Sint-Michielsgestel, Centrum Sint-Michielsgestel 2010

3.2 Ontstaansgeschiedenis

Sint-Michielsgestel

Het gebied rond de Dommel met het huidige Sint-Michielsgestel was in de Romeinse tijd reeds bewoond. Kern van de bewoning was het huidige centrum van Sint-Michielsgestel, gekozen in verband met een natuurlijke zandheuvel en oversteekplaats over de Dommel. Centraal punt van de nederzetting was een kerk, de Michaëlkerk. Het dommeldal is altijd grotendeels vrij gebleven van bebouwing, resulterend in de huidige 'vlinderstructuur' van de kern.

Het ontstaan van het centrumgebied

Ontstaan van de structuur

Uit topografische kaarten blijkt dat de huidige wegen in het gebied de oorspronkelijke structuur markeren: de Torenstraat, de Schijndelseweg, de Nieuwstraat en het Spijt. De meest oorspronkelijke bebouwing is gelegen rond het Petrus Dondersplein. Vanuit het centrumgebied heeft een geleidelijke ontwikkeling plaatsgevonden langs de Nieuwstraat, de Schijndelseweg, het Spijt, de Theerestraat en de Esscheweg. In de gebieden tussen deze wegen, heeft zich een meer schoksgewijze ontwikkeling voorgedaan.

Ontwikkelingen in de laatste decennia

In de afgelopen decennia hebben zich ook enkele andere ontwikkelingen voorgedaan die aan het dorpscentrum van Sint-Michielsgestel een heel ander gezicht hebben gegeven dan vanuit het verleden kenmerkend was. Er zijn een supermarkt met bovenwoningen en het hoefijzervormige winkelcentrum gebouwd en er is een schaalvergroting ontstaan.

Verkeerssituatie

Niet alleen de bebouwingsstructuur leidde in het verleden tot een herbezinning op het dorpscentrum. Het grote verkeersprobleem van de Torenstraat als verbindingsroute is opgelost door de aanleg van het Adrianustracé. In het gebied tussen het Adrianustracé en de Schijndelseweg enerzijds en de Dommel anderzijds is de ontwikkeling van aanvullende bebouwing, groen- en infrastructurele voorzieningen wenselijk.

De toekomst van het centrumgebied

Versterking centrumfunctie

Het is duidelijk dat er in het huidige dorpscentrum iets moet gebeuren om het gebied aantrekkelijk te maken voor ondernemers, inwoners en bezoekers. Een aantal functies moet een nieuwe plaats krijgen om het centrum levendiger te maken. Er is ruimte nodig voor meer winkels, versterking van de horecafunctie en woningbouw. Daarnaast moet de Dommel meer deel gaan uitmaken van het centrumgebied en als ecologische verbindingszone worden ingericht. Onderbrengen van al die functies betekent dat niet kan worden volstaan met cosmetische aanpassingen, maar dat een bijna volledige herstructurering nodig is.

Versterking woonfunctie

Het centrumgebied is voor het dorp Sint-Michielsgestel ook van groot belang als woningbouwlocatie. Doordat Sint-Michielsgestel wordt omringd door gebieden met hoge natuur- en landschapswaarden, is het noodzakelijk woningbouw te realiseren in het bestaande bebouwde gebied en inbreidingslocaties, zoals het centrum, optimaal te benutten.