Westelijke binnenstad

6.7 Horeca

6.7.1 Algemeen

In het bestemmingsplan Westelijke binnenstad wordt onderscheid gemaakt tussen: zelfstandige horeca, additionele horeca en mengformules. Tot zelfstandige horeca worden gerekend: restaurants, cafés, fastfood, discotheken/zaalverhuur, hotels en horeca in culturele instellingen. Additionele horeca is een vorm van horeca die ondergeschikt en ondersteunend is aan de hoofdfunctie. Een voorbeeld van additionele horeca is een museumcafé. Van een 'mengformule' is sprake wanneer in detailhandel of in consumentverzorgende dienstverlening tegen betaling etenswaren en/of dranken worden verstrekt. Deze consumpties worden ter plaatse gebruikt in een zaak die geen horeca als hoofdbestemming heeft.

Mengformules worden beschreven in paragraaf 6.6. Hotels en horeca in culturele instellingen worden in respectievelijk paragraaf 6.8 en 6.9 behandeld. De overige vormen van horeca: restaurants, cafés, fastfood, discotheken/zaalverhuur en additionele horeca worden in deze paragraaf beschreven.

6.7.2 Ontwikkeling

In het plangebied Westelijke binnenstad bevinden zich 275 van de ruim 1.700 horecavestigingen in de binnenstad. Dat komt neer op ruim 16 %. Het plangebied telt 147 restaurants, 96 cafés, 5 discotheken en/of zaalverhuurders of sociëteiten. Er zijn 21 coffeeshops en 12 fastfoodzaken. Per 270 inwoners is er in het plangebied één café. Voor de hele binnenstad is dat er één café per 141 inwoners.

Uitgangspunt voor eventuele horeca-ontwikkeling in het plangebied Westelijke binnenstad voor wat betreft: fastfood, discotheken, cafés en restaurants (horeca 1 t/m 4) is het 'Horecabeleidsplan 2008' . In het Horecabeleidsplan (vastgesteld op 25 september 2008) is gebiedsgericht horecabeleid beschreven met als achterliggende gedachte: waar is uitbreiding en verruiming van horeca mogelijk. Daarbij is rekening gehouden met de gevolgen voor het woon- en leefklimaat en de openbare orde en veiligheid. Voor het plangebied Westelijke binnenstad komt dit kort samengevat op het volgende neer.

Westelijke grachtengordel

Aan de grachten bevinden zich met name kantoren, enkele hotels en wat grotere culturele voorzieningen. De dwarsstraten, zoals 'De 9 straatjes' in het zuidelijke gedeelte en de Prinsenstraat en de Herenstraat in het noordelijke gedeelte, zijn grotendeels winkelstraten. De horeca in dit deel van het plangebied is in die straten geconcentreerd. In het hele gebied wordt relatief veel gewoond. Het gebied wordt doorsneden door de Raadhuisstraat waar veel hotels zijn gevestigd. De functiemenging is in evenwicht en moet in deze vorm behouden blijven. Uitbreiding van horeca is in dit gebied daarom niet gewenst.

Jordaan

De Jordaan wordt gekenmerkt door een aantal bredere straten (gedempte grachten) en grachten met daartussen veel kleine en smalle straatjes. De schaal van de bebouwing is het meest kleinschalig van de binnenstad. Overal in het gebied wordt intensief gewoond, met wisselende hoeveelheden kantoren aan huis, kleine bedrijven, creatieve industrie, winkels en horecavestigingen. Horeca komt verspreid over het hele gebied voor. In bredere straten als de Rozengracht, Westerstraat, Elandsgracht, Lindengracht en de Noordermarkt bevinden zich meer horecavestigingen dichter op elkaar.
Het evenwicht dat in dit gebied bestaat tussen wonen, werken en recreëren moet behouden blijven. Gezien de kleinschalige structuur van het gebied is uitbreiding van horeca ook hier niet gewenst. Op enkele plekken waar sprake is van een ruimere structuur in combinatie met weinig wonen en meer verkeerslawaai, is uitbreiding bespreekbaar. Bijvoorbeeld de toekomstige ontwikkeling aan de Appeltjesmarkt. Voor de Appeltjesmarkt geldt dat deze locatie zich leent voor horeca aan het water. Een horecavestiging kan daar een bijdrage leveren aan de sociale veiligheid en een kwaliteitsimpuls zijn.

6.7.3 Uitgangspunten

Aan de verschillende vormen van horeca zijn categorieën toegekend. Het bestemmingsplan onderscheidt de volgende horecacategorieën: horeca 1, horeca 2, horeca 3, horeca 4, horeca 5. Horeca 1 t/m 4 worden hieronder toegelicht. Horeca 5, de bestemming voor hotels, wordt toegelicht in paragraaf 6.8.

