Dorp Voorhout

2.2 Ruimtelijk-functionele structuur

In deze paragraaf wordt de ruimtelijke en de functionele opbouw van Dorp Voorhout beschreven.

Historisch ruimtelijke opbouw

Voorhout is ontstaan rond het jaar 1000 met de bouw van een christelijke kapel. Het lag in een weids en bebost gebied dat zich uitstrekte van Lisse tot Rijnsburg/Oegstgeest en van Katwijk/Noordwijk tot Sassenheim. De enkele malen herbouwde en verbouwde N.H.-kerk vormt het oudste bouwwerk van Voorhout.

Lange tijd was van een echt dorpscentrum geen sprake. Het dorp kwam pas in de loop van de 19e eeuw tot ontwikkeling door een concentratie van lintbebouwing rond de huidige Herenstraat. De Herenstraat kende aan het einde van de 19e eeuw slechts één zijstraat met enige bebouwing: de Dinsdagse Wetering. Later kwam er een tweede zijstraat bij: de Boekhorstlaan. Het dorp groeide vanuit deze twee concentraties: enerzijds vanaf de Leidsevaart langs de Herenstraat, verder langs de Dinsdagse Wetering en anderzijds vanaf de N.H.-kerk langs de Herenstraat in de richting van de Boekhorstlaan. In de loop van de 19e en 20e eeuw verdichtte de bebouwing zich tot een lint van boerderijen, herenhuizen, arbeiderswoningen en winkels langs de Herenstraat, met als meest in het oogspringende bouwwerk de r.k.-kerk uit 1881. De bevolking groeide in 1880 langzaam naar ongeveer 1.100 inwoners.

Vanaf de jaren 50 van de 20e eeuw zijn, onder invloed van de groei van het centrum, veel oude woningen en boerderijen gesloopt om plaats te maken voor moderne winkelpanden. Desondanks is in het bestaande lint van bebouwing langs de Herenstraat nog steeds sprake van panden met een uiteenlopende bouwgeschiedenis.

Langs de Boekhorstlaan zijn nog relatief veel woonhuizen en panden van begin 20e eeuw aanwezig. Ook het gebied langs de Herenstraat tussen de Boerhaavestraat en de Dr. Kuyperlaan en het begin van de Dinsdagse Wetering kent bebouwing uit deze periode.

In de jaren 50 van de 20e eeuw startte men met de bouw van het Kievitspark. Vanaf 1960 werd een deel van de polder Boekhorst bouwrijp gemaakt. Na 1980 is de stap over de spoorlijn genomen. Na het plan 'Spoorlaan' kwam in 1983 de wijk 'Oosthout' met 1.600 woningen van de grond, 10 jaar later gevolgd door de wijk 'Hoogh Teijlingen' met nog eens 1.600 woningen. Door de ontwikkeling van de VINEX-bouwlocaties Hoogh Teijlingen, Hooghkamer en Nieuw-Boekhorst, groeit Voorhout de komende jaren naar 18.700 inwoners in 2020.

Knooppunten/oriëntatiepunten

Als knooppunten kunnen de entrees van Voorhout worden genoemd. Met name die in het westen bij de Leidsevaart/Haarlemmertrekvaart en in het zuiden bij de aansluiting van de Oosthoutlaan op de zuidelijke randweg.

Belangrijkste oriëntatiepunten zijn de toren van de kerk aan de Herenstraat en de toren van het bestuurscentrum (het oude gemeentehuis van Voorhout). Minder zichtbaar maar zeer beeldbepalend zijn het Boerhaavehuis en het torentje van de voormalige brandweergarage in de Boerhaavestraat. Andere oriëntatiepunten zijn het station of in elk geval de overweg en de Nagelbrug.

Gebieden

In het plangebied komen gebieden voor met een verschillende ruimtelijke opbouw. In figuur 2.5 is een overzicht van de gebieden weergegeven.

• 1. Herenstraat

De Herenstraat vormt het historische centrum van Voorhout en ligt tussen de Leidsevaart in het westen en het spoor in het oosten. De straat heeft aan weerszijden individuele en afwisselende bebouwing (zie figuur 2.6).

Dat de bebouwing langs de Herenstraat varieert is te verklaren uit het feit dat de straat heel lang een landelijk karakter heeft gehad. Langs een groot deel van de Herenstraat is sprake van een lang lint van bebouwing, dat grotendeels in dezelfde rooilijn is gebouwd en op die manier deze doorgaande weg begeleidt. Voor de r.k.-kerk loopt door een onderbreking in de bebouwingsstructuur de ruimte echter weg. Door de verbrokkelde bebouwing aan de zuidzijde is er geen sprake van echte pleinvorming.

