Buitengebied Emmen

4.2 Landschap en cultuurhistorie

De landschappelijke analyse zoals beschreven in “De Gemeente Emmen in het perspectief van het landschap” (zie paragraaf 3.1) laat zien dat het landschap van Emmen voortdurend in ontwikkeling is. Het landschap van vandaag is het resultaat van een proces van eeuwen en tegelijkertijd het vertrekpunt voor nieuwe ontwikkelingen. Want ook de komende decennia zal de ontwikkeling van het landschap onverminderd doorgaan. Ontwikkeling is inherent aan een levend landschap. De opgave is ontwikkelingen zodanig te geleiden dat kwaliteiten behouden blijven, knelpunten tot een oplossing worden gebracht, nieuwe kwaliteiten aan het landschap worden toegevoegd en dat alles zodanig dat het landschap 'zijn verhaal' kan blijven vertellen.

Er bestaat geen behoud zonder ontwikkeling en geen ontwikkeling zonder behoud. Ook waar het accent ligt op behoud, zal ruimte moeten zijn voor ontwikkeling en vernieuwing. Dit om de eenvoudige reden dat landschappen zich niet onder een glazen stolp laten plaatsen. Ze laten zich niet bevriezen.

Omgekeerd is er geen ontwikkeling zonder behoud. Er zijn altijd kenmerken die men ook in de nieuwe situatie wil integreren. Vrijwel altijd zal men met de ontwikkeling in willen spelen op de kenmerken van de situatie. Men zal de ontwikkeling willen enten op bestaande patronen en structuren. Men zal de ontwikkeling aan willen wenden om historische gegroeide structuren en patronen een hernieuwde betekenis en daarmee een vernieuwde zeggingskracht te verschaffen.

Dit bestemmingsplan kiest landschap als randvoorwaarde voor ontwikkelingsmogelijkheden van de aanwezige functies. Begrip en inzicht in de landschappelijke opbouw kan als inspiratiebron werken bij landschappelijke ingrepen. Het rapport “De Gemeente Emmen in het perspectief van het landschap" biedt een handvat voor het uitwerken van nieuwe ontwikkelingen (naast andere elementen die daarbij van belang zijn, zoals bijvoorbeeld bedrijfseconomische belangen, maatschappelijke en economische aspecten, de sociale en fysieke omgeving). De gaafheidsmatrix uit het rapport is afgeleid van de analyse en vormt samen met de inhoudelijke analyse een concreet toetsingskader bij het beoordelen van de ruimtelijke consequenties van nieuwe ontwikkelingen. Deze ruimtelijke consequenties worden altijd afgewogen tegen andere belangen en consequenties van de mogelijke nieuwe ontwikkeling in maatschappelijke, economische, milieutechnische of andere zin.

In het buitengebied van Emmen komen verschillende landschapstypen voor met hun eigen kenmerken en kwetsbaarheden. Deze diversiteit bepaalt in belangrijke mate de ruimtelijke kwaliteit. Behoud en ontwikkeling van deze landschappen is daarom van belang. Met als uitgangspunt dat het landschap de onderlegger is voor het ruimtelijke, economische beleid is op basis van de landschappelijke analyse “De Gemeente Emmen in het perspectief van het landschap” voor het buitengebied gekomen tot een gebiedsindeling. Concreet betekent dit dat voor de agrarische gebieden in de gemeente een onderscheid gemaakt is in een drietal agrarische "gebiedsbestemmingen", waarbij elk van deze gebieden haar eigen landschappelijke (en natuurlijke) waarden herbergt die behouden dan wel versterkt dienen te worden. De landschappelijke waarden staan beschreven in de landschappelijke analyse "De Gemeente Emmen in het perspectief van het landschap" dat als Bijlage 2 aan de regels van het bestemmingsplan is toegevoegd.

De volgende agrarische (gebieds)bestemmingen worden onderscheiden:

• 1. Agrarisch met waarden - Esdorpenlandschap;
• 2. Agrarisch met waarden - Grootschalige veenontginningen.
• 3. Agrarisch met waarden - Kleinschalige veenontginningen.