Huidekoperstraat 13-17

3.2 Beschrijving van de bestaande situatie

3.2.1 Bouwblok

Structuur

Het bouwblok is verkaveld vanuit de elf brede percelen aan het plein. De representatieve bebouwing op de hoekpercelen strekt zich uit tot de achtergrens van het diepe kavel. De drie percelen aan de Falckstraat (voorheen de gracht) zijn ook voornaam. Ook hier is de bebouwing van het hoekperceel tot ver naar achter doorgetrokken. De zijgevel aan de achterstraat (Huidekoperstraat) is laag en nauwelijks architectonisch verbijzonderd. Aan de Weteringschans zijn ook drie percelen. Deze zijn echter bepaald géén grachtenpanden: ondiep en zonder achtertuin. Deze arbeiderswoningen volgen in de hiërarchie noodzakelijkerwijs de status van de Huidekoperstraat, omdat ze grenzen aan de tuin en het voormalige koetshuis van het zeer voorname Frederiksplein 52. De relatie tussen het voormalige koetshuis en Frederiksplein 52 is op stedenbouwkundig niveau nog intact, ondanks de vervangende, maar goed ingepaste nieuwbouw aan de pleinkant. Ook Huidekoperstraat 13-15 is duidelijk achtererf bebouwing van de gesloopte chique woonhuizen aan het plein. De overige huizen aan de achterstraat zijn gestapelde arbeiderswoningen, van gevarieerder typologie, maar uit de periode van de bouwtijd. De structuur is nog steeds afleesbaar. Van de nog bestaande herenhuizen aan het Frederiksplein en aan de Falckstraat is de bijzonderde kwaliteit herkend. Dit heeft geresulteerd in de plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst van deze panden.

Bouwhoogtes

De stedenbouwkundige hiërarchie is in het hele Plan Sarphati nog volledig intact. De bouw- en goothoogte van de bebouwing aan het Frederiksplein is – hoewel het aantal bouwlagen bij bijna alle panden gelijk is met de bebouwing aan de Huidekoperstraat – duidelijk hoger dan aan de ondergeschikte achterkant: de Huidekoperstraat. De bouwhoogte aan het Frederiksplein varieert tussen 17 en 19 meter. De bebouwing aan de Huidekoperstraat is gemiddeld – met uitzondering van de nummers 13 t/m 17, die een hele verdieping lager zijn – 15 meter hoog.

Architectuur

De bebouwing uit de periode van de eerste aanleg is alleen nog gedeeltelijk aanwezig. Binnen het desbetreffende bouwblok is met name de zijde van het Frederiksplein aangetast. Het pand nummer 52 sluit niet alleen in zijn maat maar ook in zijn architectuur goed aan bij de gevelwand. Het naastgelegen kantoorpand nummer 42 doet dit niet. Niet alleen de schaal maar ook gevelopbouw en materialisering vormen een verstoring van de gevelwand. De begane grond van de hoekbebouwing met de Weteringschans is door het plaatsen van grote etalages 'opengegooid'. Verder is de architectuur van dit bouwblok betrekkelijk ongeschonden: ruim driekwart is gaaf bewaard gebleven. Uit de weinige oude foto's blijkt dat de noordelijke blokken – mogelijk per perceel ontwikkeld – niet de vorm van een paleisfaçade hadden. Door de individuele vormgeving, maar ook door de gekozen vormentaal, sluit ook de architectuur aan op de systematiek van de grachtengordel.

Behalve Frederiksplein 42 hebben alle panden een duidelijke 3-deling. Op 3 panden na hebben alle gebouwen een gemetsde voorgevel.

3.2.2 Huidekoperstraat 13-17

De panden Huidekoperstraat 13-15 en 17 waren oorspronkelijk de koetshuizen van de voormalige herenhuizen aan het Frederiksplein. Hoewel de oorspronkelijke herenhuizen niet meer bestaan, is de relatie tussen Huidekoperstraat 17 met Frederiksplein 52 in parcellering nog aanwezig. Ook de vervanging van Frederiksplein 48-50 heeft de parcellering Huidekoperstraat 13-15 ongemoeid gelaten. Het pand Huidekoperstraat 17 heeft een breedte van 10 meter, het dubbelpand Huidekoperstraat 13-15 een breedte van 15 meter. Aan de Huidekoperstraat is de bouwhoogte en uitstraling nog steeds ondergeschikt aan het Frederiksplein. De beide voormalige koetshuizen zijn twee bouwlagen hoog en schuin afgedekt. Het dubbelpand 13-15 heeft een donkerrode bakstenen gevel en is beëindigd met een dubbele dwarskap. De gevel van nummer 17 is voorzien van gebroken wit pleisterwerk en heeft een langskap met een dakkapel. Ondanks de twee dwarskappen is nummer 13-15 een duidelijke architectonische eenheid en te onderscheiden van het pand nummer 17.

In het pand 13-15 is een onderdoorgang naar het binnenterrein van het bouwblok. Meer dan de helft van het binnenterrein (het gedeelte achter Huidekoperstraat 5 en 17 en Frederiksplein 42 en 52) wordt gebruikt als parkeerplaats voor het kantoorgebouw Frederiksplein 42. De oorspronkelijke parcellering en daarmee de relatie tussen beide kanten is hier niet meer af te lezen. Ook de beukmaat van het dubbelpand Huidekoperstraat 13-15 correspondeert niet meer met de bebouwing aan het Frederiksplein. Het huidige gebouw Frederiksplein 42 omvat de breedte van maar liefst zeven percelen: Huidekoperstraat 5-15.

Het linker buurpand – Huidekoperstraat 11 – maakt deel uit van een ensemble van 19de-eeuwse in donker baksteen uitgevoerde portiekwoningen. Het pand rechts naast Huiderkoperstraat 17, Weteringschans 269 vormt de 19de - eeuwse hoekbebouwing van de Huidekoperstraat-Weteringschans. De hoofdoriëntatie van dit pand is naar laatstgenoemde straat.

De staat van onderhoud van de panden Huidekoperstraat 13-17 is matig. Momenteel worden de panden anti-kraak bewoond. Op het binnenterrein tussen Huidekoperstraat 17 en Frederiksplein 52 bevindt zich over de hele diepte een éénlaags bebouwing. Deze wordt net als het binnenterrein daarnaast gebruikt als parkeervoorziening voor het op Frederiksplein 42 gevestigde kantoor.