Buitengebied Roerdalen

2.3 Gemeentelijk beleid

Toekomstvisie 2020 (2008)

Per 1 januari 2007 zijn de voormalige gemeenten Ambt Montfort en Roerdalen gefuseerd tot de nieuwe gemeente Roerdalen. Een jaar na de herindeling (2008) ontstond de noodzaak om het voorzieningenniveau kritisch tegen het licht te houden: de financiële positie van de gemeente noopte tot het maken van keuzes. Politiek en bestuur hadden behoefte aan een referentiekader om besluiten te nemen over de voorzieningen.

Dat heeft de gemeenteraad in het najaar van 2007 doen besluiten om een visietraject te starten om duidelijkheid te krijgen wat voor gemeente Roerdalen in 2020 moet zijn. Dit traject heeft geresulteerd in de Toekomstvisie Roerdalen 2020 die is vastgesteld in 2008. Bij het bepalen van de koers voor de toekomst hebben burgers een belangrijke stem gekregen. Als focus voor dit document heeft de gemeenteraad voor de kaders rust, ruimte en recreëren gekozen. 'Recreatie en toerisme' is de koers die Roerdalen zal volgen om de unieke eigenschappen die de gemeente kenmerken te behouden en te vergroten.

Strategische visie Roerdalen 2025

De strategische visie Roerdalen 2025 is een actualisatie van de Toekomstvisie 2020. In de strategische visie Roerdalen '25 zijn aan de hand van een drietal thema's de belangrijkste ambities en idealen voor de toekomst van Roerdalen als volgt vastgelegd:

Thema 1 - Leven

Leefomgeving

Roerdalen is een levendige plattelandsgemeente. De dorpen zijn de leefgemeenschappen. Zij hebben ieder een eigen identiteit en kennen een gezellige sfeer. Er is een prachtig buitengebied, waarbij cultuurlandschap, bos en natuurgebieden elkaar in harmonieuze afwisseling versterken.

Sociale cohesie en participatie

Roerdalen is een zorgzame samenleving. Iedereen doet mee. Niemand hoeft eenzaam te zijn. De inwoners voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en nemen deze verantwoordelijkheid.

Bestuur

Het bestuur is aanspreekbaar voor de burger. Iedereen weet en krijgt waar hij recht op heeft. Roerdalen werkt samen met die partners waarmee het gezamenlijke doel het beste kan worden verwezenlijkt.

Verenigingen en buurten

Verenigingen en buurten zijn belangrijke ontmoetingsplaatsen. Verenigingen weten jong en oud aan zich te binden door maatwerk te leveren. Zij hebben daarin een eigen verantwoordelijkheid.

Bereikbaarheid

De onderlinge bereikbaarheid van de dorpen en de voorzieningen is afgestemd op de vergrijzende samenleving en op de toeristische functie binnen de gemeente.

Natuur en landschap

Roerdalen is aantrekkelijk door het prachtige en afwisselende landschap en de boeiende natuur. De kwaliteit van het buitengebied is gewaarborgd. Roerdalen is internationaal bekend vanwege het Nationaal Park de Meinweg. Agrarische bedrijven zorgen voor een afwisselend landschap en dragen in belangrijke mate bij aan de identiteit van Roerdalen.

Voorzieningen

De voorzieningen in Roerdalen passen bij de maat en schaal van de gemeente. Voorzieningen zijn fysiek en financieel bereikbaar voor iedereen.

Accommodaties

In het belang van de handhaving en verbetering van de sociale cohesie in de kernen, zijn de gemeentelijke accommodaties in aantal, kwaliteit, soort en plaats afgestemd op de sociale en maatschappelijke behoeften van de inwoners. Waar nodig en mogelijk werkt de gemeente bij de ontwikkeling en exploitatie van voorzieningen samen met de particuliere initiatiefnemers. Onderwijs wordt gegeven in multifunctionele gebouwen. Accommodaties zijn multifunctioneel inzetbaar.

