Egmond aan Zee Centrum en Boulevard

2.5 Functionele structuur

2.5.1 Wonen

Egmond aan Zee is met circa 5.000 inwoners de derde kern van de gemeente Bergen. Het plangebied beslaat slechts een deel van de kern. De woningen liggen verspreid over het plangebied en beslaan een groot deel van het plangebied. In het noorden van het plangebied bestaat de woonvoorraad uit gestapelde woningen en vrijstaande woningen. Aan de Voorstraat in de dorpskern van Egmond aan Zee vindt functiemenging plaats. Hier wordt op een aantal plaatsen de woonfunctie gecombineerd met detailhandel en horeca. In het zuiden van het plangebied is de woonvoorraad ongeveer gelijk in samenstelling als in het noorden. Hier zijn aan de kust appartementen aanwezig met daarachter vrijstaande woningen.

Bevolking

De gemeente Bergen telt per 1 januari 2010 30.985 inwoners. Egmond aan Zee telt op 1 januari 2010 4.930 inwoners. Sinds 1993 is de totale bevolkingsomvang vrijwel gelijk gebleven. Dit is een gevolg van:

• een groter aantal sterfgevallen dan geboortes en een negatief migratiesaldo (saldo van vestiging en vertrek);
• dit wordt gecompenseerd door veel nieuwbouw in 1993 en vestiging vanuit het buitenland in 2001.

Het vertrek uit de gemeente wordt met name veroorzaakt doordat de afgelopen jaren relatief weinig geschikte woningen op de markt zijn gebracht. Dit geldt ook voor het plangebied.

De bevolkingsontwikkeling is mede afhankelijk van de woningproductie. De gemeente Bergen, en daarmee ook het plangebied, kent geen grootschalige uitleggebieden meer. Er wordt dan ook geen toename van het inwoneraantal verwacht.

Onder de inwoners van gemeente Bergen bevindt zich een relatief hoog percentage ouderen. 24% van de bevolking is ouder dan 65 jaar, terwijl dit in Nederland gemiddeld 15% is. In de kern Egmond aan Zee is zelfs 24% ouder dan 65. Dit hogere percentage ouderen kan deels worden verklaard door het vertrek van jongeren uit de kern en de vestiging van 40-65-jarigen in de afgelopen jaren. Het aandeel huishoudens met kinderen is iets lager dan gemiddeld: 27% van de huishoudens in de kern Egmond aan Zee bestaat uit huishoudens met kinderen. Voor de hele gemeente bedraagt dit aandeel 33%. Het aandeel jongeren ligt onder het regionale gemiddelde. Dit komt mede door relatief veel dure koopwoningen en weinig betaalbare huur- en koopwoningen.

Wonen

Egmond aan Zee telt per 1 januari 2007 circa 2.610 woningen. In de afgelopen jaren zijn er in de gemeente Bergen als geheel relatief weinig woningen gerealiseerd. Het totaal aantal woningen in Egmond aan Zee is de laatste jaren nauwelijks gestegen. Ondanks de verwachting dat de bevolking niet zal toenemen, zal de woningbehoefte wel toenemen. De gemiddelde woningbezetting zal door kleinere gezinnen en de vergrijzing namelijk verder afnemen.

Woningen in Egmond aan Zee zijn in trek als tweede woning bij mensen die elders hun hoofdverblijf hebben. Deze woningen staan gedeelten van het jaar leeg, wat uit het oogpunt van leefbaarheid van de kern negatief is.

2.5.2 Bedrijven

Verdeeld over het plangebied zijn enkele bedrijven aanwezig. Ter plaatse van Wilhelminastraat 71 is een garagebedrijf aanwezig. Aan de Zuiderstraat zijn 2 bedrijven gevestigd, namelijk een schildersbedrijf op nummer 21 en een transportbedrijf op nummer 19. Ter plaatse van de Marinastraat 23 vindt opslag plaats. Tenslotte is aan de Zeeweg 60 een “bedrijf aan huis” gevestigd dat technische expertises uitvoert. De effecten van de bedrijven op hun omgeving worden beschreven in paragraaf 4.4.

