Oudheusden

5.4 Archeologie en cultuurhistorie

5.4.1 Archeologie

Onderzoek

Het plangebied wordt gewaardeerd met een middelhoge en hoge archeologische verwachtingswaarde. Veel van de gronden zijn inmiddels verstoord door bebouwing en leidingstelsels. In een reeds intensief bebouwd gebied is bescherming van archeologische waarde niet doelmatige te reguleren. Daarnaast is in de Wet op de archeologische monumentenzorg opgenomen dat projecten met een oppervlakte kleiner dan 100 m2 vrijgesteld zijn van de onderzoeksverplichting. Zo wordt bewerkstelligd dat kleine bouwprojecten op huis-, tuin- en keukenniveau buiten de wettelijke reikwijdte blijven.

Dit bestemmingsplan biedt niet de mogelijkheid dat in de rechtstreekse regeling bouwprojecten worden gerealiseerd met een grotere oppervlakte dan 100 m2 door de strakke bouwvlakken en de beperkte toegestane bebouwde oppervlakte. Deze bouwvlakken vallen onder de drempelwaarde die voor de archeologische bestemmingen is toegekend. Daar waar vervanging van bestaande bebouwing plaatsvindt, zijn de gronden reeds geroerd. Derhalve is geen algemene beschermende regeling of bestemming opgenomen.

Conclusie

Archeologie vormt geen belemmering voor dit bestemmingsplan.

5.4.2 Cultuurhistorie

Algemeen

In het plangebied staan geen gemeentelijke en rijksmonumenten.

Beschermd stadsgezicht

De vesting Heusden, met in begrip van de vestinggordel is op 21 augustus 1972 aangewezen als beschermd stadsgezicht (zie ook bijlage 1). Het noordwestelijk deel van het plangebied Oudheusden (Hazenpad, Vestingstraat en het parkeerterrein aan de Steenweg) zijn binnen de contour van het beschermd stadsgezicht gesitueerd.

De vestingwallen, de bastions en de ravelijnen met de grachten van de stad Heusden zijn behouden. Het stratenpatroon en de bebouwing zijn door de jaren heen nauwelijks gewijzigd. Aan het stadsbeeld wordt als geheel daarom een belangrijke cultuurhistorische waarde toegekend. De cultuurhistorische waarden komt onder meer tot uitdrukking in:

• het stadsbeeld van binnenuit: rooilijnen, stratenbeloop, hoofdvormen van bebouwing en materiaalbehandeling van bebouwing in bestrating;
• het stadsbeeld van buitenaf: uiterlijke uitstraling, gezicht op de oude vesting, vrijwaring van verstorende elementen.

De volgende beschermingswaarden zijn specifiek benoemd.

• Bescherming van de schaal van de bebouwing door perceelsbreedte, goothoogte, nokrichting en gebruik van materialen.
• Volgen van bestaande rooilijnen.
• Profilering van openbare ruimten (inclusief materialen en beplanting).
• Vrij zicht op de vestingwallen.

Voor het bestemmingsplan Oudheusden zijn de eerste drie punten niet van belang. Er is sprake van een nieuw en eigentijds woongebied. Bebouwing is niet monumentaal en het stratenpatroon is rationeel en eigentijds. Bescherming op dat vlak is niet nodig. Wel van belang is, gezien de ligging van het gebied, het behoud van het zicht op de vesting. Nu het gebied reeds is bebouwd betekend dit dat er stringente eisen ten aanzien van bouwhoogten nodig zijn. In de regels is dan ook een op de situatie afgestemde bouwhoogte regeling voorzien (maximale goot- en bouwhoogte van 7 respectievelijk 11 meter).

Conclusie

De waarden van het beschermd stadsgezicht worden door een dubbelbestemming Waarde - Cultuurhistorie gewaarborgd. In de overige bestemming wordt voorkomen dat te forse nieuwe bebouwing het zicht op de vesting aantast.