Centrum Kopspijker

2.4 Bestaande situatie

2.4.1 Ruimtelijke structuur

Omgeving plangebied
Het plangebied maakt deel uit van het centrum van Spijkenisse. Het plangebied ligt aan de noordwestzijde van het 'nieuwe' centrum, dat planmatig is gerealiseerd vanaf de jaren '70. De ruggengraat van het nieuwe centrum wordt gevormd door de Nieuwstraat. Deze is aangelegd op een oude dijk. Dit is nog herkenbaar in het slingerend verloop en de verhoogde ligging. De bebouwing in het nieuwe centrum heeft een grootschalig karakter en is opgericht in circa 4 bouwlagen. Direct ten zuiden van het plangebied ligt het ABC-complex, een winkelpassage die de Nieuwstraat, waaraan het winkelcentrum De Kopspijker ligt, verbindt met de Breestoep. Noordwestelijk, ook op een oude dijk, ligt het bebouwingslint van het Noordeinde, dat in het westen overgaat in de Voorstraat. Deze structuur vormt het centrum van het oude Spijkenisse. De bebouwing is kleinschalig en bestaat uit twee lagen met kap. Tussen de dijkstructuren van de Nieuwstraat en de Voorstraat/Noordeinde en daarmee tussen het nieuwe en het oude centrum, ligt tussen de Westkade en de Oostkade een voormalig haventje. Dit was voorheen aangesloten op de Oude Maas.

In het gebied noordoostelijk van de Noordkade lag tot voor kort de haven van Spijkenisse. In dit gebied was verder geen bebouwing aanwezig, met uitzondering van een discotheek, die solitair op het terrein lag. Momenteel wordt dit gebied getransformeerd tot het nieuwe centrumdeel Stadsplein.

Plangebied
Het plangebied zelf bestaat uit het winkelcentrum De Kopspijker, vijf panden aan de Oostkade en twee panden aan de Nieuwstraat, met de daar omheen liggende openbare ruimte.

Het winkelcentrum De Kopspijker vormt in de bestaande situatie de verbinding tussen de Nieuwstraat en het daarin gelegen ABC-complex en het Havenplein en daarmee de schakel tussen het oude en het nieuwe centrum. Het ABC-complex verbindt vervolgens de Nieuwstraat met het Uitplein en de Stadhuispassage. Daarmee maakt De Kopspijker ook deel uit van een groter netwerk door het nieuwe centrum.

Het winkelcentrum bestaat uit een interne passage door het bouwblok omsloten door de Nieuwstraat, Oostkade en Noordkade. Het bouwblok bestaat aan de Nieuwstraat en aan de Noordkade uit bebouwing van 4 bouwlagen. Omdat de bebouwing aan de overzijde van deze straten eenzelfde hoogte heeft, is hier sprake van een stedelijk karakter. De hoofdentree van De Kopspijker bevindt zich aan de Nieuwstraat. Deze zijde is als zodanig herkenbaar, maar is, net als de winkelpassage zelf, gedateerd. De overige gevels van het winkelcentrum hebben, vooral op de begane grond, een introvert en gesloten karakter. Dit komt mede door het hoogteverschil als gevolg van de dijkstructuur van de Nieuwstraat, dat binnen de passage overbrugd wordt. Op de hoek van de Oostkade en de Noordkade ligt de gevel van De Kopspijker terug, waardoor hier een pleintje ontstaat. Dit pleintje was beoogd een relatie te leggen met de lintbebouwing aan de overzijde van het water. Omdat de entree van De Kopspijker hier nauwelijks als zodanig herkenbaar is, draagt deze niet bij aan de belevingswaarde en blijft de ruimte hier betekenisloos. Bovendien doet het grootschalige en anonieme karakter van de gevel afbreuk aan het karakter van het gebied rondom de haven, waaronder het Havenplein.