2.5.3 Toerisme en recreatie

Toeristische en recreatieve functies zijn belangrijk voor de inkomsten en werkgelegenheid van de gemeente. In het rapport "De betekenis van het toerisme voor de gemeente Bergen" (oktober 2006) staat vermeld dat 16% van de totale werkgelegenheid in Bergen afhankelijk is van toerisme. Kust, natuur en kunst en cultuur zijn de belangrijkste trekkers van de gemeente. De badplaats Egmond aan Zee heeft een combinatie van natuur en recreatie. Naast de kuststrook en het Noord-Hollands duinreservaat is er een gevarieerde keuze uit restaurants, strandpaviljoens, winkels en terrassen.

Verblijfsrecreatie

In het plangebied komen verschillende verblijfsaccommodaties voor in de vorm van hotels, pensions en appartementenverhuur. De verblijfsaccommodaties zijn met name gelegen aan de Boulevard. Uitzondering hierop is hotel Zuiderduin in het zuiden van het plangebied.

Recreatiewoningen op particuliere erven

In de gehele gemeente Bergen komen op particuliere erven recreatiewoningen voor. Zo ook in het plangebied. Een deel van deze recreatiewoningen is planmatig ontwikkeld. Daarnaast komen in het plangebied recreatiewoningen op particuliere erven voor welke niet in een specifieke stedenbouwkundige context zijn gerealiseerd. Met deze particuliere recreatiewoningen werd ingespeeld op de in de vorige eeuw toenemende interesse van de recreant voor de toenmalige gemeenten Schoorl, Bergen en Egmond.

Een deel van de aanwezige recreatiewoningen is permanent bewoond. Tevens komt het voor dat percelen met recreatiewoningen (al dan niet permanent bewoond) kadastraal zijn afgesplitst van het oorspronkelijke particuliere erf, waardoor een afzonderlijk perceel is ontstaan met zelfstandige bouwwensen als gevolg.

In het najaar van 2005 heeft er van gemeentewege een inventarisatie plaatsgevonden met betrekking tot de aanwezige recreatiewoningen en het feitelijk gebruik ervan. Het totaal aantal op particuliere erven aanwezige recreatiewoningen in de gemeente Bergen is circa 1.500, waarvan circa 160 gelegen zijn in het onderhavige plangebied. De gemeente heeft beleid opgesteld over hoe om te gaan met permanent bewoonde recreatiewoningen (gemeentebreed).

Dit beleid houdt in dat permanente bewoonde recreatiewoningen geen woonbestemming krijgen (enkele stedenbouwkundig verantwoorde uitzonderingen daargelaten). Middels persoonsgebonden beschikkingen kunnen de huidige bewoners van de recreatiewoningen het pand blijven bewonen. Dit geldt niet voor rechtsopvolgers.

Dagrecreatie

Aan de Kennedyboulevard 40 was een bowlingcentrum gevestigd. Het pand staat op dit moment leeg. Verder is het strand aan de westzijde van het plangebied het belangrijkste toeristische en recreatieve element in het plangebied.

Strand

Zowel in de zomer- als in de wintermaanden wordt het strand van Egmond aan Zee bezocht. De aantrekkingskracht van Egmond aan Zee als badplaats wordt bepaald door de combinatie van het brede zandstrand, de boulevard met karakteristieke vuurtoren op de achtergrond en de diversiteit aan voorzieningen op het strand en in het dorp. De commerciële voorzieningen op het strand variëren in sfeer en uistraling, waardoor verschillende doelgroepen worden bediend. Daarnaast is op het strand een botenclub gevestigd en wordt er gekampeerd in strandhuisjes van twee kampeerverenigingen.

Het bezoekersaantal verschilt jaarlijks, afhankelijk van de weersomstandigheden. Overige functies in het plangebied zijn afhankelijk van de strandbezoekers. De horeca, detailhandel en verblijfsrecreatie in het plangebied zijn gerelateerd aan de strandrecreatie. Verder zijn er in het plangebied geen dagrecreatieve voorzieningen aanwezig.

