Buitengebied

3.2 Gebiedsplan West Zeeuws - Vlaanderen, Natuurlijk Vitaal

De hoofdlijnen voor de ontwikkeling van West Zeeuws - Vlaanderen zijn als volgt:

• uitgangspunt is behoud van de bestaande kwaliteit en ruimte voor nieuwe ontwikkelingen;
• de combinatie van cultuur en natuur die het landschap door de eeuwen heen gevormd heeft verdient een zorgvuldige benadering maar geen bevriezing van de situatie;
• op basis van de verschillende landschapstypen worden de volgende gewenste ontwikkelingen geschetst:
  • 1. dekzandgebied: nieuwe agrarische ontwikkelingen zijn mogelijk, agrarische en recreatieve ontwikkelingen gaan samen, beheer en ontwikkeling van kleinschalig landschap staan voorop en natuurontwikkeling vindt vooral plaats langs de kreken;
  • 2. Zeeuwse en Vlaamse polders: ruimte voor nieuwe ontwikkelingen zoals nieuwe vormen van bedrijvigheid (zowel agrarische als industrieel) in een groen kader, ontwikkeling voor akkerbouw , veehouderij, fruitteelt en agro - industrie;
  • 3. kustzone: behoud en versterking van bestaand kwaliteiten, integrale ontwikkeling van een robuust kustlandschap, natuurwaarden, recreatie en toerisme, landschappelijk versterken van dijken een dijkbeplanting, ontwikkelingskansen voor (verbrede) landbouw en veeteelt met weidegang;
  • 4. de leefbaarheid van de regio is eveneens een belangrijk hoofdpunt van beleid; de bedrijvigheid kan worden versterkt en er worden aantrekkelijke huisvestingsmogelijkheden geboden in Sluis; het recreatieve product dient kwalitatief te worden versterkt; door een samenhangend pakket wordt de aantrekkelijkheid van het gebied om er te wonen, te werken en te recreëren opgewaardeerd (uniek wonen, werken en recreëren).

Voor de verschillende thema's en functies kan de visie als volgt worden samengevat.

Recreatie en toerisme

Voor recreatie en toerisme ligt de toekomst in kwalitatief hoogwaardige verblijfsaccommodaties, campings met grotere standplaatsen en goed landschappelijk ingepaste en hoogwaardige recreatiewoningen waar de recreant om vraagt. Daarnaast wordt het huidige pakket van zee, natuur, rust en cultuur uitgebreid met actieve en extensieve vormen van vrijetijdsbesteding. Dit diverse aanbod is verspreid over het gebied waarbij de kustzone, de kernen en het streekeigen achterland een eigen rol spelen.

In het gebied zijn locaties aangeduid bij Nieuwvliet en Cadzand waar nieuwe vestigingen met woningen voor recreatieve bewoning kunnen worden ontwikkeld.

Landbouw

De landbouwbedrijven in West Zeeuws - Vlaanderen realiseren een verbetering van hun positie door te werken aan een goede bedrijfsstructuur, duurzamer te produceren, maatregelen te nemen voor een ruimere teeltkeuze en samen te werken. De overheid draagt hieraan bij door kavelruil mogelijk te maken en mogelijkheden te scheppen voor aanvullende inkomsten (recreatie, verhuur, dienstverlening) op het (grondgebonden) agrarisch bedrijf. Niet alleen vanwege de economische functie, maar ook als beeldbepalende functie in het landschap.

Infrastructuur

Door de uitvoering van het landelijke demonstratieproject Duurzaam Veilig Verkeer West Zeeuws - Vlaanderen is op het gebied van infrastructuur al veel bereikt in het gebied. Op de lange termijn wordt de toegankelijkheid binnen het gebied verder verbeterd, waarbij vooral de ontsluiting van de kust en de bijbehorende parkeergelegenheden een belangrijke rol spelen. Voor wandelaars, fietsers en ruiters worden de paden en bewegwijzering verbeterd. De regio moet ook beter bereikbaar worden, wat van groot belang is voor de economische ontwikkeling. Hiervoor dient de N61 op korte termijn te worden aangepast.

Huisvesting

Huisvesting is één van de sleutels tot het vergroten van de economische vitaliteit van het gebied. Niet alleen voldoende werkgelegenheid, maar ook aantrekkelijke woningen moeten ervoor zorgen dat Zeeuws - Vlamingen en mensen van daarbuiten zich aan het gebied binden.

