Kern Winssen

2.1 Historie

Het dorp Winssen is de kleinste kern binnen de gemeente Beuningen met een inwoneraantal van circa 2.035 per januari 2012. Van oorsprong behoorde Winssen tot de gemeente Ewijk. Nadat in 1980 de gemeenten Beuningen en Ewijk zijn samengevoegd ontstond de huidige gemeente Beuningen. Winssen vormt de meest westelijke dorpskern van de gemeente.

De ruimtelijke structuur van het dorp is in hoofdlijnen nog gelijk aan die van rond 1900. De karakteristiek van het dorp Winssen wordt in belangrijke mate bepaald door de ligging in een afwisselend open landelijk landschap met dijken, uiterwaarden, rivieren, polders en boomgaarden. Het dorp is ontstaan op een stroomrug langs de Waal. Winssen bestond van oorsprong voornamelijk uit verspreid liggende boerderijen en boomgaarden. Verspreid over de bebouwde kom zijn hiervan nog voorbeelden aanwezig.

De kern is vervolgens gegroeid langs een handvormig vertakt stelsel van wegen, waarbij met name de Molenstraat en de Notaris Stephanus Roesstraat een belangrijke rol vervullen. Vanuit deze straten zijn dwarsverbindingen (onder andere Leegstraat/ Geerstraat) ontstaan met het zuidelijker gelegen komgebied. In de loop van de jaren zijn deze linten, door afsplitsing van huiskavels, verdicht met hoofdzakelijk vrijstaande woningen.

Om en nabij de R.K. Kerk (de Heilige Antonius van Padua) aan de Notaris Stephanus Roesstraat ontwikkelde zich ook een dorpscentrum, echter zonder winkelstructuur.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn gebieden tussen de linten ontwikkeld ten behoeve van woningbouw. Deze uitbreidingen zijn beperkt van omvang. Hierbij zijn ook enkele open plekken gehandhaafd, in gebruik als boomgaard of weiland en is de dorpsstructuur herkenbaar gebleven. In verband met de aanleg van de Van Heemstraweg hebben de uitbreidingen met name aan de zuidzijde van de lintbebouwing plaatsgevonden.

Een van de laatste grotere woningbouwuitbreidingen is in de jaren tachtig gefaseerd gerealiseerd aan de zuidzijde van de Kennedysingel (tussen de Leegstraat en de Notaris Stephanus Roesstraat) tegen de toentertijd bestaande woonbebouwing van het dorp Winssen.

De meest recente uitbreiding binnen het dorp Winssen bevindt zich min of meer achter de monumentale N.H. Kerk aan de Notaris Stephanus Roesstraat nr. 11 en is eind jaren negentig (14 woningen) gerealiseerd. Ten westen van de Leegstraat is op dit moment de woningbouwlocatie De Bongerd-Zuid (ook bekend als de Fruithof) in ontwikkeling.

Verspreid over het dorp worden nog enkele woningen gerealiseerd. Het betreft kleinschalige invullingen op basis van particuliere initiatieven, passend binnen de aanwezige structuur.