De Vesting

2.7 Visie Vesting

Het opwaarderen en 'voltooien' van de Vesting is reeds in 1996 ingezet met het Herontwikkelingsplan Vesting. Door het verdwijnen van bedrijven in het gebied ontstond de mogelijkheid om een kwaliteitsimpuls te realiseren. Vooral door het toevoegen van woningen ter plaatse van de voormalige bedrijfsbebouwing zijn belangrijke veranderingen in het gebied ingezet. De nieuwbouw aan de westzijde van het Groote Dok is daar het belangrijkste voorbeeld van.

In de visie 'de vesting voltooien' is een overzicht gegeven van de ontwikkelingen die nu gaande zijn en de ontwikkelingen die op korte danwel lange termijn wenselijk zijn. Hiertoe zijn de beleidsnota's en uitvoeringsplannen vanuit de verschillende beleidsvelden geïnventariseerd. Er is een overzicht gegeven van de belangrijkste nog te realiseren onderdelen uit de programma's van Herontwikkelingsplan. Geconstateerd is dat er nog volop kansen te benutten en knelpunten te slechten zijn. De aanpak uit het Herontwikkelingsplan is daarbij voor ogen gehouden. Er zijn voorts uitgangspunten geformuleerd voor verschillende impulsen:

• 1. impuls woningbouw;
• 2. impuls bezoekfuncties en wandelroutes;
• 3. impuls parkeren en verkeer;
• 4. impuls cultuurhistorie;
• 5. impuls watersport.

De financiële en technische haalbaarheid van de impulsen dient nog nader te worden onderzocht. Het voorgaande brengt onder andere met zich mee dat de in de visie genoemde impulsen niet zondermeer kunnen worden vertaald in het onderhavige bestemmingsplan. Wel is er naar gestreefd om toekomstige ontwikkelingen mogelijk te maken door uit te gaan van ruimere mogelijkheden, bijvoorbeeld door toepassing van de bestemming Centrum. Hierna komen de ontwikkelingen vanuit de verschillende impulsen beknopt aan de orde, waarbij met name wordt ingegaan op de plannen voor de korte termijn.

Impuls Wonen

De volgende woningbouwprojecten zijn reeds in ontwikkeling:

Groote Dok Oost

De eerste fase van dit project is eind 2012 gereed. Het gaat om 47 woningen, merendeels appartementen aan de Industriehaven. Er wordt voorzien in een ondergrondse parkeervoorziening en de openbare ruimte wordt eveneens opnieuw ingericht. Het bouwplan is verwerkt op de plankaart.

Het project kent ook een tweede fase. Voor deze fase is reeds – samen met de eerste fase – een vrijstellingsprocedure op grond van artikel 19 WRO doorlopen. In dat kader is een ruimtelijke onderbouwing opgesteld waarin alle relevante omgevingsaspecten aan de orde komen. In de tweede fase, ten noorden van de eerste fase en ten noorden van de huidige locatie van het Griekse restaurant, is voorzien in het realiseren van appartementen. De plannen voor de tweede fase zijn echter niet nader uitgewerkt. Overwogen wordt om een andere invulling dan het oorspronkelijke plan te realiseren. Vooralsnog is de in de ruimtelijke onderbouwing opgenomen en onderbouwde bouwvlak opgenomen. Hierover heeft immers al besluitvorming plaatsgevonden.

Daarnaast is een wijzigingsgebied voor deze locatie opgenomen waarmee een wijziging van het plan naar grondgebonden woningen mogelijk wordt gemaakt. Ook kan een deel van de bestemming Groen gewijzigd worden ten behoeve van het wonen.

Onderdeel van de planvorming rondom het Grote Dok Oost betreft het herinrichten van de openbare ruimte. Hiervoor is het Griekse restaurant reeds gesloopt. Overigens werd hiermee reeds in het vigerende bestemmingsplan (partiële herziening bestemmingsplan vesting) rekening gehouden. De herinrichting van de openbare ruimte kan plaatsvinden binnen de opgenomen bestemming Verkeer. Hieronder valt tevens het maken van een nieuwe oeverlijn/kademuur.