De beleving van de Herenstraat wordt beheerst door de negatieve invloed van het doorgaand verkeer; de hoge verkeersbelasting beïnvloedt de verblijfskwaliteit van deze winkelstraat sterk negatief. Langs de Herenstraat is slechts één belangrijk stedenbouwkundig accent te vinden: de r.k.-kerk. De kerktoren is door zijn hoogte een beeldbepalend object en fungeert als oriëntatiepunt in het centrum van Voorhout.

Rond de open ruimte voor de kerk zijn twee belangrijke (historische) zichtassen te onderscheiden. Niet alleen is een vrij uitzicht aan de voorzijde van de kerk van belang, dit geldt evenzeer voor de zichtas die leidt tot het historisch gezien belangrijke Boerhaavehuis. Even verderop geeft een brede groenstrook een onbelemmerd uitzicht op de voormalige boerderij Klein Boekhorst aan Beukenrode.

De bebouwing langs de Herenstraat heeft een sterk individueel karakter. De sterke afwisseling in bouwjaar en functie zorgt ervoor dat er een divers beeld ontstaat van bouwstijlen, kapvormen en aantal bouwlagen. Het meest voorkomende aantal bouwlagen, is twee bouwlagen met kap, gevolgd door één bouwlaag met kap.

Over het algemeen geldt dat hoe recenter het bouwjaar, hoe meer bouwlagen. Het zijn met name de lage panden van één bouwlaag met kap in het centrum van Voorhout, die nog doen herinneren aan de landelijke oorsprong van het dorp.

De nieuwbouw van de afgelopen circa 25 jaar heeft zich lang niet altijd gevoegd naar dit beeld met een gemiddelde bouwhoogte van 'twee lagen met kap'. De individuele uitstraling van de bebouwing langs de Herenstraat wordt voor een belangrijk deel bepaald door de diversiteit in de dakvormen.

• 2. Tuinwijk

Het gebied tuinwijk dat is gelegen tussen de Herenstraat, Boerhaavestraat, Mgr. Broerestraat en Ter Haar Romenystraat kan worden getypeerd als een vooroorlogse tuinwijk. De bebouwingsstructuur is gebaseerd op herhaling van de woning als basiseenheid, waarbij verbijzonderingen in de openbare ruimte vertaald worden in accenten in de massa en vormgeving van hoeken en kappen. De bebouwing bestaat zowel uit vrijstaande, twee-onder-een-kapwoningen als korte rijtjes en vormt een samenhangende compositie rondom de openbare ruimte. De straten hebben een groen karakter door voortuinen gecombineerd met openbaar groen.

• 3. Herenstaete en Boerhaavekwartier

Het gebied rond Herenstaete maakt onderdeel uit van het gebied 'nieuwe centrum'. Het nieuwe centrum ligt ook gedeeltelijk buiten het plangebied en ten oosten van de spoorlijn. De Herenstraat is het koppelstuk tussen deze gebieden. Voor het gebied zijn plannen gerealiseerd voor het toevoegen van woningen, winkels en andere voorzieningen. In het Boerhaavekwartier zijn kleinschalige woonbuurtjes in een groene setting gerealiseerd. Direct achter Herenstaete is het centrum van Voorhout uitgebreid met een appartementenblok waarin wonen en winkelen is gecombineerd door onder meer het plaatsen van een supermarkt in de plint en woningen op de verdiepingen en begane grond. Het complex vormt een overgang tussen de Herenstraat en het Boerhaavekwartier.

De genoemde ontwikkelingen zijn via artikel 19 WRO (oud) vrijstellingen mogelijk gemaakt en gelden voor dit bestemmingsplan als bestaande situaties.

• 4. Rechte wijken

De twee uitbreidingswijken aan weerszijde van Herenstraat kunnen worden getypeerd als rechte wijken en worden bepaald door rechte rijen woningen met een eenvoudige opbouw in een heldere structuur. Naast rijenwoningen komen hier en daar ook twee-onder-een-kapwoningen voor. De wijken vormen herkenbare eenheden binnen de kern en hebben een ruim en groen karakter. Dit karakter wordt versterkt door de ruime voor- en achtertuinen van de woningen. De voorgevels van de woningen zijn georiënteerd op de straat. De woningen hebben eenvoudige opbouw van twee lagen met een kap, meestal een zadeldak.