2.5.4 Maatschappelijke en culturele voorzieningen

Met uitzondering van de vuurtoren en het gebouw van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij, die zijn gelegen aan de Boulevard, zijn de maatschappelijke voorzieningen in het centrum gelegen. In het blok dat is begrensd door de Voorstraat, Julianastraat en de Bergstraat zijn onder andere de oud katholieke kerk met bijbehorend verenigingsgebouw en pastorie gevestigd. Verder is aan de Torenstraat 7 een museum gevestigd.

Daarnaast zijn er nog twee locaties waar maatschappelijke voorzieningen worden gecombineerd met wonen op de verdieping. Het betreft het pand Marinestraat 4, waar een tandartsenpraktijk op de begane grond is gevestigd, en de Julianastraat 5, waar een fysiotherapeut op de begane grond is gevestigd.

2.5.5 Horeca

Het horeca-aanbod bestaat uit hotels, pensions, strandpaviljoens, cafés en restaurants. De horecavestigingen zijn geconcentreerd aan het Noordzeestrand, waar een aantal strandpaviljoens zijn gevestigd, en in het centrumgebied aan de Voorstraat, waar veel horecagelegenheden aanwezig zijn.

Voor de gemeente Bergen geldt dat jaarrondexploitatie van strandpaviljoens mogelijk is in Egmond aan Zee. Meer hierover is beschreven in het gemeentelijk beleid in paragraaf 3.1.3.

2.5.6 Detailhandel

Ten opzichte van kernen met een vergelijkbare omvang heeft Egmond aan Zee een behoorlijk voorzieningenniveau. Groei is, gezien de structuur, nauwelijks haalbaar. De parkeercapaciteit in met name het hoogseizoen is onvoldoende.

Binnen het plangebied komen diverse detailhandelsvestigingen voor al dan niet in combinatie met wonen (op de verdieping). Het aanbod is, naast de dagelijkse boodschappen, voor een belangrijk deel gericht op toerisme. In de dorpskern ontbreekt een supermarkt met een moderne omvang (circa 1.200-1.500 m²). Inwoners van Egmond aan Zee maken hierdoor gebruik van de supermarkt in andere kernen. Ook de andere winkels hebben gezien de kleinschalige structuur van de winkelstraat een relatief kleine oppervlakte. Een aantal op het gebied van dagelijkse boodschappen, zoals een slagerij, groenteboer of een bakker, zijn de afgelopen jaren uit het centrumgebied verdwenen.

Bron Locatus, bewerkt RBOI.

2.5.7 Verkeer en parkeren

Ontsluiting autoverkeer

De kern Egmond aan Zee wordt door middel van de Heilooer Zeeweg en de Nieuwe Egmonderstraatweg verbonden met Egmond aan den Hoef en de N512. De N512 verbindt Castricum en Egmond-Binnen met Bergen en Alkmaar. De Heilooer Zeeweg kent hier een maximumsnelheid van 80 km/h en de Nieuwe Egmonderstraatweg een maximumsnelheid van 50 km/h. Binnen de kern Egmond aan Zee is het oostelijk deel van de Voorstraat, de Admiraal de Ruyterweg en de Zeeweg de belangrijkste toegangsroute naar het zuidelijk deel van de Boulevard. De route via de Sportlaan en de Dr. Wiarda Beckmanlaan biedt toegang tot het noordelijke deel van de Boulevard. Deze straten kennen een maximumsnelheid van 50 km/h. De overige straten binnen de kern maken deel uit van een 30 km/h-regime. Het centrum wordt bereikt via de Voorstraat. Deze straat kent in het centrum eenrichtingsverkeer. De Voorstraat vormt samen met de Burg. Eymaplein/Zuiderstraat/Schinkelstraat en met de Zuiderstraat/Burg. Nielestraat de belangrijkste circulatieroutes door het centrum. Door de krappe opzet van het centrum van Egmond aan Zee levert het zware vrachtverkeer overlast op. Door de combinatie van vrachtverkeer en recreatieverkeer dreigt het centrum dicht te slibben. Uitgangspunt voor deze verkeersstructuur is dat het aan de kust gerelateerde recreatieverkeer gescheiden is van het centrumverkeer. De ontsluiting voor autoverkeer is goed te noemen.

