Waterrijk

4.6 Obstakelbeheergebied luchtvaartterrein Eindhoven

Algemeen

Het obstakelbeheergebied rond het luchtvaartterrein is een samenstelling van verschillende obstakelvlakken: de funnel en het Inner Horizontal and Conical Surface (IHCS) die beide zijn gekoppeld aan de ligging van de start- en landingsbaan ter waarborging van veilige vliegprocedures voor startende en landende vliegtuigen, alsmede vlakken die verband houden met het goed functioneren van het Instrument Landing System (ILS) en eventuele andere aanwezige navigatiehulpmiddelen.

Het plangebied Meerhoven ligt deels in het obstakelbeheergebied van het luchtvaartterrein, de wijk Waterrijk geheel.

De funnel wordt al vele jaren gehanteerd als begrip in het Structuurschema Militaire Terreinen (SMT, 1985). In deel 2/3 van het Tweede SMT van 25 juni 2004 is een gewijzigd beleid ten aanzien van het obstakelbeheergebied bekend gemaakt. Deze wijziging is het gevolg van de beslissing van de Noord Atlantische Verdrags Organisatie (NATO) om de criteria voor obstakelbeheer- gebieden aan te laten sluiten bij de criteria zoals die gelden voor burgerluchtvaartterreinen op basis van Annex 14 van de International Civil Aviation Organization (ICAO). Deze wijziging is vastgelegd in Standardization NATO Agreement STANAG 3759 ASP1.

De wijziging van het obstakelbeheergebied resulteert in een aanpassing van de funnel en de introductie van een cirkelvormig gebied rondom het luchtvaartterrein, het Inner Horizontal and Conical Surface (IHCS). Het SMT 2 heeft op 21 december 2004 de instemming van de Tweede Kamer verkregen. De Eerste Kamer heeft op 10 mei 2005 met het SMT 2 ingestemd. De funnel en het IHCS gelden voor alle militaire luchtvaartterreinen, waaronder de Vliegbasis Eindhoven.

Funnel

De funnel is opgebouwd uit een obstakelvrije rechthoek (strook) rond de start- en landingsbaan met aansluitend twee zijvlakken waarvan de hoogte oploopt tot 45 meter. In elke baanrichting ligt een landingsvlak en een startvlak waarvan de hoogte oploopt met 1:50. Omdat het beginpunt van beide vlakken verschillend kan zijn (afhankelijk van de ligging t.o.v. NAP van de landingsdrempel) kunnen beide vlakken verschoven ten opzichte van elkaar liggen. De toegestane hoogtes gelden ten opzichte van de NAP-hoogte van de desbetreffende landingsdrempel.

Inner Horizontal and Conical Surface IHCS

Het Inner Horizontal and Conical Surface wordt gerekend vanaf elk van de landingsdrempels en is gelegen boven de omgeving van het luchtvaartterrein en sluit aan op de funnel. Het IHCS bestaat uit een horizontaal vlak dat gelegen is op een hoogte van 45 meter met een straal van 4 kilometer rond de landingsdrempel, met aansluitend een conisch vlak waarvan de hoogte oploopt met een helling van 5% over een afstand van 2 kilometer tot een hoogte van 145 meter.

Het IHCS wordt gemaakt voor elke landingsdrempel. De toegestane hoogten van het IHCS gelden ten opzichte van de laagste landingsdrempel van het luchtvaartterrein.

Funnel en IHCS

In het gebied van de funnel en het IHCS mogen geen objecten voorkomen die hoger zijn dan de maximaal toelaatbare hoogte. Bestaande objecten met een grotere hoogte resulteren in restricties op het vliegen. Nieuwe strijdigheden met de maximaal toelaatbare hoogte zijn niet toegestaan. Om dit te borgen zijn de maximum toelaatbare hoogtes aangegeven op de plankaart en opgenomen in de voorschriften.

Instrument Landing System ILS

Voor twee landingsrichtingen van het militair luchtvaartterrein is een Instrument Landing System (ILS) geïnstalleerd. Het ILS is bedoeld voor het nauwkeurig uitvoeren van naderingen ook onder slechte weersomstandigheden. Voor het goed functioneren van het ILS geldt dat een gebied rondom de start- en landingsbaan geen verstoring mag opleveren. De afmetingen van het gebied zijn vastgelegd in het International Civil Aviation Organization-document ICAO EUR DOC 015. Het ILS-verstoringsgebied bestaat uit een rechthoekig deelgebied waar de maximaal toelaatbare hoogte 0 meter bedraagt, twee aansluitende deelgebieden waar de hoogte 20 meter bedraagt en een trechtervormig deelgebied in het verlengde van de landingsbaan waarin de toelaatbare hoogte oploopt tot een hoogte van 70 meter over een afstand van 6 kilometer.

De genoemde hoogtes gelden ten opzichte van de NAP-hoogte van de landingsbaan.

In het verstoringsgebied van het ILS worden objecten worden getoetst op eventuele verstoringseffecten. Bestaande objecten kunnen aanleiding zijn tot verstoring van het ILS en resulteren in restricties op het vliegen. Nieuwe bouwplannen in het verstoringsgebied worden altijd getoetst op verstoringseffecten.

De mate van verstoring is afhankelijk van ondermeer de afstand van het object tot het ILS en de dimensies (hoogte, breedte, oriëntatie) en materialisatie van het object.

Om dit te borgen is een maximum toelaatbare hoogte aangegeven op de plankaart en opgenomen in de voorschriften.

Een eventueel te verlenen vrijstelling van het college van burgemeester en wethouders ten behoeve van grotere bouwhoogten wordt altijd gekoppeld aan de voorwaarde dat de werking van het ILS niet in onaanvaardbare mate negatief wordt beïnvloed. Voorafgaand aan het verlenen van een dergelijke vrijstelling wordt steeds schriftelijk advies ingewonnen bij de Ministerie van Defensie.

De verschillende obstakelvlakken / verstoringsgebieden van funnel, IHCS en ILS vallen deels samen. Er zijn derhalve binnen het obstakelbeheergebied deelgebieden waarin meer dan één beperking geldt.

Dit betekent dat rond de gehele luchthaven een obstakelvrij vlak van 45 meter hoog is gelegen, met een straal van 4 kilometer rondom de twee landingsdrempels, dat overgaat in een conisch vlak met een helling van 5% tot 145 meter over een afstand van 2 kilometer. De NAP-hoogte bij de landingsdrempels van het luchtvaartterrein bedraagt circa 20 meter. Dit betekent dat tot maximaal 65 meter boven NAP gebouwd mag worden (circa 45 meter boven het maaiveld).

Vooralsnog blijven binnen het plangebied van Waterrijk de maximale bouwhoogtes onder de maximaal toegestane hoogte van het obstakelbeheergebied.

Zweefvlieg-funnels

Ten noorden van Meerhoven ligt het zweefvliegterrein van de Vliegbasis Eindhoven. Het plangebied van Waterrijk ligt niet in de zweefvlieg-funnels van het zweefvliegterrrein en wordt hierdoor niet belemmerd.