Onderwijs

In Roerdalen is kwalitatief goed onderwijs voor 0-12 jarigen beschikbaar. Ontwikkelingsachterstanden bij kinderen worden op jonge leeftijd gesignaleerd. Met voorschoolse arrangementen wordt daar op ingespeeld. Het opleidingsniveau van de inwoners is verhoogd. De nadruk ligt daarbij op scholing in de zorg, in recreatie en toerisme en in outdooractiviteiten. Zorginstellingen bieden aantrekkelijke opleidingsarrangementen aan.

Ouderen

Ouderen zijn zelfredzaam. Waar nodig wordt ondersteuning gegeven, niet (alleen) door de gemeente. Burgers kunnen een beroep doen op een pool van vrijwillige hulpverleners en ondersteuners. De toenemende behoefte aan zorg brengt mensen dichter bij elkaar en doorbreekt op die manier de individualisering.

Jeugd

Er zijn goede randvoorwaarden voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling van de jeugd en het voorkomen van stagnaties in de ontwikkeling. Ontwikkelingsrisico's worden vroeg gesignaleerd en problemen worden integraal aangepakt.

Erfgoed

Het cultureel erfgoed heeft een vaste plaats in het beleid gekregen en wordt ingezet bij de toeristische taak van de gemeente.

Veiligheid

De externe veiligheidsrisico's zijn goed in beeld. Iedereen is zich bewust van de aanwezige risico's. Bij nieuwe ontwikkelingen worden nut en noodzaak zorgvuldig afgewogen tegen hun gevolgen voor de externe veiligheid.

De openbare ruimte is veilig. De inwoners kennen elkaar; de sociale veiligheid is gewaarborgd.

Gezondheid en sport

De lichamelijke en geestelijke gezondheid is toegenomen en voldoet aan de landelijke normen. Het aanbod van zorgdiensten is divers, afgestemd op de vraag en op kleine schaal georganiseerd. Inwoners accepteren de uitnodiging van de prachtige omgeving om daarin actief te zijn door wandelen, fietsen, kanovaren, nordic-walking, paardrijden en dergelijke.

Thema 2 - Wonen

Wonen

Het woningenbestand voldoet kwalitatief en kwantitatief aan de behoeften van de inwoners. Daardoor en door nieuw ontwikkelde zorgarrangementen kunnen zij tot op hoge leeftijd zelfstandig en in hun eigen omgeving blijven wonen. Jong en oud wonen door of bij elkaar. Zij ondersteunen elkaar. Eventuele vermindering van het aantal woningen zal zoveel mogelijk gepaard gaan met kwaliteitsverbetering.

Openbare ruimte

De openbare ruimte is het visitekaartje van de gemeente. Inwoners waarderen de gemeente omdat het er fijn wonen is. Bezoekers ervaren het als een prettige plek. Uit de inrichting van de openbare ruimte blijkt dat bezoekers welkom zijn. De entrees zijn uitnodigend ingericht. Voor de inrichting van de openbare ruimte is kwaliteit een leidend criterium. De materialen die worden gebruikt zijn duurzaam en hoogwaardig. Een hoge kwaliteit wordt waar mogelijk gecombineerd met een onderhoudsarme inrichting. Er is de gemeente veel aan gelegen om hierin een goede balans te vinden. De gemeente investeert op het juiste moment op de juiste plek. Roerdalen bestaat uit mooie dorpen in een prachtig buitengebied. Het zijn verschillende werelden die bij elkaar horen en elkaar versterken. Bij de inrichting en het beheer van de openbare ruimte worden de dorpen en het buitengebied als één geheel beschouwd.

Thema 3 - Werken

Bedrijven

De gemeente faciliteert bestaande bedrijven, waarbij het accent ligt op kleinschaligheid en ambachtelijkheid. Roerdalen heeft geen ruimte voor grootschalige industriële bedrijvigheid. Industriële productiebedrijven die zich in de regio willen vestigen, worden daarbij ondersteund door de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML).

Agrarische bedrijven hebben hun economische basis verder verbreed. Zij investeren in nieuwe technieken en zijn een bron van innovatie. De planologische randvoorwaarden bieden ondernemers en dienstverleners de ruimte om in te spelen op de wensen van hun klanten.

Verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is in Roerdalen de standaard. Ondernemers zijn hierin actief, ontplooien zelf initiatieven en stimuleren elkaar. De exploitatie van voorzieningen en accommodaties wordt in meerdere situaties gecombineerd met vormen van begeleid werken, arbeidsparticipatie, sociale activering en arbeidsreïntegratie.

Werk

Iedereen die kan werken werkt ook. Werknemers van buiten de gemeente worden verwelkomd.

Recreatie en toerisme

Recreatie en toerisme zijn een belangrijke pijler van de plaatselijke economie. Roerdalen biedt rust, ruimte, natuur en landschapsschoon. Bezinningstoerisme heeft een duidelijke plaats verworven in het toeristische aanbod. Er is een groot aanbod aan outdooractiviteiten voor iedere leeftijdscategorie. Dagjesmensen willen graag in de gemeente terugkomen, ook voor een meerdaags verblijf. Er is een slechtweer accommodatie. De vele kleinschalige objecten die voor de toeristen interessant zijn, zijn met elkaar in verbinding gebracht.

Duurzaamheid

Roerdalen profileert zich op een breed front als een groene gemeente. Duurzaamheid hoort structureel tot het afwegingskader bij het nemen van beslissingen. Roerdalen koopt voor 100% duurzaam in. Burgers en bedrijven zijn zich bewust van de aspecten van duurzaamheid. Roerdalen heeft de rijksdoelstellingen gehaald (20% energiebesparing, 20% duurzame energieopwekking, 20% CO2-reductie). Een deel van de energie wordt duurzaam opgewekt. Een deel van de energiebehoefte wordt lokaal opgewekt.

Structuurvisie 'Roerdalen 2030' (2012)

In de Structuurvisie 'Roerdalen 2030' is de door de gemeente Roerdalen voorgestane ruimtelijke ontwikkeling vastgelegd en onderbouwd. De Structuurvisie geldt naast de Strategische visie Roerdalen 2025. Hierbij is ten doel gesteld de gemeente op de lange termijn aantrekkelijk, karakteristiek en levendig te houden. Wonen in leefbare kernen in een waardevol landschap is hierbij het uitgangspunt.

In de Structuurvisie legt de gemeente ook haar visie voor het buitengebied vast. De structuurvisie vormt het uitgangspunt voor het bestemmingsplan Buitengebied. De visie van de gemeente voor het buitengebied is beschreven in hoofdstuk 5.

Beleidsvisie Paarden (2010)

In april 2010 heeft het college van burgemeester en wethouders de Beleidsvisie Paarden vastgesteld. In deze Beleidsvisie geeft de gemeente haar visie op de paardensector in de gemeente Roerdalen. Het versterken van de sociaal-economische vitaliteit en het waarborgen of verbeteren van de landschapswaarden is het uitgangspunt van deze visie. Samen met de paardensector kan de gemeente Roerdalen daar een bijdrage aan leveren.

De Beleidsvisie Paarden wordt gebruikt als hulpmiddel voor de gemeente bij borging in instrumenten. Het dient als basis voor vertaling in diverse beleidsstukken zoals bijvoorbeeld het opstellen van bestemmingsplannen en structuurvisies en het nemen van besluiten volgens de Wro. Kansen en ontwikkelingen in de paardenhouderij worden hierdoor gestimuleerd en gestuurd. Eveneens is dit beleidsdocument een handleiding voor burgers in de gemeente die meer informatie zoeken over de mogelijkheden van een paardenhouderij.

De beleidsvisie vormt het uitgangspunt voor het bestemmingsplan voor wat betreft het beleid met betrekking tot paardenfokkerijen en -houderijen, maneges en het hobbymatig houden van paarden.

Beleidsregels tijdelijk wonen en werken in Roerdalen

De agrarische sector, maar ook de bouw en industrie, doen in toenemende mate een beroep op de inzet van (buitenlandse) werknemers. Het huisvesten van deze werknemers, anders dan in gezinsverband, is in de bestemmingsplannen verboden. Om hier sturing aan te geven heeft de gemeente de beleidsregels tijdelijk wonen en werken vastgesteld. Deze regels vormen enerzijds het uitgangspunt voor nieuwe bestemmingsplannen en anderzijds kan op basis van deze regels eenmalig tijdelijke afwijking verleend worden.