In onderstaande tabel zijn de verkeersintensiteiten weergegeven die ten grondslag liggen aan de onderzoeken met betrekking tot lucht en geluid. Voor de overige gegevens wordt verwezen naar het akoestisch onderzoek van de Milieudienst Regio Alkmaar3. De gehanteerde autonome groei bedraagt 2%.

Tabel 2.2 Verkeersintensiteiten (afgerond op 100-tallen)

	verkeersintensiteit
wegvak	2007	2020
Dr. W. Beckmanlaan	Sportlaan - Boulevard	3.400	4.400
Boulevard	(aangesloten bij Dr. W. Beckmanlaan)	3.400	4.400
Vuurtorenplein	(aangesloten bij Dr. W. Beckmanlaan)	3.400	4.400
Boulevard Zuid	Westeinde - Zeeweg	3.200	4.200
Boulevard ir. De Vassy	(aangesloten bij Boulevard Zuid)	3.200	4.200
Westeinde	(aangesloten bij Boulevard Zuid)	3.200	4.200
Prins Hendrikstraat	Admiraal de Ruyterweg - Voorstraat	6.100	7.900
Zeeweg	(aangesloten bij Prins Hendrikstraat)	6.100	7.900
Admiraal de Ruyterweg	(aangesloten bij Prins Hendrikstraat)	6.100	7.900
Voorstraat	Prins Hendrikstraat - Trompstraat	3.900	5.000
Wilhelminastraat	Prins Hendrikstraat - Boulevard	1.400	1.800

Ontsluiting fietsverkeer

De kern wordt ontsloten door diverse vrijliggende fietspaden. De Nieuwe Egmonderstraatweg heeft conform de richtlijnen van Duurzaam Veilig vrijliggende fietspaden. Binnen de kern heeft de Sportlaan/Dr. Wiarda Beckmanlaan vrijliggende fietspaden. Het oostelijk deel van de Voorstraat kent fietsstroken. Daarnaast wordt Egmond aan Zee ontsloten door een uitgebreid fietsnetwerk dat zowel naar het zuiden als richting het oosten door de duinen voert. De ontsluiting voor fietsverkeer is derhalve goed te noemen.

Ontsluiting openbaar vervoer

Egmond aan Zee wordt elk halfuur aangedaan door een rechtstreekse busverbinding naar Alkmaar. Tevens rijdt er een buurtbus tussen Heiloo en Egmond aan Zee met een frequentie van gemiddeld 1x per uur. Vanaf december 2008 wordt Egmond aan zee ook aangedaan door een busverbinding tussen Castricum NS-station en Heiloo NS-station. De ontsluiting door middel van openbaar vervoer is goed te noemen.

Parkeren

In het hoogseizoen is er veelal sprake van een zeer hoge parkeerdruk en is de totale parkeercapaciteit in gebruik. In de zomerperiode geldt in de kern betaald parkeren. Er zijn verschillende gebieden met verschillende parkeerregimes binnen de kern aangewezen. In de zomerperiode wordt er een extra busdienst ingezet tussen Egmond aan den Hoef en Egmond aan Zee om de parkeerdruk te verlichten.

Vanwege de hoge parkeerdruk op de openbare weg geldt dat voor nieuwe ontwikkelingen als voorwaarde wordt gesteld dat voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein worden gerealiseerd.

Naast de hoge parkeerdruk voor auto's, is er tevens een parkeerprobleem voor fietsen omdat bezoekers graag zo dicht mogelijk bij het strand hun fiets willen stallen. Ook het parkeren van trekker met aanhangers levert problemen op.

