De ruimtelijke structuur van Elburg is, net als in andere plaatsen in Nederland, sterk bepaald door de historische groei van de stad. Het oudste deel van de stad wordt gevormd door de vesting.
Hoofdstructuur en bebouwingsstructuur
De eerste uitbreidingen vanuit de vesting vonden plaats langs de uitvalswegen ervan. In het plangebied zijn de Nunspeterweg en de Zuiderzeestraatweg Oost voorbeelden van dergelijke uitvalswegen. Langs deze wegen staan relatief veel vrijstaande woningen. De woningen worden gekenmerkt door een grote verscheidenheid in bouwvorm en -volume. Ze hebben hun eigen afmetingen en is geen sprake van een strakke rooilijn. De woningen hebben vaak ruime voortuinen en een (kleinere) achtertuin. Omdat het gaat om uitvalswegen van de vesting, hebben deze een breed profiel. Aan weerszijden van de wegen zijn vrijliggende fiets- en/of voetpaden, parkeerplaatsen en groenstroken te vinden.
Vervolgens werd aan het begin van de 20ste eeuw voor het eerst meer planmatig uitgebreid. Daarbij ging het om kleinschalige woonwijken; kleinschalig in opzet, maar ook in bouwvolumes. De woonwijk rond de Molenstraat en Molenweg is hiervan een voorbeeld. Hier gaat het hoofdzakelijk om rijwoningen en twee-onder-één-kap woningen. In mindere mate is sprake van vrijstaande woningen. De woningen bestaan hoofdzakelijk uit één bouwlaag met een kap. De woningen hebben allemaal een (kleine) voor- en (ruime) achtertuin. De wegen in dit deel zijn kleinschalig. Ze bestaan uit een rijbaan met - waar mogelijk - parkeerstroken en een trottoir aan een zijde ervan.
Daarna is Elburg verder uitgebreid met de woonwijken in het gebied ten noorden van de Zwolscheweg en Zuiderzeestraatweg Oost (Oostendorp). De groei is begonnen in het zuidwestelijke deel van dit gebied, de laatste uitbreidingen zijn te vinden aan de oostelijke zijde, tegen de Oostelijke Rondweg aan. De buurten en wijken worden gekenmerkt door een planmatige opzet, die zich uit in een duidelijke stedenbouwkundige structuur. Deze structuur wordt onder meer bepaald door bebouwing die in vaste rooilijnen is geplaatst. De structuur is van belang voor de leesbaarheid van de wijk. Daarnaast is sprake van een meer eenduidig bebouwingsbeeld. Dit uit zich met name in architectuur, goothoogten, bouwhoogten, kaphellingen en -richtingen. Er is variatie in verschillende woningtypen, bijvoorbeeld vrijstaande, twee-onder-één-kap-, rijwoningen en appartementengebouwen.
Opvallend in het deel Oostendorp is de kleine bebouwingsgroep aan de Achterweg (in het Groene Hart). Deze bebouwingsgroep bestaat uit boerderijtjes, zonder een eenduidige bebouwingsstructuur. Ook de bouwvolumes van de boerderijtjes is afwisselend. De wegen zijn aangepast op de aanwezigheid van de auto en hebben voldoende ruimte om ook de auto op of aan de straat te kunnen parkeren. Daarnaast is er vaak nog sprake van ruimte voor trottoirs en groenstroken langs de rijbanen.
Afwijkend van de woonbebouwing, qua bebouwingsstructuur en -maatvoering, zijn de gebouwen die bedoeld zijn voor andere functies, waaronder bedrijven en sport. De bebouwing is ontstaan vanuit de functie en is daarom niet volgens een vast bebouwingspatroon geplaatst. Ook qua architectuur en bouwvolume varieert deze bebouwing onderling.
Groen- en waterstructuur
Naast de hoofdstructuur en de bebouwingsstructuur zijn er enkele grotere groen-/waterstructuren in het plangebied aanwezig. De meest in het oog springende is de zogenaamde Groene Hart. Dit groene gebied ligt midden in Oostendorp. Het Groene Hart is een aaneenschakeling van groen-/waterstructuren die lopen van de Paterijstraat westelijk van Oostendorp, tot de Oostelijke Rondweg aan de oostzijde van Oostendorp. Het Groene Hart is een gevarieerd gebied. Het bestaat uit afwisselend bebossing, struweel, grasland en water(partijen). Opvallend is het deel rond de Achterweg dat voorheen agrarisch in gebruik waren. Aan het Groene Hart wordt veel waarde gehecht.