Kraaijenbergse Plassen, Waterpark Dommelsvoort

3.1 Achtergrond, nut en noodzaak

In hoofdstuk 2 van het MER zijn de achtergrond, het nut en de noodzaak van de ontwikkeling van het Waterpark Dommelsvoort beschreven. Hieronder worden de relevante delen van dat hoofdstuk aangehaald en waar nodig aangevuld.

3.1.1 Achtergrond

Sinds de beslissing om ten noorden van Beers zand voor de beton- en metselindustrie te gaan winnen en te gaan ontgronden, was duidelijk dat er een uitgestrekt plassengebied zou ontstaan. Dit plassengebied heeft potentie voor verschillende sectoren. Het gebied wordt aantrekkelijk voor de (water)recreatie, voor natuurontwikkeling en voor het creëren van aantrekkelijke permanente woonmilieus. De laatste twee sectoren hebben reeds een volwaardige plaats binnen het Plassengebied gekregen. Het deel ten oosten van de rijksweg A73 is ingericht als woongebied (Heeswijkse Kampen) en het westelijke deel van de plassen en de omgeving van Linden zijn ingericht voor de natuur. Een recreatieve ontwikkeling heeft echter nog niet plaatsgevonden, terwijl de potentie groot is. Dit heeft te maken met de gunstige ligging ten opzichte van grote bevolkingsconcentraties en het ontbreken van een dergelijke voorziening in het Land van Cuijk. De potentie van de Maas voor de watersport wordt niet volledig benut. Dit wordt ook al jaren onderkend. In het oude provinciale Streekplan uit 2002 wordt het gebied aangewezen voor een grootschalige, aan de watersport gerelateerde toeristisch-recreatieve voorziening, waarbij verblijfsrecreatie wordt ingepast. In opvolgende beleidsdocumenten en de uitwerkingsplannen is dit uitgangspunt overgenomen.

Basis voor de ontwikkeling van de plannen is dus: een grootschalige, aan de watersport gerelateerde toeristisch-recreatieve voorziening, waar verblijfsrecreatie onderdeel van is.

Het voornemen om Waterpark Dommelsvoort te ontwikkelen aan de Kraaijenbergse Plassen vormt een uitwerking van bovengenoemd uitgangspunt. De doelstelling van de voorgenomen activiteit is tweeledig:

• Het optimaal afronden van het gebied rondom de Kraaijenbergse Plassen vanuit zowel landschappelijk als thematisch oogpunt. Hierbij dienen krachtige economische en werkgelegenheidsimpulsen uit te gaan naar de regio en dient aansluiting gevonden te worden bij de aanwijzing van het gebied als toeristisch-recreatieve trekker van bovenregionaal belang.
• Het aanbieden van gezonde ontspanningsmogelijkheden te midden van water en natuur. Daarbij wordt gestreefd naar ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid, rust en welzijn.

Het plangebied is in het bovenlokale, ruimtelijke beleid (Reconstructieplan Peel en Maas) aangewezen als 'projectlocatiegebied recreatie'. De specifieke kenmerken van het gebied, zoals de natuurwaarden, cultuurhistorische waarden, steden en dorpen en het afwisselende landschap, maken het gebied aantrekkelijk voor korte uitstapjes en vakanties. Doordat het aanbod aan toeristisch-recreatieve voorzieningen is verbreed en meer variatie is aangebracht, treedt gestage groei van de sector op. Het aantal overnachtingen binnen het gebied groeit eveneens, met name door de toename in kwaliteit en diversiteit van de verblijfsrecreatie.

Het gehele gebied van de Kraaijenbergse Plassen heeft een belangrijke functie in het creëren van een aantrekkelijk Peel- en Maasgebied. De plassen moeten in de toekomst aantrekkelijk zijn voor recreanten. In het gebied wordt een uitgebreid voorzieningenpakket gerealiseerd met onder andere verblijfsrecreatie, haven, horeca en dagrecreatie. Door de gunstige ligging ten opzichte van Nijmegen en de omliggende natuurgebieden kunnen de Kraaijenbergse Plassen worden beschouwd als toeristisch-recreatieve trekker van bovenregionaal niveau. De intensieve recreatie wordt geconcentreerd in het zuidoostelijk deel van de Kraaijenbergse Plassen. Hier wordt een grootschalige, aan de watersport gerelateerde toeristisch-recreatieve voorziening ontwikkeld, waarbij ook verblijfsrecreatie wordt ingepast.

De ontwikkeling van Waterpark Dommelsvoort is in de provinciale Structuurvisie Ruimtelijke Ordening niet meer als doel opgenomen, omdat de wettelijke regelgeving aangeeft dat het nieuwe provinciale beleid beperkt moet blijven tot die aspecten die het provinciaal belang betreffen.
Waterpark Dommelsvoort is weliswaar niet van provinciaal belang, maar vormt wel een belangrijke toeristisch-recreatieve ontwikkeling voor (het Land van) Cuijk, de omliggende stadsregio's en Duitsland.

