Herontwikkeling voormalig kloostercomplex Rijksweg 8-18

2.4 Gemeentelijk beleid

2.4.1 Vigerend bestemmingsplan

De gronden waar onderhavig projectgebied deel van uitmaakt zijn geregeld in het de vigerende bestemmingsplannen "Buitengebied 2009" vastgesteld op 19 mei 2009 en het bestemmingsplan "Buitengebied 2009, 1e herziening" vastgesteld op 14 december 2010.

Binnen dit plan zijn de gronden waarop de uitbreiding zal worden gerealiseerd bestemd als Agrarisch met waarden" (AW), "Gemengde doeleinden: vrijkomend agrarisch bedrijf"(GD-VAB), "Gemengde doeleinden: vrijkomende kloosterbebouwing"(GD-VKB), "Maatschappelijk" (M), "Wonen" (W).

Omdat voor het gehele plangebied de woonfunctie de hoofdfunctie wordt, waardoor de overige vigerende functies komen te vervallen, zal het gehele plangebied in dit bestemmingsplan onder de bestemming "Wonen" worden gebracht.

Het plangebied heeft betrekking op gronden welke eigendom waren van de Stichting Centrum Ontmoeting der Volkeren. De perceelsgedeelten die niet zijn overgenomen door de Poort van Margraten BV behouden de thans vigerende bestemming tot dat deze wordt gewijzigd bij een toekomstige herziening van het bestemmingsplan Buitengebied 2009 inclusief de 1e herziening van dit bestemmingsplan.

2.4.2 Woonbehoefteanalyse 2010-2040

Door Companen is een woonbehoefteanalyse 2010-2040 uitgevoerd (d.d. 1 februari 2010. In beeld is gebracht de huidige woningmarktsituatie en de behoefte voor de komende 30 jaar voor de negen kernen Margraten, Cadier en Keer, Bemelen, Sint Geertruid, Mheer, Noorbeek, Banholt, Eckelrade en Scheulder. Met behulp van dit inzicht kan er kritisch worden gekeken naar de huidige plancapaciteit.

Actuele plancapaciteit

De actuele plancapaciteit van de gemeente Margraten telt 675 woningen, bestaande uit 615 reguliere woningen en 60 zelfstandige zorgwoningen. Naast deze plancapaciteit bestaan nog plannen voor ca. 85 intramurale zorgplaatsen.

Woningbehoefte periode 2010-2020

De woningbehoefte in de komende jaren is in alle kernen nog vrij beperkt aanwezig. In de kern Cadier en Keer komt de komende tien jaar naar verwachting al meer aanbod beschikbaar dan nodig is om de lokale behoefte op te vangen. Tegenover deze demografische ontwikkeling staat in verschillende kernen een beoogde woningproductie. Sloopplannen zijn ons niet bekend. Wordt dit perspectief waarheid, dan zullen rond 2020 ca. 340 woningen beschikbaar zijn door nieuwbouw bovenop de lokale woningbehoefte. De afzet van nieuwbouw wordt daardoor sterk afhankelijk van instroom van elders. Dit in directe zin (instromers in de nieuwbouw) of in indirecte zin (instromers die zich vestigen in vrijgekomen woningen door doorstroming).

Woningbehoefte periode 2020-2030

Ervan uitgaande dat de helft van de beoogde woningproductie in 2020 is gerealiseerd, breekt een periode aan waar in het merendeel van de kernen sprake zal zijn van afname van het aantal huishoudens. Daarmee valt de lokale vraag dus verder weg, terwijl er nog eens ca. 330 nieuwbouwwoningen op de rol staan. In dit decennium komen bijna 200 woningen vrij als gevolg van een krimpend aantal huishoudens en ruim 330 vanwege nieuwbouw. Samen een overaanbod van 530 woningen, bovenop de lokale behoefte.

Woningbehoefte periode 2030-2040

Kijken we nog een decennium vooruit, richting 2040, dan wordt het aanbod dat zich lokaal vrijspeelt alleen maar groter. In alle kernen zien we een stevige toename van het aantal woningen dat vrijkomt door krimp en dus afhankelijk van instroom van elders. Het gaat om ruim 400 woningen.

