Egmond aan Zee Centrum en Boulevard

2.2 Ruimtelijke karakteristiek

De ruimtelijke karakteristiek van het plangebied wordt hierna beschreven en in beeld gebracht aan de hand van het bebouwingspatroon, de groenstructuur en de voorkomende cultuurhistorische en archeologische waarden.

Het bebouwingspatroon

Het plangebied bestaat uit verschillende functies zoals wonen, winkels, toeristische voorzieningen en horeca. Op de verschillende functies wordt in paragraaf 2.5 ingegaan. Voor wat betreft de verschijningsvorm of ontstaansgeschiedenis is het plangebied onder te verdelen in vier verschillende deelgebieden (figuur 2.2.) zoals de welstandsnota aangeeft, te weten:

• 1. dorpskern;
• 2. boulevard;
• 3. noordelijke uitbreiding;
• 4. zuidelijke uitbreiding.

De ruimtelijke kenmerken van deze gebieden worden hierna beschreven.

Dorpskern

In Egmond aan Zee is de oude kern van het oude vissersdorp nog goed te herkennen. De dorpskern wordt in het noorden begrensd door de Wilhelminastraat, aan de oostzijde door de achterzijde van de woningen aan de Julianastraat, de Schipper van der Plasstraat, Trompstraat, Voorstraat en Prins Hendrikstraat. De zuidelijke begrenzing wordt gevormd door de achterzijde van de woningen aan de Duinstraat, Torensduin, achterzijde van de woningen aan de Torenstraat, achterzijde van de woningen aan de Zuiderstraat en het Pompplein. Uiteindelijk vormen de Voorstraat, Parallelweg en de Boulevard Ingenieur de Vassy de westelijke begrenzing van de dorpskern.

De van Speykstraat, Julianastraat, Achterom, Schoolstraat, de Zuiderstraat, het Pompplein, de Smidstraat en de Parallelweg, geven de 19e-eeuwse situatie weer. Het gebied tussen de Noorder- en Zuiderstraat geeft een deel van de situatie rond 1600 weer. De dorpskern wordt gekenmerkt door een aantal parallel gelegen, oost-westlopende straten met willekeurige doorsteken. Maar ook door op de duinen doodlopende straatjes aan de zuidzijden van het dorp. De duinachtige ondergrond veroorzaakt niveauverschil tussen de straten onderling, waardoor er een zekere terrasvorming ontstaat. Samen met de kleinschaligheid van de bebouwing vormen deze punten de belangrijkste dragers waarop het karakter van dit oude vissersdorp rust. Ook voorwerpen als oude vissersboten die her en der tussen de huizen liggen, dragen bij aan het karakteristieke gezicht van het dorp. De Vuurtorenduin aan de noordzijde, en de Torensduin aan de zuidzijde markeren door hun hoogte de kom waarin het oude dorp gesitueerd is.

De Voorstraat vormt al van oudsher de centrale as van het dorp, welke de Boulevard, het strand en het achterland verbond. Het Pompplein vormt een belangrijke beëindiging van de Voorstraat als winkelstraat en vormt het begin van een cluster aan horecagelegenheden dicht bij het strand. De bebouwing is divers en varieert van oude herenhuizen tot enkele moderne winkelpanden.

De bebouwing ten noorden en ten oosten van de oude dorpskern, dus vanaf de Piet Heinstraat tot aan de Wilhelminastraat en Trompstraat, bestaat uit diverse bebouwing uit begin 20e eeuw tot en met de jaren 80 van de vorige eeuw. De bebouwing varieert van geschakelde woningen, vrijstaande woningen tot rijtjes en twee-onder-een-kapwoningen, voornamelijk bestaand uit twee bouwlagen met kap. De kapvorm en richting variëren. Een opvallend object is het appartementencomplex aan de Julianastraat dat niet past in het kleinschalige karakter van het gebied. Ondanks de vreemde grootschaligheid is wel een zichtlijn naar de Van Speyk vuurtoren bewaard gebleven. De Van Speyk vuurtoren is vanuit veel plaatsen zichtbaar en fungeert daardoor niet alleen vanaf zee als een landmark. Opvallend in de dorpskern is dat er nauwelijks groen voorkomt.

Zeefront

Het zeefront is op te delen in drie gebieden: in het noorden is dit de Boulevard, in het zuiden de Kennedyboulevard en daartussen de dorpsbebouwing. De Boulevard in het noorden staat in groot contrast met het oude dorp. Het bebouwingspatroon is noord-zuidgeoriënteerd en is gebouwd op één niveau. De bebouwing is grootschalig en bestaat voornamelijk uit verschillende appartementencomplexen, hotels en andere functionele bebouwing. Geschakeld, met ieder een eigen identiteit, vormen ze samen het zeefront in het noorden. Enkele van de aanwezige hotels zijn verouderd en hebben een kwaliteitsimpuls nodig. De Van Speyk vuurtoren vormt in het zuiden de beëindiging van de Boulevard. De ruimtelijke indeling is functioneel te noemen. Er is veel ruimte voor parkeren en autoverkeer. Aan het voetpad, dat evenwijdig aan de duin loopt, zijn verschillende openbare verblijfsruimten gemaakt die uitzicht op het strand en de zee bieden.

De Kennedyboulevard vormt het zuidelijke deel van het zeefront. De bebouwing bestaat hier uit vrijstaande grootschalige appartementencomplexen. De bebouwing is iets teruggeplaatst zodat aan de voorzijde het duingebied gespaard is, waardoor een glooiend "duinpark" is ontstaan waar wandel- en fietspaden doorheen slingeren. De Van Speyk vuurtoren is in eenzelfde omgeving gelegen. De verbinding tussen deze twee gebieden wordt geblokkeerd door een grote parkeerplaats direct aan het strand en aan het einde van de Voorstraat. Dit gedeelte van het zeefront bestaat uit kleinschalige bebouwing die lager achter de duin gelegen is en dit gebied vormt de overgang tussen het zeefront en de dorpskern. De bebouwing bestaat uit rijenwoningen, twee-onder-een-kapwoningen en wat kleinschalige appartementencomplexen of hotels die een maat groter zijn dan de rijwoningen. Op de begane grond zijn horecagelegenheden gevestigd, wat aansluit bij de cluster horecabedrijven aan het einde van de Voorstraat.

In het verlengde van de Voorstraat is een brede strandopgang te vinden wat de positionering van de vele horecagelegenheden verklaart.

Noordelijke uitbreiding

De woonwijk die aan de kop van en achter de Boulevard is gelegen, is een kleine wijk met vrijstaande woningen met op het perceel vaak een vakantiewoning. De wijk bevindt zich in een overgangszone van bebouwd gebied naar het duinlandschap van het Noord-Hollands Duinreservaat. Dit is te zien aan de hoogteverschillen die in dit gebied aanwezig zijn. De wijk voegt zich in bepaalde mate naar het duinlandschap. De bebouwing bestaat veelal uit twee bouwlagen met kap. De kapvorm en richting variëren.

Zuidelijke uitbreiding

De zuidelijke uitbreiding in het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit het hotel Zuiderduin en de Torensduin. Het hotel Zuiderduin vindt eerder aansluiting met de bebouwing aan de Kennedyboulevard dan met de dorpskern terwijl de afstand tot beide gebieden ongeveer gelijk is.