Regenboogbuurt en Eilandenbuurt

3.1 Algemeen

figuur 3.1 Luchtfoto 2008

Historie: vóór 1996

Tienduizend jaar geleden was Almere al bewoond. Het bestond uit een glooiend en bebost landschap waar de rivier de Eem doorheen stroomde (in het plangebied ter hoogte van Almere Buiten en Almere Hout). Door de stijging van de zeespiegel is het gebied geleidelijk bedekt geraakt met veen. Vervolgens is er open water ontstaan. Dit water werd later de Zuiderzee genoemd.

De Zuiderzee was lange tijd het economisch hart van Nederland. Uit die periode dateren scheepswrakken die nu op het droge liggen. Binnen Almere zijn 26 locaties met scheepsresten, met 17 scheepswrakken; deze liggen overigens buiten dit plangebied.

Historie: na 1996

Regenboogbuurt

De Regenboogbuurt is gebouwd tussen 1996 en 1998. Ze kenmerkt zich door het gebruik van kleuren, destijds gekozen om de wijk een bepaald karakter te geven. Bij de bouw waren veel verschillende ontwikkelaars en architecten betrokken. Het gebruik van kleuren was bedoeld om eenheid te creëren; het is inmiddels een toeristische trekpleister geworden.

Eilandenbuurt

De Eilandenbuurt is gebouwd tussen 2001 en 2005. Het zuidelijk deel van de buurt was in 2001 onderdeel van de NWR-BouwRai. Hier was 'Gewild Wonen' het onderwerp; bewoners konden hun eigen huis naar wens samenstellen. Nabijheid van water speelde daarbij een belangrijke rol. Uiteindelijk is het zuidoostelijke deel het natste gedeelte geworden - natte eilanden - en het noordwestelijke deel het wat drogere deel - droge eilanden.

Structuur en inrichting openbare ruimte

Regenboogbuurt

De buurt beslaat circa 90 hectare en bestaat uit vier woongebieden: het Villapark, het Middenrif, het Vijverkwartier en het Lage Vaartse Front. In deze woongebieden zijn woningen gebouwd, en voorzieningen als een supermarkt en basisschool. De buurt wordt begrensd door de Evenaar, de Spectrumdreef, de Lage Vaart en het Meridiaanpark (zie ook 3.3 over verkeer). De busbaan doorsnijdt de buurt. De fietsroute naar het centrum ligt centraal in de buurt.

figuur 3.2: illustratie structuur Regenboogbuurt

De ruimtelijke structuur wordt vooral bepaald door een groene wig, een groene zone die centraal in de buurt ligt en de overgang van stad naar polderland symboliseert. De Regenboogbuurt, voor zover dat deel uitmaakt van het plangebied bestaat voor 28,5% uit groen (het Merediaanpark is buiten dit plangebied gelaten zie 2.1). Het water is geconcentreerd in twee vijverpartijen: de natuurlijke vijver in het westelijk deel en de stedelijke vijver in het oostelijke deel.

In het westelijke deel is de bebouwing hoofdzakelijk oost-west georiënteerd. In het oostelijk deel is dat noord-zuid. Vrijwel alle woningen zijn met hun voorzijden gericht op openbare ruimten: het Meridiaanpark, de Evenaar, de groene wig en de groene zone langs de busbaan, de Spectrumdreef en de beide vijverpartijen.

Om naast alle kleuren rust te krijgen is de inrichting van de openbare ruimte eenvoudig gehouden. De bestrating is neutraal en erfscheidingen en straatmeubilair zijn in zwart uitgevoerd.

Markante bouwprojecten zijn de Rode Donders die vanaf de A6 het beeld van Almere Buiten bepalen en het complex Klein India in de Regenboogbuurt.

Eilandenbuurt

De Eilandenbuurt heeft een oppervlakte van circa 70 hectare en bestaat uit een zestal woonclusters en een kleinschalige werklocatie. De clusters worden van elkaar gescheiden door vaarten en de busbaan. De Eilandenbuurt bevat 18% groen.

De begrenzing van de buurt bestaat uit de Evenaar, de groenzone aan de oostzijde, de Lage Vaart en de Spectrumdreef. Busbaan en fietsroute liggen ook hier centraal in de buurt. Structuurbepalend element is de diagonale vaart die een verbinding legt tussen de Lage Vaart en de bosstrook aan de oostzijde.

figuur 3.4: illustratie structuur Eilandenbuurt

Kenmerk van de buurt is de loodrechte verkavelingsstructuur, die de richting van de polder volgt. De zuidelijke helft van de buurt bestaat hoofdzakelijk uit grondgebonden woningen. Hogere appartementengebouwen staan langs de Lage Vaart en aan de Spitsbergen.

De hiërarchie in de bebouwingsstructuur weerspiegelt zich in de wijze waarop de hoeken zijn vormgegeven. Een aantal hoeken is gemarkeerd door een hoger accent met het doel de doorgaande routes herkenbaar te maken.

Eisen van welstand 

De gemeenteraad van Almere heeft het welstandsbeleid voor geheel Almere vastgesteld. Het welstandsniveau geeft aan of en hoe streng getoetst zal worden. De welstandstoets kent vier niveaus: van welstandsvrij, via basis en basisplus naar uitgebreid. De laatstgenoemde is de meest 'zware' vorm van toetsing, de eerstgenoemde de lichtste.

In 2004 is vastgesteld dat Regenboogbuurt vanwege de bijzonder kleurtoepassing een themawijk is. De welstandscommissie ziet erop toe dat de vervanging van gevelmateriaal en daken geschiedt conform het oorspronkelijke kleurenconcept. De welstandsniveaukaart geeft dan ook een basisplus - toets voor de Regenboogbuurt net als de hoofdinfrastrucuur (de Spectrumdreef en de Evenaar). Voor de Eilandenbuurt geldt een basistoets.

Voor verdere achtergronden over de welstandsnota: zie paragraaf 4.3.1.