• 5. Meanderwijk

Het gebied aan de noordzijde van het plangebied kan worden getypeerd als een meanderwijk. Deze planmatig opgezette woonwijk bestaat uit clusters en rijen woningen langs meanderende straten of gegroepeerd rond woonerven. Door wisselende plaatsing van geschakelde woningen of rijen ontstaat een gevarieerd beeld. Door de aanwezigheid van veel kleine groenelementen heeft deze wijk een groen uiterlijk.

• 6. Zorgcomplexen

Aan weerszijden van de Leidsevaart zijn zorgcomplexen gelegen. De grootschalige gebouwconcentraties bestaan uit samengestelde blokvormige volumes met veel herhaling in de gevels. De gebouwen zijn vrijstaand of geschakeld. De bebouwing is gericht op de belangrijkste weg of op de parkachtige omgeving.

• 7. Thematische uitbreiding Nieuw Schoonoord

Aan de uiterste westzijde van het plangebied op de buitenplaats Nieuw Schoonoord is er een kleinschalige thematische uitbreidingslocatie gelegen. De architectuur van de woningen is gebaseerd op herhaling in clusters. De woningen zijn gericht op de belangrijkste openbare ruimte. Per cluster is de rooilijn in samenhang en verspringt niet. Appartementengebouwen staan in het algemeen vrij op de kavel. De woningen zijn seriematig gebouwd. De architectuur is gebaseerd op herhaling en een afwisselend beeld.

• 8. Sport- en recreatiepark Elsgeest

In het zuiden van het plangebied ligt het sport- en recreatiepark Elsgeest. Hier bevinden zich de sportvelden van de diverse sportverenigingen waaronder de ijsclub, voetbal-, handbal-, hockey- en tennisvereniging. De bebouwing bestaat uit een hoofdgebouw met enkele bijgebouwen, die geclusterd op het terrein staan. Ten zuiden van de sportvelden liggen de volkstuinen van volkstuinvereniging de Voorruiters.

2.2.1 Ruimtelijk functionele bouwstenen

Rijksmonumenten

In het plangebied zijn twee rijksmonumenten aanwezig, waaronder Kerkweg 11, Boerhaavehuis (N.H. Pastorie) en Dr. Aletta Jacobslaan bij 9 (Baarhuisje en verbindingsmuur).

Functies

De meest voorkomende functie in het plangebied is die van het wonen. Daarnaast is een aantal andere functies aanwezig. In deze paragraaf komen de geïnventariseerde functies aan de orde.

Maatschappelijke voorzieningen

Verspreid over het plangebied is een aantal aanwezige onderwijsvoorzieningen gelegen. Het gaat om de volgende scholen:

• Teylingen College, school voor middelbaar onderwijs (Leidsevaart 4);
• Openbare Basisschool De Achtbaan (Beukenrode 7);
• RK Basisschool Andreas (Rembrandtlaan 14).

Daarnaast is er een aantal maatschappelijke voorzieningen aanwezig gericht op de zorgfunctie. De meeste van deze voorzieningen zijn geconcenteerd op Buitenplaats Nieuw Schoonoord. Hier bevindt zich onder andere Woonzorgcentrum Gerto en een dokterspost met dienstapotheek. Aan de Sportlaan is de verzorgingsflat ‘Park Overbosch’ gelegen. In de 'Herenstaete' aan de Herenstraat is een multifunctioneel woonzorgcentrum gevestigd en de Aloysius Stichting Onderwijs Jeugdzorg is gevestigd aan de Leidsevaart. Tot slot is aan de Breugelhof het buurthuis Spelewey gevestigd.

In het plangebied zijn twee kerken aanwezig: de r.k.-kerk en de N.H.-kerk.

Bedrijven

In het plangebied zijn verspreid diverse bedrijven aanwezig, waaronder aannemers- en bouwbedrijven, een transportbedrijf, loodgieter, schildersbedrijf, autobedrijf en een taxibedrijf.

Detailhandel

Vrijwel alle winkels in het plangebied zijn gelegen aan de Herenstraat en deze vervult hiermee het belangrijkste voorzieningencentrum van de kern Voorhout. De commerciële activiteiten zijn grotendeels aan de noordzijde van de straat te vinden. Aan de zuidzijde is meer een afwisseling van woonhuizen en winkelpanden. Het aanbod varieert van een supermarkt tot kleinschalige detailhandelsbedrijven, soms gecombineerd met bedrijven.

Horeca

Het horeca-aanbod in het plangebied bestaat uit enkele restaurants, snackbars, café en zaalverhuur. Deze zijn allemaal gevestigd aan de Herenstraat.

