| Plan: | Eemdijk |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0313.Eemdijk0400-0301 |
Het dorp Eemdijk kent een beperkte ruimtelijke dynamiek. Het dorp wordt gedomineerd door de woonfunctie. Agrarisch activiteiten en overige bedrijfsmatige activiteiten zijn de tweede helft van de vorige eeuw geleidelijk uit het straatbeeld verdwenen. In het plangebied is geen sprake van nieuwe grootschalige ontwikkelingen waarbij functies wijzigen of nieuwe functies worden toegevoegd. Het bestemmingsplan maakt dan ook geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk.
Individuele bebouwing; bestaande bouwrechten
In het geldende bestemmingsplan was een reeks inbreidingslocaties (bouwmogelijkheden) opgenomen. Een aantal is inmiddels ingevuld. De resterende vijf bouwmogelijkheden worden in het nieuwe bestemmingsplan gecontinueerd. Het gaat hierbij om in totaal 7 nieuwe woningen.
Daarnaast bleek dat op diverse plaatsen de behoefte bestond om in onbruik geraakte schuren van voormalig agrarisch bedrijven aan de Eemdijk te vervangen door één of meerdere woningen. In 2003/2004 is voor Eemdijk het 'Advies Bouwlocaties Eemdijk' opgesteld. Voor een aantal potentiële woningbouwlocaties zijn destijds de bouwmogelijkheden onderzocht. Voor een beperkt aantal daarvan heeft dit geleid tot een positief advies:
In het 'Advies bouwlocaties Eemdijk' worden, naast algemene uitgangspunten, enkele specifieke locatiegebonden randvoorwaarden ten aanzien van de vorm en positie van de bebouwing en de inrichting van het betreffende perceel gegeven.
Een aantal van de genoemde woningbouwlocaties is inmiddels gerealiseerd (tussen loswal en Eemdijk 76 en Eemdijk 123). Voor diverse locaties was in het geldende plan al een bouwmogelijkheid als recht opgenomen (naast Eemdijk 44, tussen Eemdijk 99a en Eemdijk 101 en tussen Eemdijk 114 a en Eemdijk 116).
Dit geldt ook voor de bestaande c.q resterende woningbouwmogelijkheden tussen Eemdijk 91 en Eemdijk 85 en tussen Eemdijk 124 en Eemdijk 126a.
Voor Eemdijk 55 en Eemdijk 88 wordt vooralsnog aangenomen dat er binnen de looptijd van dit bestemmingsplan geen sprake is van reële bouwplannen. Deze bouwmogelijkheden zijn dan ook niet in het bestemmingsplan opgenomen.
Nieuwe initiatieven
Ten noorden van de bestaande woning Eemdijk 31 is op het woonperceel nog ruimte aanwezig voor de realisatie van een extra woning. Door de prominente plek aan het begin van Eemdijk verdient nieuwe bebouwing op deze locatie wel extra architectonische aandacht (= welstand). Uitgegaan wordt van een bescheiden vrijstaande woning; één bouwlaag met kap.
Op het achterterrein Eemdijk 39-39a bevindt zich een werkplaats annex opslagbedrijf (zie ook paragraaf 5.5). Op het betreffende perceel is nu circa 1.250 m2 aan bedrijfsbebouwing aanwezig. Vervangen van deze bebouwing door zeven woningen komt de ruimtelijke kwaliteit en de kwaliteit van het woon- en leefmilieu van de omgeving ten goede. De sloop van de aanwezige bebouwing is dan een belangrijke voorwaarde.
Aansluitend op de woningen aan Kerkepad wordt voor de nieuwe woningen uitgegaan van twee bouwlagen met een kap.
Beide percelen zijn gelegen binnen de door de provincie Utrecht opgenomen rode contour rondom de kern Eemdijk. Omdat in beide ontwikkelingen nog niet geheel uitgekristalliseerd zijn worden deze als wijzigingsbevoegdheden in het bestemmingsplan opgenomen. Dit betekent dat in eerste instantie de bestaande situatie wordt vastgelegd. Wanneer voldaan wordt aan geformuleerde randvoorwaarde kunnen de geldende bestemming worden gewijzigd.
Planmatige uitbreiding
De provincie Utrecht biedt ruimte voor woningbouw in klein landelijk gelegen kernen, zoals Eemdijk. Voor Eemdijk betekent dit concreet dat binnen de vastgestelde rode contour een bescheiden woningbouwprogramma zou kunnen worden gerealiseerd.
Er zijn op dit moment geen concrete uitbreidingsplannen voor Eemdijk. In het bestemmingsplan is de eventuele uitbreidingslocatie ten oosten van het Kerkepad dan ook niet opgenomen.
Het plangebied wordt doorsneden door de primaire waterkering de Eemdijk die langs de Eem loopt. De Eemdijk heeft voor het dorp en het achterland een belangrijke waterkerende functie. Het Waterschap Vallei & Eem is primair verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van deze dijk.
Beschermingsniveau
In de Waterwet is het beschermingsniveau van onder andere de Eemdijk vastgelegd en aangescherpt. Het wettelijk vastgestelde beschermingsniveau voor de dijkring Zuidelijke Randmeren en Eem is een beschermingsniveau van 1/1.250 per jaar. De Eemdijk moet dus waterstanden met een jaarlijkse overschrijdingskans van eens per 1:1.250ste kunnen keren.