Horeca 1

Fastfoodbedrijven, zijnde horecabedrijven die tot hoofddoel hebben het in hoofdzaak voor consumptie ter plaatse verstrekken van vooral op gemaksvoeding gerichte, eenvoudige en snel bereide etenswaren, met als nevenactiviteiten het voor consumptie ter plaatse verstrekken van zwak- en niet-alcoholische dranken. Onder fastfoodbedrijven worden in elk geval begrepen automatieken, snackbars en fastfoodrestaurants.

Horeca 2

Horecabedrijven, al dan niet met een besloten karakter, die tot hoofddoel hebben het voor consumptie ter plaatse verstrekken van dranken, waarbij het gelegenheid bieden tot dansen op en tot het beluisteren van overwegend mechanische muziek een wezenlijk onderdeel vormt. Horeca 2 bedrijven zijn in elk geval discotheken en sociëteiten.

Horeca 3

Horecabedrijven, die tot doel hebben het voor consumptie ter plaatse verstrekken van dranken en (kleine) etenswaren en/of maaltijden, waarbij het accent ligt op het verstrekken van dranken. Onder horeca 3 bedrijven worden in elk geval begrepen: cafés en eetcafés.

Horeca 4

Horecabedrijven die tot hoofddoel hebben het voor consumptie ter plaatse verstrekken van in hoofdzaak ter plaatse bereide maaltijden en van in hoofdzaak ter plaatse bereide etenswaren, met als nevenactiviteit het verstrekken van alcoholische, zwak- en niet-alcoholische dranken. Onder horeca 4 worden in elk geval begrepen restaurants, lunchrooms, koffiehuizen en ijssalons.

Binnen de horecaregeling is het mogelijk om een potentieel meer overlastgevend vorm van horeca om te zetten in een minder overlastgevende: een horeca 1 vestiging mag worden omgezet in een horeca 3 of 4, een horeca 2 vestiging mag worden omgezet in een horeca 3 of 4 en een horeca 3 vestiging in een horeca 4 vestiging.

Additionele horeca

Naast zelfstandige horeca bestaat additionele horeca. Dit zijn horeca-activiteiten die ondergeschikt en ondersteunend zijn aan de hoofdfunctie. Voorbeelden zijn een museumcafé, een theaterfoyer of een kantine in een sporthal. De horeca-activiteiten worden juridisch-planologisch niet als afzonderlijke functie 'horeca' gezien, maar gerekend tot de bestemming van de hoofdfunctie.

Voor ondersteunende horeca in winkels geldt in de binnenstad van Amsterdam het Mengformulebeleid (zie paragraaf 6.6.3).

Bestemmingen: bestaande horeca

Bestaande horeca is expliciet aangegeven op de digitale verbeelding van het bestemmingsplan (de kaart). Horeca en hotels zijn alleen mogelijk binnen de bestemming 'Gemengd' en 'Centrum' als daarbij is aangegeven welke categorie horeca is toegestaan (zie ook pragraaf 6.1.2).

Horeca op de begane grond en in de kelder/het souterrain is toegestaan binnen:

• de bestemming 'Gemengd - 1.1' tot en met 'Gemengd - 1.4' voor panden kleiner dan 1000m2 (voor wat betreft de genoemde horecacategorie);
• de bestemming 'Gemengd - 2.4' voor panden groter dan 1000m2 (voor wat betreft de genoemde horecacategorie).

Wanneer ten tijde van de vaststelling van dit bestemmingsplan horeca op een andere bouwlaag voorkomt (anders dan de begane grond en het souterrain), dan is deze bouwlaag voorzien van een aanduiding, waarmee de betreffende horecacategorie is toegestaan. Bestaande horecavestigingen hebben deze bestemmingen of aanduidingen.

In de panden in winkelstraten, op de verbeelding aangeduid met de bestemming 'Centrum - 2' of 'Centrum - 3', zijn bestaande horecavestigingen nooit met een bestemming, maar altijd met een aanduiding aangegeven (dus ook als de horecavestiging op de begane grond en/of kelder/souterrain is gevestigd).

Uitbreiding horeca

Op enkele plekken in het plangebied is uitbreiding van horecavestigingen bespreekbaar. Dit geldt voor plekken waar sprake is van een ruimere structuur in combinatie met weinig wonen en meer verkeerslawaai zoals de Appeltjesmarkt (met het oog op de toekomstige ontwikkelingen).

Horeca in hotels

Grote hotels (met een bruto vloeroppervlak van 1.000 m² of meer) komen in aanmerking voor zelfstandige horeca 4 met een maximum brutovloeroppervlak en onder bepaalde voorwaarden (zie paragraaf 6.8.3).