Kantoren

In het plangebied zijn een aantal kantoren aanwezig. Het belangrijkste kantoorpand is gelegen aan de Rijnsburgerweg 2.

Groen

Het opvallendste kenmerk van de groenstructuur binnen Dorp Voorhout wordt gevormd door de groene enclave rond het Boerhaavehuis. Behoud van deze belangrijke groenstructuur is gewenst vanwege de historische waarde ervan. Het in het zuiden van het plangebied gelegen Kievitspark vormt daarnaast een belangrijke groenvoorziening. Sport- en recreatiepark Elsgeest is tevens wandelpark.

2.2.2 Verkeer

Verkeersontsluiting

Autoverkeer

Het plangebied wordt ontsloten via de Herenstraat. De Herenstraat is gecategoriseerd als erftoegangsweg met een maximumsnelheid van 30 km/h, maar heeft een verzamelfunctie voor het plangebied. De Herenstraat sluit in zuidelijke richting aan op de Leidsevaart (N444). Deze provinciale weg faciliteert de verbinding tussen de N206 (De Zilk - Leiden) en de A44 (Amsterdam - Den Haag). De N444 is een gebiedsontsluitingsweg buiten de bebouwde kom en kent ten zuiden van Voorhout een maximumsnelheid van 60 km/h. Tussen Voorhout en Noordwijk bedraagt de maximumsnelheid 80 km/h. Ter hoogte van de Nagelbrug (aansluiting met de Herenstraat) is de snelheid 50 km/h. De interne 30 km/h-wegen binnen het plangebied sluiten aan op de Herenstraat. Al deze wegen zijn gecategoriseerd als erftoegangsweg en hebben een verblijfsfunctie.

Richting het noorden gaat de Herenstraat over in de Jacoba van Beierenweg en sluit middels een rotonde aan op de Componistenlaan/Schoutenlaan. Via deze wegen wordt het oostelijk deel van Voorhout (Oosthout) bereikt en kan de Zuidelijke Randweg worden bereikt.

Als gevolg van de verdere ontwikkeling van Voorhout en de autonome groei in de toekomst zal het verkeer tussen 2005 en 2020 sterk toenemen. Op de meeste wegen wordt dan ook duidelijk een toename van de verkeersintensiteit geconstateerd. In 2007 heeft de gemeenteraad van Teylingen op basis van het rapport "Verkeersstructuur Voorhout 2020"1 een nieuwe verkeersstructuur vastgesteld. Gekozen is voor de zogenaamde "variant 6". Deze variant is met het verkeersmodel van Teylingen nader doorgerekend . De gevolgen van variant 6 voor het wegennet van Voorhout en de verkeersstromen zijn in die rapportage nader onderzocht.

In 2010 is het gemeentelijk verkeers- en vervoerplan (GVVP) van de gemeente Teylingen vastgesteld. Hierin wordt aangegeven dat capaciteitsverruimende maatregelen noodzakelijk zijn om het verkeer in de toekomst op een verkeersveilige en duurzame wijze af te wikkelen. In het GVVP wordt genoemd dat, in lijn met de maatregelen voorgesteld in de genoemde "variant 6"2, op termijn de realisatie van de Noordelijke randweg Voorhout noodzakelijk is.

De ontsluiting voor autoverkeer is redelijk en wordt op basis van het in het GVVP vastgestelde beleid in de toekomst verder geoptimaliseerd.

In onderstaande tabel zijn de verkeersintensiteiten van de belangrijkste wegen binnen het plangebied weergegeven. De verkeersgegevens zijn ontleend aan de RVMK met als prognosejaar 2020 (bron: Goudappel Coffeng, januari 2010). Het betreft weekdagintensiteiten.

Tabel 2.1: Verkeersintensiteiten weekdag op basis van het RVMK, peiljaar 2020

Wegvak		RVMK 2020	Maximum snelheid
Herenstraat tussen:
Leidsevaart-Schoonoord		8.290	30
Schoonoord-Beukenrode		6.010	30
Schoonoord		1.960	30
Boekhorstlaan		620	30
Beukenrode		2.960	30
Churchilllaan		1.070	30
N444-noord (ten zuiden van Randweg)		19.600	50/80
N444-zuid (ten noorden van aansluiting Churchilllaan)		20.690	50/60

Langzaam verkeer

Het langzaam verkeer richting het centrum van Voorhout wordt afgewikkeld via de Herenstraat. Op deze weg wordt conform de Richtlijnen van Duurzaam Veilig het langzaam verkeer gemengd met het gemotoriseerde verkeer afgewikkeld. De provinciale weg N444 is voorzien van vrijliggende fietspaden. De inrichting voldoet hiermee aan de vormgeving conform Duurzaam Veilig. Verder bevinden zich binnen het plangebied enkele solitaire fietsroutes, zoals naar de sportvelden en een fietstunnel onder het spoor. De ontsluiting voor het langzaam verkeer is goed te noemen.