Verordening Wet geurhinder- en veehouderij (2009)

Gemeenten kunnen op grond van de Wet geurhinder en veehouderij binnen een bepaalde bandbreedte variëren met de bescherming van geurgevoelige objecten. Als een gemeente geen gebruikmaakt van deze bevoegdheid of besluit geen eigen, afwijkende waarde vast te stellen, gelden de vaste wettelijke waarden. De gemeente Roerdalen heeft van deze mogelijkheid gebruikgemaakt en op 17 december 2009 de verordening Geurhinder en Veehouderij vastgesteld. Met de verordening is de kaart met geurnormen vastgesteld.

Groenstructuurplan (2009)

Het groenstructuurplan geeft een lange termijnvisie (15-20 jaar) op de gewenste ontwikkeling van het (semi)openbaar groen van de gemeente Roerdalen, zowel binnen de kernen als in het buitengebied. Hoofddoelstelling is het behouden en ontwikkelen van een groene gemeente waar het goed wonen en verblijven is voor nu en in de toekomst.

In het kader van de Groenstructuurplan is de huidige groenstructuur in de gemeente in kaart gebracht. Daarbij zijn ook de landschappelijke en cultuurhistorische waarden geïnventariseerd.

In het groenstructuurplan zijn de te beschermen landschapselementen aangegeven. Deze landschapselementen dienen te worden beschermd in het bestemmingsplan met een dubbelbestemming.

Dorps Omgevingsprogramma (DOP) en structuurvisie Posterholt (2009)

In het DOP is de visie verwoord van wat er nodig is om Posterholt nu en in de toekomst (met een tijdshorizon van 10 jaar: 2010-2020) leefbaar en vitaal te houden. Het DOP vormt als het ware de 'kapstok' voor projecten, programma's, acties en maatregelen die genomen moeten worden om datgene wat in de visie staat, tot uitvoering te brengen.

Vanuit de onderzoeken die zijn uitgevoerd voor het opstellen van het DOP Posterholt is gebleken dat er winst valt te halen uit de ruimtelijke situatie. Er is een aantal zaken naar voren gekomen die verder ruimtelijk zijn bekeken en vertaald in een ruimtelijke structuurvisie. Om uiting hieraan te geven, bevat het DOP een wensbeeld van de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling van Posterholt, het daarop afgestemd ruimtelijk beleid en de wijze waarop die ruimtelijke ontwikkeling mogelijk kan worden gerealiseerd.

Voor het buitengebied is het van belang dat het DOP aangeeft dat er meer recreatieve verbindingen tussen het dorp en de omgeving gewenst zijn en het aanzicht van het dorp verbeterd moet worden. Deze ontwikkelingen zijn onvoldoende concreet om mee te nemen in het nieuwe bestemmingsplan. Structuurvisie 'Roerdalen 2030' en DOP zijn aanvullend op elkaar.

Toeristische visie Wassenberg-Roerdalen

In het voorjaar 2010 is de Toeristische visie Wassenberg-Roerdalen gereedgekomen en gepresenteerd aan de gezamenlijke raden van Wassenberg en Roerdalen. De toeristische visie verschaft duidelijkheid over de ontwikkelingen waarin Roerdalen en Wassenberg moeten investeren om Roerdalen en Wassenberg binnen de regio extra onder de aandacht te brengen. Optimalisering van het toeristische aanbod en infrastructuur evenals de toeristische marketing is hiervoor noodzakelijk.

Klimaatvisie (2011)

Het klimaatbeleid van de gemeente Roerdalen richt zich op haalbare doelen voor de middellange termijn (2020): 20% energiebesparing en 20% duurzame energieopwekking in 2020. Hier zal naar toe gewerkt worden door middel van maatwerk, samenwerking, draagvlak creëren en het gezamenlijk behalen van resultaten. Duurzaamheidsinitiatieven zullen worden gefaciliteerd en gestimuleerd en structureel ingebracht in gemeentelijk beleid en handelen. Zoals bijvoorbeeld de herontwikkeling van het vuilstort in Montfort en de gebiedsvisie voor het Landbouwontwikkelingsgebied (LOG) waarin duurzame energieopwekking wordt gestimuleerd.