Jongerenwoningen Molenstraat

Aan de Molenstraat, ter plaatse van 10 gemeentelijke garageboxen die worden gesloopt, worden 11 starters-/jongerenwoningen gebouwd. Deze ontwikkeling is middels een afzonderlijk bestemmingsplan juridisch-planologisch verankerd. Het bestemmingsplan is vastgesteld op 24 maart 2011. Oplevering van de woningen wordt in 2012 verwacht. Het nieuwbouwplan is in het onderhavige bestemmingsplan als zodanig bestemd.

Marinehospitaal, herbouw

De herbouw van het afgebrande Marinehospitaal aan de Oostkade is vergund en is dan ook verankerd in het onderhavige bestemmingsplan. Het betreft 19 appartementen (4 meer dan in de oude situatie).

Sloop en nieuwbouw Opzoomerlaan

Aan de westzijde van de Opzoomerlaan is reeds begonnen met de sloop en nieuwbouw van de woningen door MaasDelta. Er worden ter plaatse appartementen en eengezinswoningen (zowel koop als huur) teruggebouwd. Omdat deze ontwikkeling reeds vergund is, wordt de nieuwbouw als zodanig in het nieuwe bestemmingsplan opgenomen.

Hoofdwachtstraat

Tot slot wordt een nieuwe gemengde functie gecombineerd met appartementen ontwikkeld op de kop van de Westkade/Hoofdwachtstraat. In het vorige bestemmingsplan was sprake van een horeca- en woonbestemming. De woonbestemming blijft voor een groot deel gehandhaafd maar wordt aangepast en uitgebreid met een gemengde doeleinden functie waardoor o.a. een restaurant of een kantoor tot de mogelijkheden behoort. Ten behoeve van deze ontwikkeling is een aparte ruimtelijke onderbouwing, waarin wordt aangetoond dat de ontwikkeling niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening, als bijlage 2 opgenomen in het bestemmingsplan.

Impuls bezoekfuncties en wandelroutes

Om de Vesting zo aantrekkelijk mogelijk te maken en te houden voor bezoekers en recreanten, is naast het opwaarderen van bestaande voorzieningen en het organiseren van evenementen, een goede situering en combinatie van voorzieningen van groot belang. Dit betekent dat enkele unieke locaties langs de havens beter benut kunnen worden en dat voorzieningen aan logische en aantrekkelijke routes gesitueerd moeten worden.

Op korte termijn wordt hierbij gedacht aan het situeren van horecavestigingen rond het plein aan de Oostzanddijk. Met name de monumentale panden rond de haven zoals 't Kleine Kerkje en het Ruyterhuis zouden benut kunnen worden voor kwaliteitshoreca, met een groot terras aan de haven. Met deze ontwikkelingen is in het onderhavige bestemmingsplan reeds rekening gehouden. De monumentale panden rond de haven zijn bestemd voor centrumdoeleinden waarbij indien aangeduid ook horeca mogelijk is. De panden maken onderdeel uit van het concentratiegebied met gemengde functies in het gebied rondom de brug. Voorts is het mogelijk gemaakt om binnen de bestemming Water ten hoogste 5 terrassen aan te leggen.

Op korte termijn wordt voorts gedacht aan het realiseren van een Museumboulevard tussen de oude veste en het droogdok (langs het brandweermuseum, de Oudheidkamer en een kade met historische schepen), een wandelrondje Groote Dok, een recreatieve route over de vestingwallen en het weer toegankelijk maken van loopbrug over de sluis voor wandelend publiek. Ten behoeve van de museumkade is nu alvast een zone aangeduid waar deze schepen kunnen liggen. Daarnaast is het mogelijk om op één schip een bed & breakfast te realiseren.

Ook het versterken van de podiumfuncties waarbij creatief hergebruik van het Bomvrij Hospitaal en de Affuitenloods aan de orde is en het vergroten van de mogelijkheden voor bed & breakfast worden als maatregelen op korte termijn genoemd. De bestemmingslegging in het onderhavige bestemmingsplan verzet zich niet tegen het realiseren van voornoemde plannen. Binnen de bestemming Wonen, maar ook binnen andere bestemmingen, worden mogelijkheden geboden voor bed & breakfast.