Openbaar vervoer

De kern Voorhout wordt primair ontsloten via het treinstation Voorhout. Dit station bevindt zich centraal in het dorp en kent een P+R-voorziening. Vanaf het station vertrekken stoptreinen richting Leiden en Den Haag en richting Haarlem. De frequentie bedraagt 2x per uur per richting. Verder is het station aangewezen binnen het project Stedenbaan. Stedenbaan richt zich op het beter benutten van de railinfrastructuur. Binnen het project zal in de toekomst mogelijk frequentieverhoging van de bediening worden gerealiseerd.

Verder wordt het gebied aangedaan door een buslijn vanuit Noordwijk via Voorhout naar Sassenheim en Nieuw-Vennep. De frequentie van deze buslijn is 1x per uur per richting. Vanuit het gehele gebied is het station Voorhout echter binnen 1.000 m te bereiken. De ontsluiting per openbaar vervoer is derhalve goed.

Locatie Park Overbosch

In de kern Voorhout op de hoek van de Herenstraat en de Leidsevaart ligt het seniorencomplex 'Park Overbosch'. Het seniorencomplex wordt uitgebreid en herontwikkeld. Het complex wordt in de huidige situatie hoofdzakelijk ontsloten via de Professor Nolenslaan/Dr. Schaepmanlaan. Tevens is er een ontsluiting via de Herenstraat. De Professor Nolenslaan en Dr. Schaepmanlaan zijn erftoegangswegen binnen de bebouwde kom van Voorhout met een maximumsnelheid van 30 km/h. Op de Professor Nolenslaan geldt eenrichtingsverkeer vanaf de Herenstraat. In omgekeerde richting wordt de Herenstraat via de Dr. Schaepmanlaan en de Dr. Kuyperlaan bereikt. De Herenstraat sluit in zuidwestelijke richting aan op de Leidsevaart (N444) richting Noordwijk en Leiden en biedt aansluiting op de A44 (Amsterdam - Den Haag). In noordelijke richting voert de Herenstraat richting het centrum van Voorhout.

Voor de ontwikkeling van Park Overbosch wordt uitgegaan van een verkeersgeneratie van circa 600 tot 700 mvt/etmaal op basis van publicatie 256 van het CROW. De werkelijke verkeersgeneratie zal naar verwachting lager liggen, omdat seniorenwoningen doorgaans een lagere verkeersgeneratie kennen dan reguliere woningen. Voor de ontsluiting van Park Overbosch wordt uitgegaan van inrijdend verkeer vanaf de Leidsevaart/Sportlaan en uitrijdend verkeer via de Doctor Schaepmanlaan/Doctor Kuyperlaan. Inrijdend verkeer heeft geen significant effect op de verkeersafwikkeling op de Leidsevaart en vindt niet meer plaats via de oostzijde van het terrein, waardoor de verkeersintensiteit op de Prof. Nolenslaan zal afnemen. Wel zal als gevolg van het uitrijdend verkeer de verkeersintensiteit op de Doctor Schaepmanlaan en de Doctor Kuyperlaan beperkt toenemen (160 mvt/etmaal). De toename leidt echter niet tot een overschrijding van de maximaal aanvaardbare intensiteit voor dergelijke wegen. De verkeerstoename vanwege het inrijdend verkeer op de Sportlaan is eveneens relatief gering (350 mvt/etmaal, maximaal 35 mvt/spitsuur). Verder zijn de provincie en de gemeente gestart met het ontwikkelen van een visie op de herinrichting van het kruispunt rondom de Nagelbrug en de Sportlaan. De Sportlaan kan in die toekomstige (definitieve) situatie naar verwachting worden ingezet voor zowel in- als uitrijdend verkeer vanaf Park Overbosch. Voor het onderzoek en de onderbouwing van de verkeersontsluiting van Park Overbosch wordt verwezen naar de notitie "Verkeersontsluiting Overbosch korte termijn", RBOI, 21 april 2011, zie Bijlage 8.

