| Plan: | Oude Haven |
|---|---|
| Status: | onherroepelijk |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0479.STED3757BP-0404 |
Het aantal inwoners van Oude Haven is de afgelopen 5 jaar min of meer gelijk gebleven. In 2009 was het totaal van 4289 inwoners, als volgt verspreid over de buurten:
Aantal inwoners per buurt 2005-2009
| Buurt | 2009 | 2008 | 2007 | 2006 | 2005 |
| Russische buurt | 912 | 916 | 916 | 908 | 911 |
| Het Eiland | 1397 | 1391 | 1411 | 1381 | 1401 |
| Havenbuurt | 1980 | 1992 | 1945 | 1949 | 1995 |
bron: Gemeente Zaanstad, Onderzoek&Statistiek
Oude Haven kent een evenwichtige bevolkingsopbouw, zonder opvallende uitschieters. De meeste inwoners zijn van Nederlandse afkomst en het aantal mensen dat deel uitmaakt van de beroepsbevolking (dus tussen de 20 en 64 jaar) is 64,5%.
Bevolkingsopbouw 2009
| Leeftijdsklasse | % |
| t/m 19 jaar | 22,1 |
| 20 t/m 64 jaar | 64,5 |
| 65 jaar en ouder | 13,4 |
bron: Gemeente Zaanstad, Onderzoek&Statistiek
De huishoudenssamenstelling bestaat voor ongeveer 30% uit alleenstaanden, 30% uit gezinnen met kinderen en 30% uit gezinnen zonder kinderen. Dit komt overeen met de cijfers van Zaanstad als geheel.
Zonder dat dit officiële status heeft, gaat van de gegroeide menging van industrie en kleinere klassieke Zaanse woningbouw een toeristische aantrekkingskracht uit. De Hogendijk maakt onderdeel uit van het recreatieve regionale fietsnetwerk. (zie ook 2.6 Fiets)
Recreatie
De recreatiemogelijkheden in het plangebied zijn gerelateerd aan de watersport. Zo is de Zaan bij uitstek geschikt voor pleziervaart en wordt dit versterkt door de aanwezigheid van een jachthaven in het Kattegat. Daarnaast is aan de Havenstraat 70A de Zaanlandsche Zeilvereniging - afdeling roeien gevestigd. (zie ook 2.5.4 Voorzieningen)
Speelterrein
In het plangebied zijn in totaal 8 speelplekken:
| Naam speelplek | Soort | |
| Helsingborgstraat | sport | |
| Koerakinstraat | A | |
| Jasykoffstraat bij 9 | A | |
| Sacharowplein | A/B | |
| Provincialeweg | C | |
| Havenstraat | A/B | |
| Archangelstraat | A | |
| Halligen | A/B | |
A-jeugd = 0 tot 6 jaar
B-jeugd = 7 tot 12 jaar
C-jeugd = 13 jaar en ouder
De meeste speelplekken zijn geschikt voor de allerkleinsten, al dan niet in combinatie met speeltoestellen voor kinderen van 7 tot 12 jaar. In de Havenbuurt is ruimte voor de 'oudere jeugd' van 13 jaar en ouder. Het betreft hier onder meer voetbaldoeltjes en een fietscrossparcour.
Het plangebied Oude Haven is een gemengd gebied, waarbij de nadruk ligt op wonen. De aanwezige bedrijvigheid ligt verspreid door het hele gebied en kenmerkt zich door een grote diversiteit. De (lichte) bedrijvigheid bestaat voornamelijk uit dienstverlening, kleinschalige kantoorgelegenheid, aannemers- en bouwbedrijven. Het gaat hier met name om zogenaamde 'eenpitters' die vanuit huis werken. Daarnaast is aan de Havenstraat 3 een groothandel in afval en schroot gevestigd (Jowa) en bevindt zich aan de Badhuisweg jachthaven Dukra. Verder is op het Eiland het hoofdkantoor van Rochdale gevestigd.
Het bedrijventerrein Houthavenkade wordt begrensd door de Provincialeweg aan de zuid-westzijde, de Houthavenkade aan de zuidzijde en de insteekhaven aan de noordzijde. Op het bedrijventerrein zijn 19 bedrijven gevestigd, waaronder de GTI-kavel, houthandel Bentvelzen-Jacobs en autoschadebedrijf van Oudenaren. Deze bedrijven hebben allen een deel van de grond in bezit. De gemeente heeft in het gebied zelf geen eigendom. Er is sprake van een transformatie van het bedrijventerrein, waarbij het uitgangspunt een gemengd woonwerkgebied is met 40% tot 60% werken en 40% tot 60% wonen. Hoewel het bedrijventerrein dus niet in zijn geheel wordt behouden, wordt wel gestreefd naar behoud en wellicht uitbreiding van de werkgelegenheid.
In het plangebied is het voorzieningenniveau niet echt ontwikkeld. Voor de meeste voorzieningen zijn de bewoners aangewezen op het centrum van Zaandam, ten noorden van het plangebied. Het centrum ligt op geringe afstand van het plangebied en is zowel lopend als op de fiets goed bereikbaar.
De voorzieningen binnen het plangebied zijn ingedeeld naar commerciële en publieke / niet-commerciële voorzieningen.