Aan de Oostkade staan vijf panden. De twee noordelijke panden zijn van recenter datum en beslaan een grote oppervlakte. De drie zuidelijke panden horen tot de oorspronkelijke bebouwing van Spijkenisse en hebben een kleinschalig karakter. Alle panden bestaan uit twee bouwlagen, waarbij de drie zuidelijke panden zijn afgedekt met kap. Met name de drie zuidelijke panden contrasteren qua hoogte en schaal met het winkelcentrum De Kopspijker, en sluiten aan op het kleinschalige en historisch karakter van de bebouwing rondom het Noordeinde. Het kleinschalige en historisch karakter wordt versterkt door de ligging aan de voormalige haven.

De twee bouwblokken in het bouwblok Rademacherstraat, Kaaistraat, Nieuwstraat vallen ook binnen dit bestemmingsplan. Het noordelijke blok hoort qua footprint en bebouwingshoogte bij het nieuwe centrum. Door de uitwerking, bestaande uit een opgetild maaiveld met daarop woningen met kappen, is echter een relatie gezocht met het historisch centrum. Het zuidelijk gelegen bouwblok voegt zich geheel in het nieuwe centrum, zowel qua footprint, bouwhoogte als omvang. Dit bouwblok heeft een massief en gesloten karakter en is geheel georiënteerd op de Nieuwstraat. De Passage, die tussen deze panden loopt, sluit via de Spuistraat aan op de Voorstraat, en vormt daarmee een kleinschalige verbinding tussen het oude en nieuwe centrum.

plangebied (bron: Bing maps)

2.4.2 Functionele structuur

Omgeving plangebied
In het centrum waar het plangebied deel van uitmaakt, zijn de plinten van de bebouwing in gebruik voor detailhandel, afgewisseld met ondersteunende horeca. Binnen dit gebied komen vooral grootwinkelketens voor. Op de verdiepingen zijn veelal woningen aanwezig. Ten noorden van het plangebied, aan de Voorstraat/Noordeinde, bevinden zich woningen met kleine winkels. In dit gebied bevindt zich ook een concentratie horecazaken. Aan deze concentratie is een impuls gegeven met de ontwikkeling van het Havenplein. Het gebied ten oosten van het plangebied was tot voor kort in gebruik als parkeerplaats. Zuidoostelijk van het plangebied ligt een woongebied, waar zich hoofdzakelijk appartementen bevinden. Achter dit woongebied ligt het Kolkplein, een PDV-locatie waar zich vooral woongerichte detailhandel (bouwmarkten en dergelijke) bevindt. Er is geen functionele relatie tussen de detailhandel in het centrum en deze winkels.

Plangebied
In de passage en in de plint van het winkelcentrum De Kopspijker is detailhandel, daghoreca en dienstverlening (reisbureau) gevestigd. Voorheen was in De Kopspijker ook een supermarkt gevestigd. Deze zal binnen de ontwikkelingen rondom het Stadsplein een nieuwe locatie krijgen. Boven de winkels, aan de straatzijden, bevinden zich appartementen. Deze hebben een eigen parkeervoorziening op het dak van de winkels. Onder het winkelcentrum bevindt zich een ondergrondse parkeergarage, waarvan de ingang zich bevindt aan de Noordkade.

De panden aan de Oostkade hebben gemengde functies. In de twee noordelijke panden zijn zakelijke dienstverleners gevestigd. De twee meest zuidelijke panden zijn samengevoegd en in gebruik als restaurant. Hiermee wordt aangesloten op de horecaconcentratie in het oude centrum en rondom het Havenplein. Het middelste pand is momenteel in gebruik als woonhuis.

De panden in het blok Rademacherstraat, Kaaistraat, Nieuwstraat en Passage horen functioneel bij het nieuwe centrum. Op de begane grond bevinden zich winkels. Bij het noordelijke pand zijn op de verdieping woningen aanwezig. De verdiepingen van het zuidelijke pand zijn in gebruik als cultureel centrum.