Parkeren

In overeenstemming met het gemeentelijke beleid wordt het aantal benodigde parkeerplaatsen bepaald aan de hand parkeerkencijfers van het CROW (publicatie 182, 2008). Deze cijfers en de berekening zijn weergegeven in navolgende tabel. Voor het bepalen van de parkeerbehoefte is uitgegaan van een ligging in matig stedelijk gebied en rest bebouwde kom.

Tabel 2.2: Overzicht benodigd aantal parkeerplaatsen

Functie				Kencijfer	Per	Aantal	Behoefte
- Activiteit
Verpleeg/ zorgappartementen				0,6	App.	55	33
Pg-plaatsen				0,6	App.	30	18
- WST vooruitgang
Verpleeg/ zorgappartementen				0,6	App.	20	12
Appartement goedkoop segment				1,5	App.	20	30
- Bontekoe
Grand Café				5,0	100 m2 bvo	400 m2 bvo	20
Totaal							113

Rondom het complex zijn op eigen terrein 113 parkeerplaatsen geprojecteerd: 25 aan de Herenstraatzijde, 57 aan de noordzijde en 20 aan de zijde van de sportvelden, aan deze zijde komen ook 11 plaatsen in een garage. De parkeerbehoefte bedraagt ook 113 parkeerplaatsen. Het aantal aanwezige parkeerplaatsen is derhalve toereikend.

Binnen het complex bestaat de mogelijkheid dat (para)medische voorzieningen ook toegankelijk worden voor bezoekers van buiten het complex. Voor deze bezoekers dient parkeergelegenheid beschikbaar te zijn. Op basis van de parkeernota van de gemeente Teylingen bedraagt de parkeernorm voor dergelijke functies 1,8 pp/behandelkamer. Er wordt uitgegaan van circa 10 behandelkamers, gezien de oppervlakte van deze functies van 480 m2. Derhalve dienen overdag maximaal 18 parkeerplaatsen beschikbaar te zijn voor deze functies door middel van dubbelgebruik van de beschikbare parkeerplaatsen. Op basis van de parkeernota van de gemeente geldt voor woningen overdag een aanwezigheidspercentage van 50%. Gezien het type woningen van Park Overbosch zal dit percentage echter hoger liggen. Er wordt uitgegaan van een aanwezigheidspercentage van 80 tot 85% voor de woningen en het grand café. De parkeerbehoefte op een werkdag overdag bedraagt hierdoor 90 à 95 parkeerplaatsen. Aannemelijk is dan ook dat overdag 18 parkeerplaatsen beschikbaar zijn voor eventuele externe bezoekers aan de (para)medische voorzieningen en dat de parkeerbalans sluitend is.

Verkeersgegevens

De verkeersgegevens voor het akoestisch onderzoek voor de verschillende wegen zijn afkomstig uit de RVMK Holland Rijnland 2020 (Goudappel Coffeng), zie tabel 2.1. De overige gegevens in het akoestisch onderzoek zijn opgenomen in Bijlage 4.

2.2.3 Ontwikkelingen centrumgebied

Voor het gebied Herenstraat is het bestemmingsplan er op gericht voor een aantal mogelijke ontwikkelingslocaties voldoende flexibiliteit te bieden. In de stedenbouwkundige visie Herenstraat zijn een viertal ontwikkelingslocaties opgenomen (zie figuur 2.7). De bebouwing langs de Herenstraat heeft een sterk individueel karakter. De sterke wisseling in bouwjaar zorgt voor een divers beeld en een stijlmix. Het meest voorkomende aantal bouwlagen is twee met een kap. Op enkele locaties staan lagere gebouwen van één laag met een kap of op strategische plekken juist hogere gebouwen tot vier bouwlagen. De nieuwbouw van de afgelopen 30 jaar heeft zich niet altijd gevoegd in het beeld oorspronkelijke 'dorpse karakter' met een beperkte bouwhoogte tot twee bouwhoogten, een kapafdekking en een duidelijke parcelering, maar toont een afspiegeling van de tijd waarin de bebouwing werd gerealiseerd. Om de nieuwbouw voor wat betreft het beeld in te passen in de Herenstraat en een hoge beeldkwaliteit te waarborgen zijn voor de locaties 1 tot 3 wijzigingsgebieden opgenomen waarvoor een aantal aanvullende beeldkwaliteiteisen zijn gesteld, zie figuur 2.8 en 2.9. Voor de herinrichting van de openbare ruimte is het niet noodzakelijk dit in het bestemmingsplan op te nemen omdat dit past binnen de bestemmingsregeling Verkeer - Verblijfsgebied.