Conclusie

Voorgaande schetst een beeld van de te verwachten ontwikkelingen op de woningmarkt, vanuit de lokale woonbehoefteontwikkeling en het beoogde nieuwbouwaanbod. Deze twee componenten hebben ieder hun eigen dynamiek. Daarbij is de ontwikkeling van de lokale woonbehoefte gebaseerd op te verwachten demografische perspectieven een meer autonome trend. Dit is een ontwikkeling die zich niet makkelijk laat sturen zo laten regio’s als Parkstad, Noordoost Groningen en Zeeuws-Vlaanderen zien. Al wordt er krampachting ingezet op het keren van het tij, de demografische trend zet zich door. De plancapaciteit daarentegen is wel beïnvloedbaar, immers daarin valt te sturen. Het ligt derhalve voor de hand dat bij een dusdanig te verwachten krimp van huishoudens er serieus sturing moet plaatsvinden op de beoogde additionele woningbouw.

2.4.3 Kaders voor woningbouwprogrammering

Aanvullend op de woonbehoefteanalyse 2010-2040 zijn de kaders voor woningbouwprogrammering voor de voormalige gemeente Margraten vastgelegd d.d. 24 juni 2010. Doel daarvan was het inzichtelijk maken van de behoefte aan woningen voor de lange termijn, zowel voor de gemeente in totaal als per kern. Daaruit blijkt dat de kwantitatieve behoefte op korte termijn nog beperkt is en op langere termijn zelfs negatief. Tegelijkertijd beschikt de gemeente nog over een ruime plancapaciteit. Kaderstelling en regie rondom de woningbouwprogrammering in de gemeente Margarten was derhalve gewenst

Vraagstuk is vooral: in welke mate zet de gemeente haar beschikbare plancapaciteit nog in en hoe geeft ze daar sturing aan. De gemeenteraad wordt met deze notitie een bandbreedte voor woningprogrammering aangereikt. Het college krijgt vervolgens de opdracht hieraan uitvoering te geven.

Filtering plancapaciteit

Het kritisch beschouwen van de plancapaciteit bestaat enerzijds uit het actualiseren ervan en anderzijds uit het aanbrengen van een prioritering erin. Voor het laatste heeft de gemeente een afwegingskader aangelegd om binnen haar beïnvloedbare plancapaciteit te kunnen prioriteren. Beïnvloedbaar betekent dat de plannen nog niet planologisch onherroepelijk zijn of onherroepelijke plannen waarvan de gronden in eigendom zijn van de gemeente.

Uitgangssituatie planvoorraad

De plancapaciteit per 1 januari 2010 vormt het vertrekpunt en telt 675 woningen. Het betreft een lijst met plannen waarvan de status uiteenloopt van 'geen status, nog pril idee' tot vergunning verleend en/of in aanbouw. Overigens maken intramurale zorgplaatsen (denk aan locaties Keerberg, terrein Brouwers en burgemeester Bogmanplein) geen onderdeel uit van de lijst.Vervolgens zijn achtereenvolgens de plancapaciteit per 1/7/2010 geactualiseerd, de gereedmeldingen in de 1e helft van 2010 verwerkt en enkele politieke keuzes doorgevoerd, waarmee de voorraad op 430 woningen komt. Als laatste is ook de "ijzeren planvoorraad" nog vastgelegd. Van de resterende planvoorraad van 430 woningen, behoren 104 kavels tot de zogenaamde niet beïnvloedbare plannen (harde plannen).

Beïnvloedbare plannen

De planvoorraad waar de gemeente nog invloed op kan uitoefenen bedraagt derhalve 326 woningen. Het onderhavige plan is in het overzicht opgenomen bij de beïnvloedbare plannen.Het gaat om plannen die planologisch nog niet onherroepelijk zijn of onherroepelijke plannen waarvan de gemeente grondeigenaar is. Het aantal beïnvloedbare plannen bedraagt 18. Het onderhavige plan eindigt in het totaaloverzicht op plaats 7, met 35 punten.