3.1.2 Nut en noodzaak

Uit de beschrijving van de beleidsmatige achtergronden van Waterpark Dommelsvoort kan worden afgeleid dat diverse maatschappelijke belangen gemoeid zijn met de realisatie van het waterpark. De realisatie van het waterpark draagt in sterke mate bij aan het realiseren van de toeristisch-recreatieve doelstellingen die voor het Land van Cuijk zijn opgesteld. Daarnaast wordt echter ook een breder maatschappelijk belang gediend, namelijk ten aanzien van de omgevingskwaliteit en de sociaal-economische vitaliteit in het gebied. Het maatschappelijk belang van de realisatie van Waterpark Dommelsvoort wordt aan de hand van de drie genoemde invalshoeken verduidelijkt.

Perspectief toeristisch-recreatieve sector
In de provinciale beleidsstukken is het plangebied eerder aangewezen als toeristisch-recreatieve trekker van bovenregionaal niveau. Door de unieke ligging van het plangebied aan de rand van de Kraaijenbergse Plassen en door de ontgrondingen, waarbij het plangebied deels opnieuw kan worden ingericht, wordt hier een gunstige uitgangssituatie geschapen voor aan water gebonden recreatieve activiteiten.

Binnen Waterpark Dommelsvoort zal echter een compleet, samenhangend scala aan voorzieningen aangeboden worden, waaronder een aantal voorzieningen die momenteel in het plangebied en omgeving ontbreken. Binnen Waterpark Dommelsvoort zullen een hotel, een jachthaven, een wellnesscentrum, horeca en eventueel detailhandel in het centrumgebied, een dagstrand en accommodaties voor verblijfsrecreatie gerealiseerd worden. Hiermee wordt de diversiteit van het bestaande aanbod aan toeristisch-recreatieve voorzieningen in de regio vergroot en wordt de kwaliteit van de voorzieningen verbeterd. De nieuwe initiatieven binnen het Waterpark Dommelsvoort leveren daarnaast nieuwe banen op in de toeristisch-recreatieve sector. Zo kan deze sector binnen het Land van Cuijk een economische drager van betekenis worden.

Vanwege het provinciale en nationale beleid zal geen sprake zijn van permanente bewoning van de recreatiewoningen en zal het recreatiepark bedrijfsmatig worden geëxploiteerd.

Perspectief omgevingskwaliteit
Het gebied tussen Linden en Beers is eeuwenlang als agrarisch gebied in gebruik geweest. Het gebied was vrij nat en overstroomde regelmatig. Er was weinig bebouwing aanwezig.

De kwaliteit en oorspronkelijkheid van het gebied rond Dommelsvoort is in de loop der jaren onder druk komen te staan. De snelweg A73 is aangelegd, in het noorden is de haven van Cuijk flink uitgebreid en de Kraaijenbergse Plassen zijn ontstaan door de ontgrondingen. Op basis van deze autonome ontwikkelingen is het gebied Dommelsvoort verworden tot een klein restant van een ooit samenhangend, herkenbaar gebied. Door in het plan Dommelsvoort aansluiting te zoeken bij oorspronkelijke structuren, kan er een nieuwe kwaliteit aan het gebied worden toegevoegd. Deze aansluiting wordt gezocht in de thematisering van het park.

Perspectief sociaal-economische vitaliteit
De ontwikkeling van Waterpark Dommelsvoort aan de Kraaijenbergse Plassen kan een bijdrage leveren aan de versterking van de sociaal-economische vitaliteit van het plangebied en de gemeente Cuijk. Hierbij gaat het enerzijds om een directe sociaal-economische impuls voor de toeristisch-recreatieve sector. Door de realisatie van het waterpark zal deze sector sterk groeien binnen de gemeente Cuijk en zorgen voor een toename van de werkgelegenheid binnen de sector. Deze groei in werkgelegenheid weegt ruim op tegen de beëindiging van de agrarische bedrijven en de daaraan gekoppelde werkgelegenheid binnen het plangebied.

Daarnaast wordt het aanbod aan recreatieve voorzieningen binnen de gemeente Cuijk vergroot en verbeterd. Dit zal enerzijds mensen van buiten de gemeente aantrekken, anderzijds kunnen ook de inwoners van de gemeente Cuijk van deze voorzieningen profiteren, wat het woongenot in de gemeente Cuijk kan verhogen. Ontwikkeling van Waterpark Dommelsvoort zal ook indirect gevolgen hebben voor de sociaal-economische vitaliteit van de gemeente Cuijk. Het Waterpark Dommelsvoort zal een aantrekkende werking hebben op recreanten van buiten de gemeente. Zeker wanneer sprake is van verblijfsrecreatie, zullen deze recreanten hun inkopen doen bij de lokale winkeliers. Zo kunnen ook andere economische sectoren profiteren van de realisatie van Waterpark Dommelsvoort.