Figuur 2.7 Ontwikkelingsopgaven uit Stedenbouwkundige visie Herenstraat

• 1. Wro-zone - wijzigingsgebied-1 en 2, herontwikkeling rond Prins Bernhardstraat (velden 3a en 3b)

De opgave voor de locatie ter weerszijden van de aansluiting van de Prins Bernardstraat op de Herenstraat bestaat uit sloop en herontwikkeling:

• extra winkelvloeroppervlak in combinatie met een nieuw winkelfront en appartementen;
• bij ontwikkeling zijn kleine losse pandjes niet gewenst, zodat ingezet kan worden op vloeroppervlak en flexibiliteit voor indeling van de plint;
• mogelijkheid voor horecaonderneming met terras;
• maximale bouwhoogte vier bouwlagen, waarvan de vierde laag onder een individuele dwarskap of als een set-back op 3 m uit de bouwgrens langs de Herenstraat (goot- en bouwhoogte mogen respectievelijk ten hoogste 10 en 14 m bedragen, met accent tot 15 meter, conform raadsbesluit van 4 februari 2010). Mogelijkheid om eerste bouwlaag tot 4 m te bouwen ten behoeve van detailhandel;
• maximaal drie bouwlagen (bouwhoogte ten hoogste 9 m) voor bebouwing langs de Prins Bernardstraat en de Irenestraat;
• een bebouwingsgrens direct aan het openbaar gebied;
• benodigde parkeerruimte ten behoeve van woningen dient op de locatie te worden opgelost, zodat intensiever ruimtegebruik mogelijk is en geen overloop naar bestaande openbare ruimte plaatsvindt.

• 2. Wro-zone - wijzigingsgebied-3, ontwikkeling Scharnier, Herenstraat 92-108 (veld 2)

Voor de locatie Scharnier aan de Herenstraat 92-108 ligt een opgave waarbij de volgende aspecten zullen moeten worden meegenomen:

• functieverandering naar detailhandel gewenst (nummers 96, 100 en 108 a/b);
• herdefiniëring van het gebied tussen de bebouwing en de openbare ruimte als een gebied met een openbaar karakter;
• ter plaatse is herontwikkeling mogelijk waarbij aandacht gevraagd wordt voor een in het ensemble passende architectuur. Hierbij wordt aangesloten bij de inventarisatie van waardevolle objecten in de gemeente Teylingen;
• maximaal drie lagen met een dwarskap of setback (goot- en bouwhoogte mogen respectievelijk ten hoogste 10 en 14 m bedragen).

Het beeldkwaliteitskader voor de ontwikkeling Scharnier en de herontwikkeling rond de Prins Bernardstraat omvat:

• Situering en oriëntatie: Voor wat betreft de situering en oriëntatie geldt dat de voorgevel in de rooilijn wordt gezet en de gebouwen direct aan het openbaar gebied staan. Belangrijk is dat de gebouwen sterk georiënteerd worden op straat door bijvoorbeeld de woonkamers aan de Herenstraat te situeren.
• Massa: De gebouwen hebben maximaal drie bouwlagen waarbij aan de Herenstraat een terugliggende vierde laag of een kap is toegestaan. De gevelopbouw is geleed en geparceleerd waarbij de architectuur een individuele pandenstructuur benadrukt.
• Architectonische uitwerking: De architectonische uitwerking dient gevarieerd en zorgvuldig te zijn met een sterke aaneenrijging van het winkelfront op de begane grond. De architectuur is een hernieuwde interpretatie van herkenbare, traditionele Hollandse bebouwing met herkenbare individualiteit binnen een gemeenschappelijk patroon. Gevelopeningen zijn voornamelijk staand en overige geleding in de gevel overwegend verticaal.
• Materiaal en kleurgebruik: Er wordt gebruikgemaakt van moderne materialen binnen een meer traditionele vormgeving waarbij het kleurgebruik in harmonie is met de omliggende panden. De gevels zijn van baksteen metselwerk, eventueel voorzien van siermetselwerk; schuine daken zijn gedekt met keramische pannen. Bij toepassing van kunststof kozijnen wordt gebruikgemaakt van een op hout gelijkende uitvoering met daarbij passende detaillering en profilering.