In het kader van de 'Beleidsvisie Veiligheid Zuidelijke Randmeren' is de veiligheid van de waterkeringen langs de zuidelijke randmeren en de Eem beoordeeld. Gebleken is dat delen van de waterkeringen niet voldoen aan de wettelijk gestelde eisen met betrekking tot de veiligheid. De waterkeringen moeten daarom verbeterd worden. De dijken voldoen vooral niet op stabiliteit (binnen- en/of buitenwaarts) en piping (optreden van zandmeevoerende wellen). Ook de hoogte van de dijken is op veel plekken ontoereikend. Dit geldt ook voor een deel van de waterkerende kunstwerken en coupures in de dijken.
Uit het onderzoek blijkt dat ter plaatse van Eemdijk het dijklichaam op een aantal punten niet hoog genoeg was. Ook de stabiliteit van de buitentalud is in enkele gevallen als ontoereikend beoordeeld.
De bebouwing in Eemdijk werd grotendeels goed of voldoende getoetst. Ter hoogte van Eemdijk 118 (nabij dijkpaal 175) staat de bebouwing echter te ver in de dijk.
Projectplan
Omdat de waterkeringen dienen te worden verbeterd is door het waterschap Vallei & Eem (verplicht) een 'projectplan dijkverbetering' opgesteld. Een projectplan beschrijft de wijziging of aanleg van een waterstaatswerk. De procedure hiervoor is beschreven in de Waterwet. In het projectplan wordt een beschrijving gegeven van de wijze waarop de wijziging wordt uitgevoerd en van de te treffen voorzieningen gericht op het voorkomen of beperken van nadelige gevolgen van de uitvoering van het werk.
Het plan tot verbetering van de dijken is opgenomen in het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) dat is vastgesteld door het rijk.
Het projectplan is, samen met de Projectnota/MER, een belangrijke schakel in het totale dijkverbeteringproces. Het projectplan is opgesteld op basis van een aantal achtergrond documenten die een beschrijving geven van uitgevoerde inventarisaties (o.a. van ecologie, landschap, cultuurhistorie), van technische onderzoeken naar de ondergrond en de dijk en van het vigerende beleid van rijk, provincies en gemeenten.
In de projectnota/MER zijn op basis van deze achtergronddocumenten meerdere alternatieven beoordeeld en is een voorkeursalternatief (VKA) opgesteld. Het projectplan beschrijft de technische uitwerking van de voorgenomen maatregelen en de mitigerende maatregelen om de effecten op en gevolgen voor aanwezige waarden teniet te doen.
Het projectplan dient op zijn beurt weer als basis voor diverse uitvoeringsgerichte plannen zoals het grondverwervingplan, de benodigde vergunningen en de ruimtelijke vastlegging van functies in het bestemmingsplan.
Dijkverbetering
In het 'Ontwerp projectplan Veiligheid Zuidelijke Randmeren en Eem' (Grontmij Nederland BV, nr. 99058289, revisie D3, d.d. 11 april 2011), zoals dat is vastgesteld op 24 mei 2011, wordt een technische beschrijving gegeven van de werkzaamheden die zullen worden uitgevoerd aan de Eemdijk.
Omdat er sprake is van binnendijkse bebouwing komen ter hoogte van het dorp (dijkpaal 170 – dijkpaal 180) de werkzaamheden voornamelijk neer op het buitendijks beperkt ophogen van de kruin van de dijk (kruinbreedte 4 m) en het 'buitendijks aanbermen'. In het laatste geval wordt buitendijks een verhoging van het maaiveld aangebracht.
Bij Eemdijk 94 (dijkpaal 174+50 m) wordt de bestaande damwand verhoogd met een betonnen deksloof. Van Eemdijk 98 tot Eemdijk 118 (dijkpaal 175 tot 178) wordt de dijk iets verschoven, zodat de woningen niet meer in het waterkeringsprofiel liggen. Hier wordt een smalle kruin van 2 m aangelegd. Op diverse plaatsen wordt de buitendijkse sloot verlegd.
Op een tweetal plaatsen binnen het plangebied (Eemdijk 56 en Eemdijk 86) worden de aanwezige coupures in de dijk opgevuld. De huidige waterkerende constructie ter hoogte van de pont wordt vervangen door een dubbel-waterkerende constructie.
De meeste werkzaamheden vinden plaats in de tuinen van de verschillende woningen. Hiertoe zal in een enkel geval buitendijkse bebouwing (schuurtjes) dienen te verdwijnen.
Aan de ontwatering voor de huizen moet extra aandacht worden geschonken, omdat het afwaterend oppervlak tussen kruin van de dijk en de woningen door de dijkverbetering en de daarbij regelmatig toegepaste kruinverschuiving vaak toeneemt. Plaatselijk zal met een molgoot het water om de woning heen naar de wegrand moeten worden gebracht. Soms zal een drainage in de tuin voor de afvoer moeten zorgen.
Het water zal naar de iets lager gelegen weg in het achterland moeten worden gevoerd. De oplossingen zullen zeer plaatselijk en door het waterschap in overleg met de betrokken bewoners worden uitgewerkt.
Bestemmingsplan
Gelet op de waterkerende functie en de noodzakelijke bescherming daarvan krijgen de waterkeringen en de beschermingszone de dubbelbestemming "waterkering". Binnen deze bestemming is extensief agrarisch en recreatief medegebruik toegestaan, voor zover passend binnen de waterkerende functie. Het merendeel van de dijk ligt binnen de tuinbestemming. Voor de gronden die deel uitmaken van de dijk of direct aan de dijk grenzen gelden op basis van de Keur van het Waterschap Vallei & Eem extra beperkingen. Om er voor te zorgen dat de (verbeterde) dijk haar waterkerende functie kan vervullen, dient het bestemmingsplan aan te sluiten bij de uitgangspunten die conform het beleid van het waterschap van toepassing zijn. In de waterparagraaf 5.9.3 wordt hier nader op ingegaan.