Wanneer blijkt dat in nieuwe situaties niet voldoende ruimte aanwezig is om de benodigde parkeerplaatsen op eigen terrein te realiseren, dient nader onderzoek te worden gedaan naar de parkeersituatie in de openbare ruimte.

2.5.8 Waterhuishouding

Waterhuishouding

In het plangebied wordt het waterbeheer gevoerd door Rijkswaterstaat en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Conform de watertoets is een wateradvies gevraagd aan de waterbeheerder. De resultaten hiervan zijn verwerkt in deze paragraaf.

Beschrijving huidige watersysteem

De bodem van het plangebied bestaat uit grof leemarm zand (jonge duinen, strandwallen en strandvlakten), met een maaiveldhoogte variërend van circa NAP +10 m tot circa NAP +15 m. De gemiddeld hoogste grondwaterstand ligt meer dan 1,4 m onder het maaiveld, terwijl de gemiddeld laagste grondwaterstand meer dan 1,6 m beneden het maaiveld ligt. In en rondom het plangebied infiltreert regenwater in de bodem, ten oosten van het plangebied treedt kwel op.

Als gevolg van het verschil in hoogteligging is ook de grondwaterstroming en de afwateringsrichting van het oppervlaktewater oostelijk gericht. Het plangebied maakt onderdeel uit van hogere gronden en is vrijgesteld van peilbesluiten. Het gebied watert onder vrij verval af, binnen het plangebied bevinden zich geen hoofdwatergangen.

Waterkwaliteit

Binnen het plangebied bevindt zich geen oppervlaktewater. Het grondwater is zoet, aangezien het gevoed wordt door hemelwater.

Riolering

De kern Egmond aan Zee is aangesloten op een gescheiden rioolstelsel. Regenwater wordt hierbij zoveel mogelijk geïnfiltreerd in de bodem. Het regenwaterriool loost water via een pijp rechtstreeks op zee. Op het afvalwaterriool in Egmond aan Zee bevinden zich echter ook foutieve regenwateraansluitingen, daarom heeft dit riool bij regen te weinig afvoercapaciteit. Om dit probleem op te lossen is een overstort van het afvalwaterriool op het regenwaterriool gemaakt, waardoor ook huishoudelijk afvalwater in zee kan stromen. Omdat dit een ongewenste situatie is hebben de gemeente, het Hoogheemraadschap, Rijkswaterstaat en de provincie een waterbergingsbassin onder het Burgemeester Eymaplein gerealiseerd, waardoor er geen huishoudelijk afvalwater meer naar zee kan lopen. Hiernaast wordt gewerkt aan een infiltratievoorziening aan het pompplein, waardoor ook het regenwater kan worden vastgehouden.

Waterkeringen

Het strand aan de westzijde van Egmond aan Zee, alsmede het duingebied ten noorden en ten zuiden van de kern, wordt aangemerkt als primaire waterkering "zandige kust". Deze waterkering kent bepaalde beschermingszones, waarbinnen geen bouw- of graafactiviteiten mogen plaatsvinden. De waterkering bestaat uit de kernzone, de beschermingszone en de buitenbeschermingszone. In de zandige, dynamische kust zijn deze zones theoretisch, aan de hand van verschillende berekeningen bepaald. De kernzone wordt aan de zeezijde begrensd door de (berekende) duinvoet. Aan de landzijde is dit het grensprofiel, oftewel het profiel dat na duinafslag door zogenaamde ontwerpomstandigheden nog minimaal als waterkering aanwezig dient te zijn. De beschermingszone is aan de zeezijde de afstand waarover het afgeslagen zand zich onder ontwerpomstandigheden verspreidt. Aan de landzijde is het de reservestrook behorende bij een periode van 200 jaar zeespiegelstijging, inclusief het bijbehorende grensprofiel.

• 3. Onderzoek geluidshinder en luchtkwaliteit, bestemmingsplan Egmond aan Zee, Milieudienst Regio Alkmaar, 4 juli 2008 (kenmerk: MRA BE08GELU EaZ).