegebruik van de sector een autonome daling kennen, vanwege de beperkte impact op het geheel wordt de verantwoordelijkheid hiervoor bij de sector zelf gelegd. De agrariërs werken per definitie met biomassa, alleen wordt een groot deel van deze biomassa als product in de voedelsketen ingezet. Reststromen of co-producten kunnen echter energetisch worden gebruikt voor het opwekken van bijvoorbeeld groen gas, warmte of elektriciteit.

Windenergie biedt de regio de grootste kansen om op korte termijn veel duurzame energie op te wekken. Het oprichten van windenergie, verpachten van gronden of zelf exploiteren van windenergie is daarmee een rendabele activiteit. Niet voor niets zijn veel agrarische ondernemers op Goeree-Overflakkee geïnteresseerd en actief bezig met windenergieplannen. Dit betekent dat dit moet worden afgestemd en gecoördineerd door de regio, ook om de wildgroei aan plannen en initiatieven te voorkomen. Hier ligt ook een eigen verantwoordelijkheid voor de sector om samen te werken alsmede na te denken op welke wijze de bredere gemeenschap van het eiland daarbij wordt betrokken.

Het afstemmen tussen de regionale energieambitie met de agrarische sector lijkt evident, zeker omdat een groot deel van de doelstelling door middel van duurzame energieopwekking dient te worden bereikt. Daarnaast kan duurzame energieproductie wellicht de agrarische sector voorzien van een extra economische impuls. Het in beeld brengen van reststromen voor energie uit biomassa, het gebruik maken van de grote dakoppervlakte van de schuren of plaatsingsmogelijkheden van windturbines op agrarische gronden zijn allemaal interessante opties.

Regionaal beleid huisvesting buitenlandse werknemers

In toenemende mate wordt de lokale economie afhankelijk van buitenlandse werknemers. Dit verschijnsel doet zich ook voor in de gemeenten Middelharnis en Oostflakkee. In deze gemeenten zijn verschillende bedrijven gevestigd die in hoofdzaak kunnen blijven bestaan met behulp van werknemers elders uit Europa. In eerste instantie kwamen deze werknemers voor de seizoensgebonden werkzaamheden, maar inmiddels verblijven hier permanent grote aantallen buitenlandse werknemers. Naar schatting gaat voor het gehele eiland Goeree-Overflakkee om circa 1.000 werknemers, waarvan het merendeel afkomstig is uit Midden- en Oost-Europa.

De huisvesting van deze werknemers is primair de verantwoordelijkheid voor de bedrijven waar deze werknemers werkzaam zijn. In veel gevallen wordt deze verantwoordelijkheid echter verlegd naar of overgenomen door uitzendorganisaties, die bemiddelen tussen de werknemer en de werkgever. Deze uitzendorganisaties kopen of huren woningen waar zij de buitenlands werknemers onderbrengen. Hoewel dit lang niet in alle gevallen tot overlast leidt, kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij de wijze waarop de huisvesting plaatsvindt. In veel gevallen worden teveel mensen in een woning geplaatst zonder dat de noodzakelijke brandveiligheidseisen in acht worden genomen. Dit levert niet alleen voor de bewoners van het pand zelf, maar ook voor de omgeving gevaar op. Ook zijn situaties bekend waar de huisvesting van buitenlandse werknemers leidt tot overlast in de vorm van geluid of een te hoge parkeerdruk.

Om de verschillende ongewenste situaties tegen te gaan hebben de gemeenten het instrument van handhaving ter beschikking. In veel situaties zal de huisvesting van buitenlandse werknemers in strijd zijn met de planvoorschriften van het van toepassing zijnde bestemmingsplan, hetzij omdat een pand niet bestemd is voor de huisvesting van personen, hetzij omdat er sprake is van een andere vorm van huisvesting dan de toegestane huisvesting van één huishouden. De vraag is echter of handhaving in alle gevallen de oplossing is voor de gesignaleerde problemen. De oplossing kan in veel gevallen ook gevonden worden in voorwaardenscheppend beleid dat voorziet in het mogelijk maken van het op een verantwoorde wijze huisvesten van deze werknemers.