| Plan: | Plusmarkt Abcoude |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0736.BPP006kootsuperAbc-va01 |
Door diverse stedenbouwkundige ontwikkelingen van Abcoude, maakt het plangebied deel uit van diverse structuren. Bepalend voor de structuur is de cultuurhistorische context van Abcoude. Hieronder wordt op de diverse structuren ingegaan.
Beschermd dorpsgezicht: Het projectgebied maakt onderdeel uit van het, op grond van artikel 35 van de Monumentenwet aangewezen, beschermd dorpsgezicht. De aanwijzing is primair gericht op het behoud, het herstel en de versterking van de cultuurhistorische waarde (waaronder archeologische waarden) van de binnen het gebied aanwezige monumenten, beeldbepalende panden, gevelwanden, de landschappelijke en natuurlijke waarden en andere elementen, zoals in de toelichting op de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht is bepaald. Het doel van de aanwijzing is, de karakteristieke met de historische ontwikkeling samenhangende structuur en de ruimtelijke kwaliteit van het gebied te onderkennen als zwaarwegend belang bij de verdere ontwikkelingen binnen het gebied. De aanwijzing beoogt op die wijze een basis te geven voor de ruimtelijke ontwikkeling, die inspeelt op de aanwezige kwaliteiten, daarvan gebruikmaakt en daarop voortbouwt. Om de cultuurhistorische waarde van het beschermde dorpsgezicht te behouden en zo mogelijk te kunnen versterken moet bij ontwikkelingen zorgvuldig aandacht worden besteed aan de volgende aspecten:
Binnen het als beschermd dorpsgezicht aangewezen oude dorp van Abcoude is de bebouwing aan het water meestal van de rivier afgekeerd, met uitzondering van een aantal 19e-eeuwse panden. Juist richting de locatie, na de kruising met het Dokter van Doornplein, keren de gevels zich naar de rivier toe. Ter hoogte van het plangebied ligt de Amsterdamsestraatweg direct naast het water. De locatie is hierdoor prominent in beeld als entree van het oude dorp.
De bebouwing in het dorp staat geclusterd in een meestal vrij strakke rooilijn. De panden zijn veelal vrijstaand en hebben een gevarieerd uiterlijk. De mansarde-, schild-, en zadelkappen zijn vaak voorzien van een dakkapel. De gevels hebben vaak erkers of naar voren geschoven gevelelementen die boven de daklijst doorlopen. Ramen zijn in de meeste gevels staand, soms in twee rijen boven elkaar. De afwisseling van stucwerk op bijzondere geveldelen en de baksteen gevels geven de wanden een bepaald ritme.
De aanwezige bebouwing binnen het plangebied maakt geen onderdeel uit van de kenmerkende oorspronkelijke bebouwingsstructuur rondom de drie rivieren, maar kan beter worden getypeerd als verrommeld en weinig overzichtelijk. In het aanwijzingsbesluit is opgenomen dat de openheid van het weidegebied noordoostelijk van de Meerweg van belang is. Vanwege de uitgestrektheid is dit gebied echter buiten de aanwijzing gehouden. (De omgeving van) het plangebied lijkt daarom vooral te zijn meegenomen in de aanwijzing, vanwege de relatie die hier wordt gelegd tussen de (historische) kern en het agrarisch gebied. Door de huidige invulling is deze relatie echter niet optimaal herkenbaar. Ook de inrichting van de Amsterdamsestraatweg is weinig zorgvuldig in relatie tot de kwaliteiten van het beschermd stadsgezicht.
Uitbreiding Abcoude: De oorspronkelijke, bovenbeschreven opzet van Abcoude is tot ongeveer 1950 ongewijzigd gebleven. Vanaf de jaren '60 zijn planmatige uitbreidingen gerealiseerd. De eerste uitbreidingen vonden plaats aan de westkant, richting de nieuw aangelegde Rijksweg A2. Vanaf de jaren '80 werd ook het gebied tussen het spoor en de rivieren het Gein en de Holendrecht ingevuld. Vormde het plangebied voorheen het einde van de bebouwing, door deze ontwikkelingen is het plangebied binnen de bebouwingsstructuur van Abcoude komen te liggen. Dat betekent, dat een nieuwe invulling van het plangebied zich ook moet inpassen in deze nieuwe structuur.
Omlegging Dokter van Doornplein: In de jaren '80 is, als onderdeel van de planmatige uitbreiding van Abcoude, het Dokter van Doornplein gerealiseerd. Deze nieuwe straat heeft een deel van de verkeersfunctie van de Amsterdamsestraatweg overgenomen. Hiermee is het historische doorgaande karakter van de Amsterdamsestraatweg minder herkenbaar vanuit het beschermd dorpsgezicht (zoals ook onderkend in het aanwijzingsbesluit). Een nieuwe invulling van het plangebied met een markante invulling biedt kansen om deze relatie weer te versterken.
Aanpassing ontsluitingsstructuur: De oorspronkelijke structuur van Abcoude was gerelateerd aan de rivieren de Angstel, de Holendrecht en het Gein. De oorspronkelijke wegen zijn smal, met de bebouwing direct aan de straat en een stenig karakter. Met de nieuwe uitbreidingen is een nieuwe ontsluitingsstructuur tot stand gekomen met een groter schaalniveau. Deze structuur kenmerkt zich door het brede en ruime profiel van de wegen. Door grasbermen en bomen heeft deze structuur een groen karakter. Plaatselijk is deze weg verbijzonderd met bebouwingsaccenten, zoals bij het Piet Mondriaangebouw en het appartementengebouw op de hoek Pauw in 't Groen en Starnheim.
Door de recente bouw van de derde brug is een schakel in de ontsluitingsstructuur ingevuld, en zijn de Meerlandenweg en de Broekzijdselaan onderdeel geworden van de hoofdstructuur van Abcoude. Thans vormen deze straten een van de belangrijkste verbindingen tussen oost- en westzijde van de kern. Verder maakt deze route deel uit van de verbinding tussen het (recent verplaatste) station en bedrijventerrein Hollandse Kade en de snelweg A2.
De derde brug nabij het plangebied vormt het kruispunt van de kleinschalige historische en de nieuwe grootschalige hoofdstructuur van Abcoude. De invulling van het plangebied biedt kansen deze plek te verbijzonderen, maar ook om een herkenningspunt te zijn op deze voor Abcoude belangrijke route.