Benthuizen is een kleine woonkern met een beperkt voorzieningenaanbod. Voor de aanwezige voorzieningen is kleinschaligheid een belangrijk kenmerk. Detailhandel, bedrijven en maatschappelijke voorzieningen lijken in het algemeen te zijn afgestemd op de beperkte omvang van het dorp.
Wonen
Benthuizen is in zijn geheel te typeren als een woonkern. Alle andere functies in de kern zijn hieraan ondergeschikt. De woonfunctie is duidelijk opgehangen aan de historische lintstructuur van het dorp. Dit historische lint wordt voornamelijk gekenmerkt door historische (woon)bebouwing, maar is in de afgelopen decennia aangevuld met verschillende vormen van nieuwbouw. Hierdoor kent het dorp verschillende woonmilieus en woningtypologieën.
Evenwijdig aan het lint (aan de zuidzijde) heeft in de periode 1960-1975 de meest opvallende en grootschalige uitbreiding plaatsgevonden. Deze uitbreiding onderscheidt zich zowel landschappelijk als ruimtelijk ten opzichte van de rest van het dorp. Landschappelijk gezien betreft het een woonuitbreiding buiten het historische lint. Dit deel van Benthuizen is dan ook duidelijk lager gelegen. In ruimtelijk opzicht betreft het een wijk met een moderne, eenduidige verkaveling en woontypering.
Overige kleinschaligere uitbreidingen en de rest van de woonfunctie bevinden zich aan de zuidwest en zuidoost-zijde van de kern.
Detailhandel en dienstverlening
Publiekgerichte, zakelijke en maatschappelijke dienstverlening bevinden zich in hoofdzaak aan de Dorpsstraat. De belangrijkste concentratie aan detailhandel is het winkelcentrum aan de Julianastraat.
Maatschappelijke dienstverlening
Maatschappelijke dienstverlening is verspreid over het dorp aanwezig. De belangrijkste maatschappelijke voorzieningen vormen de voorzieningen in het centrale deel aan de Dorpsstraat, de school aan de Christinastraat en de begraafplaats.
Sport en recreatie
De sportvoorzieningen voor de kern Benthuizen bestaan uit de sporthal gelegen op het bedrijventerrein Verbreepark, de tennisvelden aan de Dam en de voetbalvelden aan de Omleidingsweg. De voetbalvelden vallen buiten het plangebied van dit bestemmingsplan.
Bedrijven
De belangrijkste bedrijven in de kern Benthuizen zijn gelegen op het bedrijventerrein Verbreepark. Dit bedrijventerrein is bestemd voor lokale kleinschalige bedrijvigheid. Het is een vrij modern bedrijventerrein met een gunstige ligging langs de N209. Een andere concentratie van bedrijvigheid bevindt zich aan De Werven. Dit terrein is echter verouderd en kleinschaliger van opzet. Traditioneel zitten er aan het dorpslint ook bedrijven. Met name aan de achterzijde van het centrale deel van de Dorpsstraat vinden nog steeds bedrijfsmatige activiteiten plaats.