Moordrecht Oost 2013

2.1 Ontstaansgeschiedenis en ruimtelijke karakteristiek

Algemeen

Moordrecht is een dorp aan de Hollandse IJssel, gelegen tussen Nieuwerkerk aan den IJssel en Gouda. Door Moordrecht loopt de Ringvaart. De Ringvaart ligt tussen Dorp Oost en de Dorp Noord (I, II en III).

De veenrijke omgeving maakte het mogelijk inkomsten te verwerven door turf te steken. Door de winning van turf ontstonden rond het dorp steeds grotere en diepe plassen, die samen de Zuidplas vormden. Het water werd een bedreiging voor de omliggende dorpen, daarom werd besloten de Zuidplas droog te maken. Snel daarna werden wegen aangelegd en tochten gegraven. De grond van de Zuidplaspolder werd gebruikt voor de veeteelt en landbouw.

Dorp Oost

De bebouwing ten zuidoosten van de Ringvaart is hoofdzakelijk in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw tot stand gekomen. Het bebouwingspatroon is afgestemd op het strokenverkavelingslandschap, haaks op de Hollandse IJssel. Het gebied ligt door inklinking enkele meters lager dan de rivier. De woningbouw bestaat hoofdzakelijk uit rijwoningen met kap, met enkel aan de zuidoostelijke zijde enkele vrijstaande woningen. Naast woningbouw zijn hier ook diverse andere functies gevestigd, zoals maatschappelijke functies en kleinschalige bedrijvigheid.

Luchtfoto Dorp Oost

Woningen langs Middelweg en Ringvaart

Langs de Middelweg zijn met name vrijstaande en geschakelde woningen gebouwd in circa dezelfde periode als Dorp Oost. Langs de Ringvaart zijn tevens met name vrijstaande woningen gebouwd. In het meest zuidelijke gedeelte langs de Ringvaart zijn naast wonen ook andere functies aanwezig, zoals maatschappelijke functies, een restaurant en een kantorencomplex. In de Ringvaart liggen tevens enkele woonboten. Langs de Ringvaart staat oorspronkelijke bebouwing. Plekken tussen de bebouwing zijn na de oorlog ingevuld met nieuwere bebouwing. Zowel aan de noord als aan de zuidzijde zijn nieuwe woonbuurten (oost en noord I, II en III) gerealiseerd.

Luchtfoto Middelweg

Luchtfoto Ringvaart

Dorp Noord I

Vanaf de tweede helft van de tachtiger jaren zijn de uitbreidingsplannen van Dorp Noord gerealiseerd. Dorp Noord 1 was de eerste uitbreiding. De ruimtelijke structuur is voor een belangrijk deel gebaseerd op de oorspronkelijke verkaveling. Kenmerkende stedenbouwkundige elementen in de buurt zijn het aan de Ringvaart gelegen park Moerhout, dat voor de gehele woonbuurt een belangijke recreatieve functie vervult, de loodrecht op de verkaveling staande langzaamverkeersroutes, aangelegd ter plaatse van de oorsponkelijke landbouwontsluitingsweggetjes en de grote waterpartij achter de bebouwing langs de Ringvaart. Dit gebied ligt enkele meters lager dan de Ringvaart.

Luchtfoto Dorp Noord I

Dorp Noord II

In de eerste helft van de negentiger jaren is Dorp Noord 2 gerealiseerd. De bebouwing kent een eenvoudige orthogonale opbouw, waarbij de oorspronkelijk sloten zijn opgenomen in de stedenbouwkundige verkaveling. Dorp Noord II bestaat uit drie deelgebieden die elk een eigen karakter hebben. De bebouwing bestaat hoofdzakelijk uit rijwoningen. Aan de zuidoostelijke en zuidwestelijke rand zijn met name vrijstaande en twee-onder-één kapwoningen opgenomen in aansluiting op de omgeving.

Luchtfoto Dorp Noord II

Dorp Noord III

Eind jaren negentig werd de afronding van Dorp Noord gerealiseerd. De woonbuurt wordt aan 3 zijden begrensd door water en groenzones. De vierde zijde wordt begrensd door de Zwanendreef die de belangrijkste ontsluiting voor de buurt vormt. Deze duidelijk aanwezige begrenzingen geven de buurt een zelfstandig ruimtelijk karakter binnen de totale dorpsstructuur van Moordrecht. Centraal in de buurt is een geheel door water omgeven gebied gerealiseerd. Op dit eiland zijn in een u-vorm bijzondere woningen gerealiseerd. Door de afwijkende vormgeving en specifieke schakeling rond een gemeenschappelijke en openbare pleinruimte, wordt het individuele karakter van de woningen benadruk. Dit woonplein heeft enkel aan de noordzijde een ontsluiting. De woningen aan de noordoostzijde vormen de begrenzing van de woonbuurt naar het bedrijventerrein (zie bovenzijde luchtfoto). De bebouwing bestaat voornamelijk uit rijwoningen.

Luchtfoto Dorp Noord III