Het Oliehuisje dat onlangs is geplaatst bij de vuurtoren kan dienen als kiosk. Dit is reeds mogelijk gemaakt in het bestemmingsplan.

Impuls Bereikbaarheid, parkeren en openbare ruimte

Het doel is om de bereikbaarheid van de Vesting te verbeteren, voldoende parkeergelegenheid te realiseren en de vesting autoluw te maken. Een en ander dient nog nader uitgewerkt te worden, onder meer in relatie tot het verkeerscirculatieplan.

Verkeer

Om de bereikbaarheid te verbeteren wordt voorgesteld het verkeer te spreiden over drie hoofdroutes: de Brielse Straatweg, de Kanaalweg westzijde en de Nieuwe Zeedijk. De hoofdroute loopt nu via de Brielse Poort. Door de vernauwing levert dit problemen op.

Foto: de vernauwing bij de Brielse Poort

Voorts is het realiseren van een verkeersluwe zone ter hoogte van de Oostzanddijk het streven. Dit om ter plaatse terrassen te kunnen realiseren. Het opwaarderen van de openbare ruimte aan de Oostzanddijk, de Opzoomerlaan en de hoek Haerlemmerstraat/Westkade (entree westzijde) is voor de korte termijn van belang. Hetzelfde geldt voor het opwaarderen van bestaande verkeersroutes, het realiseren van een nieuwe voetgangersbrug vanaf de Gorslaan naar het droogdok en het realiseren van een hoogwaardige wandelroute rond het Groote Dok.

Binnen de bestemming Verkeer en Water, kunnen de gewenste impulsen gerealiseerd worden.

Langzaamverkeersroutes

Voor de langzaamverkeersroutes geldt dat het opwaarderen van de entrees komend vanuit de Veerhaven of de Heliushaven en het realiseren van een nieuwe voetgangersbrug vanaf de Gorslaan naar het droogdok gerealiseerd, gaat worden. Het bestemmingsplan maakt dit mogelijk.

Parkeren

Ten aanzien van het parkeren is het van belang dat parkeervoorzieningen voor bezoekers worden gerealiseerd of worden uitgebreid aan de rand van de Vesting (inclusief een duidelijke bewijzering). Het betreft hier met name locaties buiten het plangebied.

Impuls Cultuurhistorie

Op de korte termijn wordt met name gedacht aan het voorzien van diverse monumentale gebouwen (zoals de Affuitenloods en 't Kleine Kerkje), van een eigentijdse publiektrekkende functie. Bovendien is het van belang om de verspreid liggende monumenten te koppelen aan specifieke routes. Voor een volledig overzicht wordt verwezen naar de Visie 'de vesting voltooien' zelf. Van belang is dat het bestemmingsplan voorziet in publiekstrekkende functies in de monumenten door middel van de bestemming Cultuur en Ontspanning en op enkele plekken de bestemming Centrum met binnen beide bestemmingen mogelijkheden voor (ondersteunende) horeca. Bovendien is het zowel binnen de bestemming Wonen als binnen andere bestemmingen zoals Cultuur en Ontspanning, mogelijk gemaakt om bed & breakfast te realiseren.

Impuls Watersport

De doelstelling op het gebied van de watersport is kort en krachtig: het versterken van de Vesting en omgeving tot het watersportcentrum van de regio. Op korte termijn wordt voorgesteld om onder andere het aantal ligplaatsen voor passanten en commerciële ligplaatsen ter hoogte van de Oostzanddijk uit te breiden. Ter plaatse van de nieuwbouw Groote Dok Oost wordt gestreefd naar een mix van bewonersligplaatsen en ligplaatsen voor passanten. Ook wordt gedacht aan een publiekstrekker ter hoogte van het Droogdok, in de vorm van een kade met historische schepen. Voor het overige wordt gedacht aan het verhogen van het serviceniveau voor passanten, het opwaarderen van het kleine strandje en het ontwikkelen van promotie van een hoog kwaliteitsniveau en evenementen voor bewoners en passanten.