Hansweert

2.2 Ruimtelijke situatie

Ruimtelijke opzet

Hansweert ligt in de scherpe hoek die de Westerschelde en het Kanaal door Zuid-Beveland hier met elkaar maken. Langs beide zijden vormen de hoge dijken een zware fysieke en ruimtelijke begrenzing van de kern. De hoofdontsluiting ligt langs het kanaal (Westelijke Kanaalweg) en verandert in de kern van richting (Boomdijk).

De Boomdijk vormt de centrale ontsluitingsas van de kern en tevens de scheiding tussen het oudere en het nieuwere Hansweert. De kruising van de Boomdijk met de Maartenbroersweg en de Schoolstraat vormt een belangrijk knooppunt. De kruising van de Lange Geer, Werfdijk en Westhavendijk is een belangrijke samenkomst van routes. Het is het ruimtelijk knooppunt waar alle elementen van Hansweert samenkomen en door de hoge ligging van de dijk ook zichtbaar worden. Door de ontwikkeling van het woongebied in de gedempte kanaalarm is het belang van dit knooppunt alleen maar toegenomen. Dit knooppunt leent zich bij uitstek voor een ruimtelijk-functionele verbijzondering. Deze verbijzondering is ingevuld met de realisering van het Bastion, het appartementengebouw op de kop van het woongebied. Door de bebouwing van de gedempte kanaalarm is ook de open ruimte bij de overgang Schoolstraat-Lange Geer nadrukkelijk gaan fungeren als centrale pleinruimte. De vernieuwing van dorpshuis Kaj Munk, de herinrichting van de openbare ruimte en de vestiging van de supermarkt in de plint van het appartementengebouw hebben deze functie van dorpsplein verder versterkt.

Vanaf de Boomdijk zijn de kerk en het bejaardenverzorgingstehuis zichtbaar en deze gebouwen vormen oriëntatiepunten voor de omgeving.

Deelgebieden

Oude dorpsgebied

Binnen de totale kern zijn verschillende deelgebieden te onderscheiden. Tussen de Westerscheldedijk, de Boomdijk en de gedempte kanaalarm ligt het oude, vooroorlogse dorpsgedeelte met de compacte, kleinschalige bebouwingsstructuur en het rechthoekige stratenpatroon.

Binnen dit oudere dorpsgebied bevinden zich geen monumenten maar wel enkele karakteristieke en beeldbepalende panden en objecten, namelijk:

• Dijkstraat 10-12: Nederlands Hervormde kerk met pastorie, gebouwd in 1911.
• Kerklaan 9: Rooms-katholieke Kerk, gebouwd in 1871.
• Lange Geer 7, 9, 25: drie woonhuizen, gebouwd aan het begin van de 20e eeuw.
• Nieuwstraat 8: woonhuis "Huize Cor Jans", gebouwd omstreeks 1930.
• Schoolstraat 4: voormalige bakkerij / winkel, nu woonhuis gebouwd omstreeks 1910.

Figuur 2.1. Fotoimpressie

Naoorlogse uitbreidingen

Ten noorden van de Boomdijk ligt het in de periode 1950-2000 gerealiseerde dorpsgebied van Hansweert. Hoofdontsluiting van dit gebied vormt de Maartenbroersweg. Het oudste deel wordt gevormd door de uit de jaren vijftig / zestig daterende woonbuurt Scheldestraat en omgeving (voornamelijk rijenwoningen). Thans vindt hier herstructurering plaats. Tussen Maartenbroersweg en Westerscheldedijk is in de jaren zeventig / tachtig de woonwijk Boomdijk gerealiseerd. Deze wijk omvat twee kwadranten met woningen (Roompot, Pluimpot) en een cluster met voorzieningen (brede school, verzorgingshuis).

Langs de west- en noordrand van dit woongebied is voorzien in een zone met groen- en sportvoorzieningen; deze fungeren tevens als overgang van het bebouwde naar het landelijk gebied.

Kanaalarm

Ten oosten van de Europastraat wordt sinds de jaren negentig het woongebied Kanaalarm gerealiseerd. Aan de noordzijde en zuidzijde van dit woongebied zijn groene parken gerealiseerd. In het zuidelijk park bevinden zich de restanten van de voormalige sluizen van het kanaal. Het woongebied bestaat voornamelijk uit vrijstaande woningen. In het zuidelijk deel van de Kanaalarm is een centrumvoorziening gerealiseerd (appartementen, supermarkt).

De Tramper

Aan de westzijde van de Maartenbroersweg is in de jaren negentig de eerste fase van de woonwijk Tramper gerealiseerd. Verdere afronding van deze woonwijk (Tramper II) vindt in de komende planperiode plaats.

De woning op de hoek Maartenbroersweg - Boomdijk vormt een beeldbepalend gebouw.

Bedrijfsterrein Hansweert

De entree van het dorp aan de noordkant, via de Westelijke Kanaalweg wordt gedomineerd door bedrijvigheid. Aan de oostzijde betreft dit de scheepswerf Reimerswaal en aan de westzijde het bedrijventerrein Kanaalweg. Dit bedrijventerrein is opgenomen in het bestemmingsplan.