Confrontatie planvoorraad met bandbreedte

In de confrontatie van de planvoorraad met de bandbreedte gaat het om de planningsopgave voor de komende 10 jaar. Er wordt onderscheid gemaakt tussen "autonome groei" en "autonome groei en instroom van elders". Onderstaand is het overzicht van de categorie "autonome groei en instroom van elders" weergegeven:

Hierbij is er ruimte voor ongeveer 280 woningen. De totale bandbreedte behelst dan, naast de ijzeren planvoorraad, de volgende bouwplannen (lichtgroen en donkergroen). De overige bouwplannen (rood) passen niet meer in de planvoorraad. Onderstaand staatje leidt tot een planningsopgave van 282 woningen voor de komende tien jaar.

Het onderhavige bouwplan maakt derhalve deel uit van de woningbouwprogrammering van de voormalige gemeente Margaten. Hetgeen ook vastgelegd in het raadsbesluit van 13 juli 2010.

2.4.4 Strategische beleidsvisie 2005

Op 5 juli 2005 heeft de gemeenteraad de Strategische beleidsvisie 2005, ‘Margraten, naar kwaliteit en allure’ vastgesteld. Deze beleidsvisie vormt de opvolger van de in 1999 vastgestelde beleidsvisie ‘Margraten vitaal’. In de nieuwe visie wordt uitgegaan van de volgende karakteristiek voor Margraten: Het leven in de dorpen van de gemeente Margraten is van hoge kwaliteit. Die kwaliteit moet behouden blijven en -waar mogelijk- worden versterkt. Dat gaat grote inspanningen kosten doordat algemeen maatschappelijke ontwikkelingen en in het bijzonder demografische processen er afbreuk aan (dreigen te) doen. Daartoe is het nodig dat de dorpen in de gemeente minder alleen voor zichzelf en meer voor elkaar zorgen, en in gezamenlijkheid er voor zorgen de positie van de gemeente Margraten in de regio sterk te maken.’

Deze karakteristiek is in de volgende taakstellende missie vertaald: ‘De gemeente Margraten levert een bijdrage aan het veilig stellen van het welzijn van de mensen die zijn aangewezen op de gemeente en haar regio.’

Uiteindelijk worden op basis van bovenstaande missie de volgende hoofdlijnen onderscheiden die moeten leiden tot het gewenste toekomstbeeld voor de gemeente in 2015:

• 1. behoud en versterking van de kwaliteit van het buitengebied;
• 2. behoud en versterking van het voorzieningenniveau in de dorpen;
• 3. behoud en versterking van het sociale weefsel;
• 4. een bedrijfsvoering die zich vooral richt op een sterke regierol van de gemeente;
• 5. een ambitieniveau en zelfbewustzijn die passen bij de kwaliteiten die in Margraten aan de orde zijn, en een daarop gebaseerd imago.

Gelet op de ligging van het plangebied in het buitengebied is met name hoofdlijn 1 voor het plangebied van belang.

2.4.5 Landschapsontwikkelingsplan

Het Landschapsontwikkelingsplan ‘Buitengewoon Margraten’ is een integrale visie op de gewenste ontwikkeling van het landschap, die uitgaat van de bestaande (kern)kwaliteiten. De (visueel-esthetische) kwaliteit van het landschap van de gemeente Margraten wordt bepaald door het aanwezige reliëf, het contrast tussen de open plateaus en de besloten hellingen, de aanwezigheid van gebiedseigen groene landschapselementen, de aanwezigheid van cultuurhistorische elementen en de diversiteit in het ruimtegebruik.

2.4.6 Verordening voor Monumenten en Cultuurhistorie

De verordening voor Monumenten en Cultuurhistorie gemeente Margraten 1999 (gewijzigd d.d. 26 april 2005) regelt zaken met betrekking tot gemeentelijke monumenten. Wijzigingen aan monumenten zijn altijd vergunningplichtig. Dit betreft zowel het inwendige van het monument als de buitenkant. Vaak is een vergunning nodig voor het bouwen van een bijgebouw op het perceel. Als de vergunning op grond van de monumentenverordening noodzakelijk is, moet ook altijd een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Bij monumenten geldt de regel voor vergunningvrij bouwen niet.