Beschermd Stadsgezicht

6.4 Archeologie en cultuurhistorie

Archeologie

Het aspect archeologie is belangrijk in het plangebied. Het plangebied is een oud gebied waar al lange tijd bewoning bekend is. Er is daarom, in een deel van het noordoostelijke deel van het plangebied, een middelhoge verwachtingswaarde. Dit betekent dat hier een middelhoge verwachting is om archeologische vondsten in de bodem te doen.

Het aspect archeologie is pas van belang op het moment dat in het plangebied nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden waarvoor de bodem geroerd moet worden. In dergelijke gevallen moet in ieder geval een inventarisatie van mogelijk aanwezige waarden worden gedaan. Hiervoor wordt in de regio van Elburg en omgeving de volgende richtlijnen aangehouden:

• AMK-terreinen: vergunningsplicht vanaf 0,30 m diepte en een oppervlakte van meer dan 30 m2;
• gebieden met een hoge verwachtingswaarde: vergunningsplicht vanaf 0,30 m diepte en een oppervlakte van meer dan 120 m2;
• gebieden met een middelmatige verwachtingswaarde: vergunningsplicht vanaf 0,30 m diepte en een oppervlakte van meer dan 500 m2;
• gebieden met een lage verwachtingswaarde: vergunningsplicht vanaf 0,30 m diepte en een oppervlakte van meer dan 2.500 m2.

De verwachtingswaarde en de aanwezigheid van archeologische waarden kan worden achterhaald door raadpleging van de Archeologische beleidskaart (zie afbeelding hieronder) van Elburg en omgeving. Hieruit blijkt dat in het plangebied gebieden van verschillende (verwachtings)waarde aanwezig zijn. Hiervoor wordt een regeling in het bestemmingsplan opgenomen. De ruimtelijke verbeelding is daarop aangepast; er is sprake van drie te onderscheiden onderzoeksgebieden.

Fragment Archeologische beleidskaart Elburg

De regelgeving rond archeologie is opgenomen in de Wet op de archeologische monumentenzorg (wijziging van de Monumentenwet 1988).

Cultuurhistorie

De cultuurhistorie van een gebied wordt in de meeste gevallen bepaald door de aanwezigheid van monumenten of monumentale structuren. In het plangebied, met name in de vesting zijn veel rijks- en gemeentelijke monumenten aangewezen. Een overzicht van de monumenten is opgenomen in de ruimtelijke verbeelding van dit bestemmingsplan.

De rijksmonumenten zijn bij wet aangewezen en beschermd. Een opvallend voorbeeld van een rijksmonument zijn de in het plangebied aanwezige priëlen. De gemeentelijke monumenten zijn aangewezen omdat dit in de Gemeentelijke Monumentenverordening mogelijk wordt gemaakt. Net als bij de rijksmonumenten is het doel van deze aanwijzing de handhaving van de bestaande architectonische situatie van de aangewezen panden. Ook deze monumenten zijn op de ruimtelijke verbeelding van dit plan aangegeven.

Daarnaast is het hele plangebied aangewezen als beschermd stadsgezicht (aanwijzingsbesluit 12 juli 1967). Zoals ook blijkt uit de beschrijving van de huidige situatie binnen het aangewezen "Beschermd Stadsgezicht Elburg", worden zowel stedenbouwkundige structuur binnen de vesting als samenhang tussen vesting en schootsvelden en verschillende architectonische aspecten gewaardeerd. Deze aspecten zijn in het Aanwijzingsbesluit beschermd stadsgezicht concreet beschreven en in dit bestemmingsplan voorzien van een specifieke regeling.

Tot slot heeft de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed een Handreiking erfgoed en ruimte gemaakt. Een deel daarvan gaat over de manier waarop in een bestemmingsplan met beschermde stads- en dorpsgezichten omgegaan moet worden. Met deze handreiking is in dit bestemmingsplan duidelijk rekening gehouden, door het opnemen van de dubbelbestemming Waarde - Beschermd stadsgezicht. De regels bij die bestemming zijn afgestemd op de aanwijzingen vanuit de handreiking.