Landschap en cultuurhistorie

Als groenblauwe ader loopt de (voormalige) geulenstructuur door heel West Zeeuws - Vlaanderen. Het landschap wordt meer leesbaar gemaakt door de verschillende gebieden, met hun even verschillende cultuurhistorie, te accentueren. Het gaat bijvoorbeeld om de voormalige geulenstructuur, de overwegend agrarische kernpolders met hun schillen, het dekzandgebied van de Vlaamse Polders en de kustzone met zee. Cultuurhistorische elementen, zoals oude vestigingswerken, molens en boerderijen, worden op verschillende plaatsen meer herkenbaar en zo mogelijk van een historische toelichting voorzien. Het landschap in het kustgebied wordt versterkt door grote oppervlakten duinstruweel. Ook wordt de natuurlijke afwatering deels hersteld. Het streven is er voorts op gericht nieuwe bebouwing in het buitengebied of aan randen van de kernen zoveel mogelijk landschappelijk in te passen door met name het aanbrengen van beplanting.

Water

Het doel op langere termijn is een gezond watersysteem en bescherming tegen inundatie gedurende een periode van extreme neerslag. Daartoe worden aanpassingen in de waterhuishouding gedaan en gevoelige functies moeten op de goede plaats worden gerealiseerd. De waterberging neemt toe door de aanleg van ecologische verbindingszones, natuurvriendelijke oevers en het verruimen van waterlopen. Verwacht mag worden dat de waterkwaliteit verbeterd door het huidige beleid dat gericht is op het terugdringen van niet gerioleerde afvalwaterlozingen en verminderd gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen in de landbouw.

Kustverdediging

De kustverdediging biedt duurzame bescherming tegen overstromingen. De situatie is nu veilig en om dit ook in de toekomst te waarborgen - bij veranderende omstandigheden, zoals klimaatsverandering - is op termijn een versterking van de kust nodig. Nadere planstudies hebben er toe geleid dat deze kustversterking met name zeewaarts zal plaatsvinden met uitzondering van het gebied ten westen van Breskens (project Waterdunen). Hier vindt landinwaartse versterking plaats waarbij landschap, natuur, recreatie en toerisme goed ingepast en geïntegreerd worden met de kustverdediging.

Op een bijzondere wijze wonen in het buitengebied

Het landschap wordt meer aantrekkelijk en gevarieerd gemaakt door aanleg van landgoederen nieuwe stijl. De landgoederen zijn opgebouwd rondom architectonisch bijzondere woningen met allure. Ruimte voor de landgoederen nieuwe stijl wordt gezocht in het dekzandgebied en de kuststrook. De landgoederen worden grotendeels publiek toegankelijk.

Natuur

In de lange termijn visie zijn de verschillende natuurgebieden voldoende groot en aaneengesloten. Ook hebben de gebieden een grote soortenrijkdom. De ecologische hoofdstructuur is voltooid. Om dit te bereiken is (naast verbetering van de waterkwaliteit en verdrogingbestrijding) een onderlinge verbinding van de natuurgebieden en uitbreiding van de oppervlakte aan natuurgebied noodzakelijk. De Passageule vormt de spil in het realiseren van een robuuste natuur. Droge verbindingen worden gevormd door onder andere dijken en bermen groen te behouden en in te richten. Om de doorstroming van de Verdronken Zwarte Polder mogelijk te maken en daardoor de natuurwaarden te versterken, is ter plaatse een spuisluis wenselijk.

Figuur 3.2. Integratiekaart Natuurlijk Vitaal

De gebiedscommissie West - Zeeuws Vlaanderen heeft het Gebiedsplan Natuurlijk Vitaal en de positie van de gebiedscommissie tegen het licht gehouden (midterm review). Deze evaluatie heeft geleid tot een Bijstellingsnotitie.

Een van de veranderingen als gevolg van de Bijstellingsnotitie is dat de 'zoekgebieden voor recreatienatuur' omgezet worden in 'plangebieden'. Hiermee wordt duidelijker aangegeven dat te verwachten ontwikkelingen in deze plangebieden plaats zullen vinden. Aangezien vrijwillige grondverwerving ten behoeve van recreatienatuur voorop staat is het wenselijk deze plangebieden niet rechtstreeks te bestemmen maar in het bestemmingsplan met een wijzigingsbevoegdheid naar recreatienatuur op te nemen.