Detailhandel
Verspreid over het plangebied bevinden zich 13 detailhandelsbedrijven. Hieronder zijn geen supermarkten. Dit betekent dat de bewoners voor hun dagelijkse goederen zijn aangewezen op de nabijgelegen wijken, waaronder het centrum van Zaandam en de Westzanerdijk.
Horeca
In het plangebied zijn 4 horecabedrijven, te weten:
Onderwijs
In het plangebied zijn 2 concentraties van onderwijs in combinatie met kinderopvang. Aan de Hogendijk 83 ligt de openbare basisschool 'De dijk-oost' met direct aangrenzend op nummer 81 de peuterspeelzaal 'Czaar peutertje'. Ook is hier een gymzaal aanwezig, namelijk gymlokaal 'De dijk'. Verder is aan de Baltischestraat 25 basisschool de Voorzaan gevestigd met direct aangrenzend peuterspeelzaal en kinderopvang 'De voorkamer'.
Clubhuizen/Buurthuizen
Het plangebied kent 2 buurthuizen. Aan de Hogendijk 81 bevindt zich buurthuis 'Hogendijk' en aan de Havenstraat 71 is het buurthuis 'Stekkie aan de haven' gevestigd.
Overig
Op het adres Tolstoistraat 47 bevindt zich huisartsenpraktijk 'Tolstoi'.
In het plangebied zijn in totaal 1944 woningen, waarvan 59% huur- en 41% koopwoningen. De gemiddelde woningbezetting in 2009 was 2,3. Dit komt overeen met de gemiddelde woningbezetting in Zaanstad als geheel.
De Russische buurt en de Havenbuurt zijn oude buurten met 40,8% vooroorlogse woningen, waarvan er veel zijn gerenoveerd.
In de Havenbuurt staan ruim 400 voornamelijk kleine arbeiderswoningen, oorspronkelijk bedoeld voor de uit Delft afkomstige arbeiders die werkzaam waren op het Hembrugterrein. De sociale samenhang is sterk. De particuliere woningen in de Havenbuurt zijn in het najaar 2008 onderzocht op funderingsproblemen. Van de 162 koopwoningen vallen er 100 in de categorie 3. Dat wil zeggen dat funderingsherstel binnen 10 jaar noodzakelijk is. Hiervan vallen er 31 zelfs in de categorie 3+, waarbij herstel noodzakelijk is binnen 2 jaar.
In de Havenbuurt zijn drie woningcorporaties actief, te weten Parteon, Rochdale en ZVH. Ook zij zijn actief bezig met kwaliteitsonderzoeken van hun woningbestand en stellen daarbij uitruil van woningbezit ter discussie.
De Russische buurt omvat bijna 1000 woningen en is deels bebouwd door particuliere bouwers en deels door de woningbouwverenigingen Parteon en ZVH. De buurt is voor een groot deel gesaneerd tussen 1980 en 1990.
In 2009 is door de gemeente Zaanstad gestart met een onderzoek naar illegale kamerverhuur in de Russische Buurt in Zaandam. Aanleiding hiervoor is het vermoeden dat er in diverse panden illegaal kamers worden verhuurd. Bovendien voldoen de panden mogelijk niet aan de brandveiligheidseisen. De illegale verhuur veroorzaakt veel overlast in de Russische Buurt, waardoor de leefbaarheid in de buurt onder druk staat. Er zijn meerdere klachten binnengekomen over parkeeroverlast, geluidsoverlast en schermutselingen op straat. De gemeente wil de overlast in de buurt terugdringen door te handhaven op illegale verhuur.
Daarbij is illegale verhuur onwenselijk, omdat het de woningmarkt vertroebelt en de illegale huurders vaak worden uitgebuit. De huurders betalen woekerprijzen voor kamers die niet bestemd zijn voor bewoning en de panden zijn in sommige gevallen ook onveilig.
Wanneer na het onderzoek wordt geconcludeerd dat er sprake is van illegale kamerverhuur, wordt dit aan de bewoners en de eigenaar van het pand bekend gemaakt. De eigenaar kan vervolgens een verzoek tot legalisatie indienen bij de gemeente. Wanneer het pand niet voor legalisatie in aanmerking komt, zal de eigenaar de verhuur moeten staken.
Het Eiland is een geheel nieuwe woonwijk, gerealiseerd in de jaren 90. De verhouding koop-huur wijkt af van de rest van het plangebied. Op het Eiland zijn ruim 500 woningen, waarvan 59% koop- en 41% huurwoningen. Slechts een beperkt aantal woningen zijn in handen van de woningbouwverenigingen Rochdale en Parteon.
Aan de Houthavenkade zijn vijf steigers gerealiseerd waar aan weerszijden varende woonschepen liggen afgemeerd (met uitzondering van het laatste (aan de kant van de provinciale weg) woonschip dit is een vaste woonark. De ondergrond van het water en de steigers zijn aan de bewoners van de woonschepen verkocht. In de privaatrechtelijke koopcontracten is opgenomen dat deze plaatsen uitsluitend zijn aangewezen als plaatsen waar varende woonschepen mogen worden afgemeerd.
De woonschepen in de insteekhaven (Kattegat) zijn in eigendom van de firma Bentvelzen. De woonschepen liggen in water waarvan de ondergrond in eigendom van drie privépersonen is. Er liggen in totaal 5 woonschepen.
Aan de Hogedijk 210-212 ligt ook nog een woonschip en in de Oude Haven liggen er vier.