Centrum - Beschermd Dorpsgezicht

2.4 Groenstructuur

Karakteristiek voor de Bergense groenstructuur zijn de typische straatprofielen met laanbomen in grasbermen. Momenteel is er beleid in voorbereiding ten aanzien van het beheer van de bermen in Bergen. Het groene karakter wordt ondersteund door beplanting van de veel voorkomende vrijstaande bebouwing. De meest voorkomende boomsoorten zijn (in aflopende aantallen) eik, berk, beuk, linde, es, lijsterbes en iep. De oude dorpswegen worden gevormd door voormalige verbindingswegen (de Heer- en Doodwegen) tussen de buurtschappen en richting de Ruïnekerk. Deze wegen hebben overwegend een smal profiel met laanbeplantingen in onverharde (gras)bermen. Dit is een typische karakteristiek van Bergen. Het geheel van laanbomen, groene bermen en eenvoudige klinkerbestrating geeft deze wegen de gewenste samenhang. Overigens komen onverharde grasbermen in het beschermd dorpsgezicht zelf niet voor. Figuur 4 geeft een overzicht van de lanenstructuur uit het Groenstructuurplan van Bergen.

Figuur 4: Groenstructuur.

Op een aantal plaatsen is de lanenstructuur hersteld, zo ook in het beschermde dorpsgezicht. Omdat er op sommige plaatsen weinig ruimte over was voor laanbomen, zijn op deze plaatsen leilindes aangeplant. Dit is succesvol toegepast in het zuidelijk deel van de Breelaan en in het beschermde dorpsgezicht aan de Kerkstraat en de Ruïnelaan.

Naast de lanenstructuur, wordt de groenstructuur in het plangebied gevormd door solitair of in groepjes aanwezige bomen, bijvoorbeeld op de hoeken van het kerkplein rond de Ruïnekerk. Bijzonder is de rechthoek van het kerkplein die in contrast staat met de ovale bomenrij rondom de Ruïnekerk. Bovendien zijn er in het plangebied enkele monumentale bomen aanwezig. Het betreft bomen die door de Bomenstichting op een lijst met monumentale bomen zijn geplaatst vanwege hun ouderdom en/of uitstraling. Het betreft de bomen in de ovaal rondom de Ruïnekerk (Hollandse linden) en een rode beuk (in de tuin bij 't Oude Raedhuis).

Het centrum van Bergen, waaronder het terrein rondom de Ruïnekerk, is in het Groenstructuurplan Bergen uit 1994 (zie ook hoofdstuk 3) aangemerkt als één van de 'plekken om bij stil te staan'. Dit zijn plekken met een eigen sfeer, doordat ze een bijzonder (cultuurhistorisch) object zijn, ze op een knooppunt van lijnen liggen of een geheel eigen vormgeving hebben. Daarmee functioneren ze als oriëntatiepunt, verblijfsplek of bijzonder element. De Ruïnekerk wordt eveneens aangemerkt als bijzonder element in het ecologisch raamwerk van Bergen, vanwege het voorkomen van muurvegetaties (varens, mossen, muurleeuwebek en dergelijke). In het Beeldkwaliteitplan beschermd dorpsgebied wordt ook stilgestaan bij het groen in het plangebied. Dit plan wordt in de volgende paragraaf uiteengezet.