• 3. Wro-zone - wijzigingsgebied-4, herontwikkeling locatie PLUS (veld 1)

Voor de ontwikkeling van deze locatie zijn verschillende structuren denkbaar waarbij zal moeten worden gekozen voor een ontwikkeling in relatie met de Herenstraat, de Magrietlaan of beide (met doorsteek). Het parkeerterrein wordt bij herontwikkeling in ieder geval opgeheven. Mogelijkheden voor herontwikkeling van de locatie zijn:

• mogelijkheid voor behoud van een deel van de openbare parkeergelegenheid in combinatie met woningbouw langs de rand;
• mogelijkheid voor appartementen met onderdoorgang en openbare parkeergelegenheid achter de appartementen voor bewoners en bezoekers van de Herenstraat;
• het dichtzetten van de Herenstraat met grondgebonden woningen met grote achtertuinen eventueel in combinatie met kantoorruimte zonder baliefunctie;
• ruimte ten behoeve van maatschappelijke doeleinden;
• eventuele gecombineerde ontwikkeling met het perceel van Fortis Bank.

In het bestemmingsplan zijn in het zogenaamde aanloopgebied naast de bestemming 'Wonen' ook de functies 'maatschappelijke voorzieningen', 'dienstverlening' en 'kantoren' mogelijk gemaakt.

Het beeldkwaliteitskader voor de herontwikkeling op de locatie PLUS omvat:

• Situering en oriëntatie: Voor wat betreft de situering en oriëntatie geldt dat de voorgevel in een duidelijke rooilijn wordt gezet en de gebouwen in de eerste linie in ieder geval georiënteerd worden op de Herenstraat.
• Massa: Bij ontwikkeling is de aansluiting van de massa en hoogte op de directe omgeving van belang. Er wordt uitgegaan van twee lagen en een kap of een derde, iets terugliggende laag. De nok ligt haaks of evenwijdig aan de Herenstraat. Aan- en uitbouwen zijn ondergeschikt en vormgegeven als herkenbaar toegevoegd element of geheel opgenomen in de hoofdmassa. Op het binnenterrein dient voldoende afstand te worden gehouden met de bestaande woningen, waarbij in de architectonische vormgeving rekening wordt gehouden met privacy op de bestaande omliggende percelen.
• Architectonische uitwerking: De architectonische uitwerking dient gevarieerd en zorgvuldig te zijn met representatieve gevels aan de Herenstraat.
• Materiaal- en kleurgebruik: Het materiaal- en kleurgebruik is traditioneel en in harmonie met de omliggende bebouwing. Gevels zijn van baksteen metselwerk. Schuine daken zijn gedekt met keramische pannen.

• 4. Herinrichting openbare ruimte (veld 4)

Aanpassing en opwaardering van de openbare ruimte is van belang voor het gebruik van de ruimte voor rijdend verkeer en winkelend publiek. Bij herinrichting zal veel rekening worden gehouden met de voetganger om het winkelen aantrekkelijker te maken. Door adequatere parkeeroplossingen toe te passen zal intensiever ruimtegebruik mogelijk worden en geen overloop plaatsvinden in de bestaande openbare ruimte.

Figuur 2.8 Randvoorwaarden wijzigingsgebieden

Figuur 2.9 Doorsnede bouwhoogte langs de Herenstraat

2.2.4 Overige ontwikkelingen

Park Overbosch

Voor de uitbreiding en de herontwikkeling van het Park Overbosch is een schetsontwerp opgesteld, zie figuur 2.11. In dit schetsontwerp wordt voorgesteld het bestaand casco zoveel mogelijk te handhaven en aan één zijde uit te breiden zodat volume kan worden gecreëerd voor een dubbele bewoning per verdieping (corridor-model). Het korte, noordelijke bouwdeel zal een verdieping extra krijgen, echter zonder verhoging van de bouwmassa, maar door een andere indeling van de beganegrondlaag. Het lange, oostelijke bouwdeel zal wel in de hoogte worden uitgebreid met twee 'dunne' (terugspringende) verdiepingen. Aan de zuidelijke kop van het lange bouwdeel zal een uitbreiding komen die even hoog zal worden als het (vernieuwde) lange bouwdeel, namelijk zes bouwlagen. In Bijlage 6 is de bezonningsstudie opgenomen die ten behoeve van deze ontwikkeling is uitgevoerd.

In totaal zal Park Overbosch 95 appartementen gaan bevatten plus 30 psychiatrisch-geriatrische plaatsen en ondersteunende zorgfuncties met een omvang van circa 500 m2. Tevens wordt een paviljoen gerealiseerd die als ontmoetings- en activiteitenruimte voor senioren zal dienen.

Het plan Park Overbosch is opgenomen in het bestemmingplan Dorp Voorhout.

Figuur 2.11 Plan Park Overbosch

• 1. RBOI, 18 april 2006, 203.12271.00
• 2. Nadere doorrekening variant 6, RBOI, 9 augustus 2007, rapportnummer 203.13251.00