Kom Zoutelande

2.1 Analyse plangebied

Bestaande situatie

De badplaats Zoutelande is gelegen in de zuidwestelijke kustzone van Walcheren, direct achter de duinenrij/dijk. De verblijfsrecreatieve functie met de daarbij behorende voorzieningen en de ligging aan zee bepalen in belangrijke mate het karakter van de kern.

Hoofdstructuur

Zoutelande is als ringdorp om de kerk ontstaan aan de voet van de duinen. Ter plaatse van het dorp zijn de duinen in de loop van de tijd door afslag verdwenen en vervangen door een dijk. De duinen en dijk vormen een belangrijke structuurlijn. De kern bestaat uit een aantal deelgebieden met elk een eigen sfeer (zie figuur 2.1):

• de oude kern met een zeer kleinschalig karakter door de lage bebouwing, de smalle straatjes en de binnenruimten tussen de bebouwing;
• het bosrijke gebied aan weerszijden van de Bosweg aan de zuid-oostzijde van de kern met een gemengde verblijfsrecreatie- en woonfunctie met villa's op grote percelen;
• de planmatige uitbreidingen aan de noordzijde en recent ook aan de noordoostzijde (Zoutelandse Tienden).

Buiten het plangebied ligt aan de noordzijde het bedrijventerrein Molenweg en op enige afstand aan de noordwestzijde van de kern het verblijfsrecreatiepark Het Kustlicht.

Figuur 2.1. Hoofdstructuur

De Langendam/Langstraat vormt een centrale as, die met de Ooststraat, Nieuwstraat en Westkapelseweg bepalend is voor de ruimtelijke structuur van Zoutelande. Het kruispunt van de Langendam met de Bosweg en de Ooststraat is een duidelijk knooppunt en entree van de kern, zowel door de hier gevestigde publieke functies als door de ruimtevorming. Ook het kruispunt van de Westkapelseweg met de Nieuwstraat en Langstraat heeft een dergelijke uitstraling en functie. Het dorpscentrum ligt aan de zuidrand van de oude kern direct tegen de dijk aan. De Langstraat met zijn winkels en horecavoorzieningen, het langgerekte plein en de kerkring bepalen de drie sferen van het centrum. De wat afzijdige ligging van de kerkring direct onderaan de dijk is bijzonder. De oude compacte dorpskern bevat veel karakteristieke bebouwingselementen die in combinatie met de smalle straatjes beeldbepalend zijn voor het oude centrum. Behoud van deze elementen is voor de identiteit van Zoutelande belangrijk. Tevens vormen zij de basis voor de normstelling voor eventuele veranderingen binnen deze gebieden. Wanneer (beeldverstorende) panden verbouwd worden of verdwijnen is het van groot belang om nieuwe gebouwen af te stemmen op de omgeving.

Groenstructuur

De duinrand vormt een zeer belangrijk en waardevol structuurelement voor Zoutelande. In de duinen, buiten het plangebied, komen verspreid gebouwen voor (hotels en woningen) die de relatie van de kern met de zee en de sfeer van badplaats versterken. Ook het bosgebied aan weerszijden van de Bosweg, is beeldbepalend voor het zuidoostelijk deel van de kern. In de oude kern komt weinig beplanting voor. Bestaande groenelementen zijn de nog jonge laanbeplanting langs de Langendam en enkele open ruimten (Oranjeplein en kerk). Voor het overige heeft de oude kern een relatief stenig karakter.

Toerisme en recreatie

Zoutelande heeft als badplaats een belangrijke (verblijfs)recreatieve en toeristische functie. In de kern komt een relatief groot aantal recreatiewoningen voor, naast de verschillende hotels, pensions en tweede woningen. In de directe omgeving van de kern zijn voorts verschillende (mini)campings en recreatiewoningenterreinen gelegen. Zoutelande heeft daarmee ook een centrumfunctie voor de verblijfrecreatieterreinen in de omgeving.

Figuur 2.2. Functionele structuur

Horeca en detailhandel

Het aantal vestigingen van horeca en detailhandel in Zoutelande is, gelet op omvang van de kern en de verblijfsrecreatieve functie, relatief groot. Met name het aantal horecagelegenheden is groot. Hierbij kan de Langstraat, met een concentratie van horeca- en detailhandelsvestigingen, worden aangemerkt als het centrumgebied van Zoutelande. Aansluitend komen in de aangrenzende delen van het Willibrordusplein, de Langendam en de Duinweg nog enkele horeca- en detailhandelsvestigingen voor.

Maatschappelijke voorzieningen

Het aanbod aan maatschappelijke voorzieningen in Zoutelande is, met de Willibrordusschool, zaal Middendorp, het sportveldencomplex met voetbal- en tennisaccommodatie, het volkstuinencomplex aan de Molenweg en de nieuwe brandweerkazerne, relatief goed.

Bedrijven

Bedrijven zijn geclusterd op het bedrijventerrein aan de Molenweg. Binnen de kern beperken bedrijfsactiviteiten zich tot een autobedrijf aan de Ooststraat en Langendam.