Emmasingelkwadrant - Fellenoord 2013

3.6 Archeologische en cultuurhistorische waarden

3.6.1 Archeologie

3.6.1.1 Gemeentelijk beleid

De gemeente Eindhoven heeft eigen archeologiebeleid, als uitwerking van het nationale en provinciale beleid. Dit beleid staat in het 'Beleidsplan Archeologie Eindhoven en Helmond 2008-2012', waarmee de raad in september 2008 heeft ingestemd.

Het beleid van de gemeente Eindhoven is, om bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening te houden met de archeologische waarden in de ondergrond. Daarbij wordt uitgegaan van de gemeentelijke archeologische waardenkaart, die als onderdeel van de gemeentelijke cultuurhistorische waardenkaart.

In het Beleidsplan Archeologie worden de archeologische gebieden met een archeologische waarde of verwachting, onderverdeeld in categorieën. Per categorie gelden andere consequenties bij voorgenomen bouw- of andere bodemverstorende activiteiten.

Conform het rijks- en provinciaal beleid is behoud van archeologische waarden 'in situ' het uitgangspunt. Als dat niet mogelijk is, wordt een archeologische vindplaats opgegraven.

3.6.1.2 Archeologische waarden in het plangebied

In gevolge het beleidsplan Archeologie 2008-2012 worden de archeologische gebieden met een archeologische waarde of verwachting, die op de archeologische waardenkaart van de gemeente Eindhoven staan aangegeven, onderverdeeld in 5 categorieën. Per categorie gelden andere consequenties bij voorgenomen bouw- of andere bodemverstorende activiteiten.

Een klein gedeelte van het plangebied valt volgens de archeologische waardenkaart in een archeologisch gebied. Het betreft globaal de kruising van de Mathildelaan met de Emmasingel / Boschdijktunnel, ten westen van het 18 Septemberplein. Dit gebied is volgens het beleidsplan ingedeeld in categorie 2: 'Gebied met archeologische waarde'.

In deze gebieden is sprake van vastgestelde archeologische waarden, bijvoorbeeld omdat bij eerdere onderzoeken is aangetoond dat er archeologische sporen en vondsten aanwezig zijn die als behoudenswaardig gekarakteriseerd kunnen worden. Voorafgaand aan elke ruimtelijke ingreep die een verstoring van de ondergrond tot gevolg heeft is archeologisch onderzoek verplicht en wordt een vergunning vereist. Resultaten van archeologisch (voor)onderzoek worden om advies voorgelegd aan de commissie Ruimtelijke Kwaliteit als het onroerende resten met een mogelijk monumentale waarde betreft, om te bepalen of behoud wenselijk en mogelijk is. Conform het rijks- en provinciaal beleid is behoud van archeologische waarden 'in situ' het uitgangspunt. Als dat niet mogelijk is, wordt een archeologische vindplaats opgegraven. Bron: Beleidsplan Archeologie Eindhoven en Helmond 2008-2012.

Uitsnede uit de archeologische waardenkaart van de gemeente. Het archeologisch gebied is rood gerasterd. Bron geogids gemeente Eindhoven, juni 2012.

Voorafgaand aan de bouw van de Blob aan de Emmasingel is in 2007/2008 een opgraving uitgevoerd, waarbij onder andere de stadsgracht die rond Eindhoven heeft gelegen, is aangetroffen. Op grond van de resultaten van deze opgraving is het oorspronkelijke archeologische gebied ter plaatse van de bovengenoemde kruising iets naar het westen toe uitgebreid.

Het 'Gebied met archeologische waarde' is op de verbeelding aangeduid met dubbelbestemming 'Waarde Archeologie- AW. Door middel van een bouwverbod en aanlegvergunningvereisten in de regels, worden de op en/of in deze gronden voorkomende archeologische waarden beschermd en veiliggesteld.

3.6.2 Cultuurhistorische waarden

Op 18 maart 2008 is de cultuurhistorische waardenkaart van Eindhoven vastgesteld. De kaart dient als beleidskader om bij ruimtelijke ontwikkelingen in de stad rekening te kunnen houden met de cultuurhistorie van Eindhoven. De kaart geeft, naast rijks- en gemeentelijke monumenten een overzicht van de historische structuur van wegen en waterlopen, historisch waardevolle stedenbouwkundige en landschappelijke- en groenstructuren, beschermde stads- en dorpsgezichten en monumentale bomen. Bij de samenstelling van de kaart is onder andere gebruik gemaakt van de gegevens van de provinciale cultuurhistorische waardenkaart.

Behalve de rijks- en gemeentelijke monumenten staat op de cultuurhistorische waardenkaart voor wat betreft het plangebied alleen de wegenstructuur aangeduid. Deze structuur is een belangrijke drager van het stedelijk weefsel. Zo loopt de historische verbinding tussen Woensel en de binnenstad door het plangebied van de Piazza naar de Kruisstraat. Het is belangrijk dat de continuiteit van deze doorgang gewaarborgd wordt. Daarom is in de regels opgenomen dat ter plaatse van de doorgang de bebouwing als bestaand moet blijven. Omdat het bestemmingsplan een conserverend karakter heeft, wordt de kwaliteit van de rest van structuur voldoende gewaarborgd met de primaire bestemming. Een "inverse" Fellenoord zal weliswaar een forse ingreep in de infrastructuur betekenen, maar geen invloed hebben op de cultuurhistorische betekenis.