Woensel West 2013

2.2 Historisch perspectief

Woensel West is grotendeels (ca. 70%) in de periode 1920 - 1940 gebouwd. Het Humboldtplein, Edisonstraat en het Celsiusplein zijn in een eerste fase rond 1925 opgeleverd. In het bebouwingspatroon is nog steeds duidelijk de oorspronkelijke verkavelingstructuur zichtbaar.

Figuur 3: Oorspronkelijke verkavelingstructuur

Tussen 1930 en 1940 wordt in samenhang met de Barrier (Pastoor van Arsplein) het deel ten westen van de Boschdijk gerealiseerd. Binnen het kader van het definitieve wederopbouwplan uit 1946 zijn de woningen langs de Groenewoudseweg gerealiseerd. Vanaf de Boschdijk liep een verharde landweg naar het einde van de Lijmbeekstraat, vlakbij de bewaakte overgang van de spoorlijn naar Boxtel. Daarom heette deze landweg "Het lijntje". Dit is nu de benaming voor het in de jaren '80 van de vorige eeuw vernieuwde deel rondom het Fultonplein.

Figuur 4: Patroon van assen

Figuur 5: Edisonstraat, de centrale as

Kenmerkend is de ordening in een patroon van assen in een haaks model. De centrale as (de Edisonstraat) bepaalt daarbij de hoofdstructuur van de wijk. In de huidige situatie mist deze as echter op een aantal cruciale plaatsen de nodige schaal, architectonische kwaliteit, dieptewerking en beëindiging. De op papier schijnbare heldere stedelijke ruimte wordt in werkelijkheid niet waargenomen en beleefd. De as heeft echter wel de potentie om een verbindende functie in de wijk te vervullen.

Het karakter van de wijk wordt bepaald door een gesloten blokstructuur met relatief kleine woningen in twee bouwlagen met een kap. In het noordelijke deel van de wijk is rondom het Fultonplein de oorspronkelijke langgerekte blokstructuur omgebouwd tot kleine woonblokken tussen (parkeer)hofjes.

De randen van Woensel-West zijn overwegend consequent vormgegeven. Door de realisatie van de brede school (voormalige PNEM locatie) langs de Boschdijk en het gemengde woon- en kantorencomplex aan de Marconilaan zijn ook hier de randen duidelijker vormgegeven.

Woensel West kan gezien worden als een fragment in de stad. De begrenzingen (spoor, de ring, Boschdijk en Vredeoord) vormen in meerdere opzichten een barrière. Naast een fysieke barrière beperkt het ook het draagvlak voor voorzieningen. De begrenzingen zijn daardoor belangrijke oorzaken dat Woensel West een soort eiland is in de stad. Het bepaalt daarmee in belangrijke mate het specifieke karakter van de buurt.