Kernen Waterland 2013

4.3 Watergang

Watergang is een ontginningsnederzetting langs een hoofdontwateringssloot die evenwijdig loopt met het westelijk ervan gelegen Noordhollandsch Kanaal. De ontwateringssloot heeft diverse aftakkingen. Een aantal percelen zijn volledig omgeven door water, waardoor het lijkt alsof deze bebouwing op eilanden ligt.

Parallel aan de ontwateringssloot ligt de Dorpsstraat. Dit is de noord-zuid georiënteerde ontsluitingsroute van het dorp. De Dorpsstraat is een zeer smalle weg. Deze weg bepaald mede het karakter van het dorp.

Door het verdwijnen van agrarische bedrijven uit de kern is het dorpsbeeld veranderd door verdichting en vervangende nieuwbouw. Ondanks deze verdichting en nieuwbouw is de bebouwingsstructuur redelijk in stand gebleven.

Kenmerkend voor Watergang zijn de zwart geteerde hooihuizen aan de Dorpsstraat. De meeste gebouwen vertegenwoordigen geen bijzondere historische waarde. De waarde ligt vooral in de ruimtelijke samenhang van de onderdelen van de kern, de aanwezigheid van enkele monumenten en karakteristieke gebouwen en de ligging in het landschap.

Watergang bestaat vooral uit woningen. Het gaat vooral om vrijstaande woningen. Meer naar het zuiden wordt de bebouwingsdichtheid iets hoger en staan ook enkele rijtjeswoningen aan de Kanaaldijk. Daarnaast komen er diverse andere functies voor. Het gaat om een kerk, een dorpshuis, een sportveld, een begraafplaats, een café-restaurant en diverse bedrijven.

Rondom Watergang ligt het Natura 2000-gebied 'Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske'. Deze gronden zijn in eigendom van Staatsbosbeheer. Op deze gronden vindt op extensieve wijze veehouderij plaats. Het beheer is afgestemd op de voorkomende weidevogels. Ook in het plangebied liggen gronden die natuurlijk worden beheerd. Hoewel deze gronden binnen het bestaand bebouwd gebied liggen, is de belangrijkste functie hier natuur.

De erven en tuinen in het dorp en de weilanden en het natuurgebied Varkensland die aan de Dorpsstraat grenzen geven Watergang een groen karakter. De grootste groenelementen zijn de begraafplaats en de omgeving van het trapveldje.