Handboek Bestemmingsplannen Roerdalen

Het college van burgemeester en wethouders heeft een Handboek Bestemmingsplannen vastgesteld. In aanvulling op de Wet ruimtelijke ordening en het Besluit ruimtelijke ordening, zijn in dit Handboek voorstellen gedaan ten aanzien van de opbouw en presentatie van bestemmingsplannen binnen de gemeente Roerdalen. Deze afspraken hebben geen betrekking op de inhoud van het bestemmingsplan en zijn gebaseerd op het gemeentelijk ruimtelijke ordeningsbeleid. De afspraken hebben tot doel meer eenheid te brengen binnen de verschillende bestemmingsplannen met dezelfde beleidsmatige inhoud. De afspraken sluiten aan bij de landelijke standaard zoals die verplicht is voorgeschreven in de Regeling standaarden ruimtelijke ordening 2008 van het Minister van VROM.

Het handboek is in eerste instantie opgesteld voor de kernen, maar het handboek vormt ook zoveel mogelijk de basis voor de opzet van toelichting, regels en verbeelding van het bestemmingsplan Buitengebied. Daar waar in het buitengebied sprake is van specifieke problematiek zijn in het bestemmingsplan Buitengebied specifieke regels opgesteld.

Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan

In het gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) wordt richting gegeven aan het gemeentelijk verkeers- en vervoersbeleid , inclusief een concreet uitvoeringsprogramma. Het GVVP fungeert op de eerste plaats als een toetsingskader voor toekomstige reconstructie- en nieuwbouwplannen, anderzijds bevat het een uitvoeringsprogramma met concrete maatregelen, prioritering en kostenraming voor de komende vijftal jaren.

Het Verkeer- en Vervoerplan biedt de kaders voor nieuwe ontwikkelingen. Voor het bestemmingsplan Buitengebied is het van belang dat de huidige wegen voorzien worden van een verkeersbestemming afgestemd op de bestaande situatie.

Gemeentelijk rioleringsplan

Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is vastgesteld in 2008. Het GRP is een voortvloeisel uit de GRP-en van de voormalige gemeenten Ambt Montfort en oud-Roerdalen. De in de vorige GRP-en gestelde doelen zijn voor het overgrote deel behaald. Op basis van de vorige GRP-en, de huidige regel- en wetgeving en verbrede zorgplicht per 1 januari 2008, zijn voor het GRP de volgende doelstellingen gesteld voor de rioleringszorg:

• 1. inzameling van het binnen gemeentelijk gebied geproduceerd stedelijk afvalwater;
• 2. doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater;
• 3. beperken van structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming in het openbaar gemeentelijk gebied;
• 4. het transport van het ingezamelde water naar een geschikt lozingspunt;

waarbij:

• 5. ongewenste emissies naar oppervlaktewater, bodem, grondwater worden voorkomen;
• 6. zo min mogelijk overlast voor de omgeving wordt veroorzaakt (in de breedste zin van het woord).

Deze doelen zijn verder uitgewerkt tot functionele en meetbare eisen.

In het GRP zijn voorwaarden voor het afkoppelen en infiltreren van hemelwater opgenomen. Bij het afwegen of ontwikkelingen die in het bestemmingsplan via een afwijkingings- of wijzigingsbevoegdheid wordt in het kader van de milieuhygiënische inpasbaarheid getoetst of aan de voorwaarden voldaan wordt.

Archeologie verordening

In opdracht van de gemeente Roerdalen is in 2010 door RAAP Archeologisch adviesbureau een archeologische waarden- en verwachtingskaart opgesteld. Op basis van een landschappelijke analyse en de verspreiding van archeologische vindplaatsen is het landschap van de gemeente Roerdalen onderverdeeld in zones met een lage, middelmatige of hoge verwachte dichtheid aan archeologische resten (zie figuur 2.3).

Figuur 2.3 Archeologische verwachtingskaart Roerdalen

Deze kaart is vastgesteld op 11 november 2011 als onderdeel van de gemeentelijke archeologieverordening.