Molenaarsgraaf Oost

2.3 Provinciaal en regionaal beleid

Provinciale Structuurvisie (2010)

De provincie heeft op 2 juli 2010 de Provinciale Structuurvisie, de Verordening Ruimte en de Uitvoeringsagenda voor de ruimtelijke ordening in Zuid-Holland vastgesteld. In de structuurvisie 'Visie op Zuid-Holland' beschrijft de provincie haar doelstellingen en provinciale belangen. De structuurvisie geeft de visie weer voor 2020 met bijbehorende uitvoeringsstrategieën en een doorkijk naar 2040. De nieuwe Structuurvisie komt in de plaats van de vier streekplannen en de Nota Regels voor Ruimte.

De kern van de 'Visie op Zuid-Holland' is het versterken van de samenhang, herkenbaarheid en diversiteit binnen Zuid-Holland. Dit draagt bij aan een goede kwaliteit van leven en een sterke economische concurrentiepositie. Duurzame ontwikkeling en klimaatbestendigheid zijn belangrijke pijlers. Dit wil Zuid-Holland bereiken door realisering van een samenhangend stedelijk en landschappelijk netwerk. Goede bereikbaarheid, een divers aanbod van woon- en werkmilieus in een aantrekkelijk landschap met ruimte voor water, landbouw en natuur zijn daarin kenmerkende kwaliteiten.

Visie op Zuid-Holland is opgebouwd uit vijf integrale hoofdopgaven, namelijk:

• aantrekkelijk en concurrerend internationaal profiel;
• duurzame en klimaatbestendige deltaprovincie;
• divers en samenhangend stedelijk netwerk;
• vitaal, divers en aantrekkelijk landschap;
• stad en land verbonden.

Figuur 2.1 Uitsnede provinciale structuurvisiekaart

Uitvoeringsagenda Structuurvisie 2010-2020 (2010)

Samen met de Provinciale Structuurvisie is de Uitvoeringsagenda 2010-2010 vastgesteld. Deze agenda brengt de meest relevante uitvoeringsactiviteiten in beeld met als doel vanuit het daarmee gecreëerde overzicht invloed te kunnen uitoefenen op het indien nodig maken van aanvullende uitvoeringsafspraken met de bestuurlijke en maatschappelijke partijen.

Voor de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, waar Molenaarsgraaf onderdeel van uitmaakt, ligt het accent vooral op behoud en versterking van de grote landschappelijke en ecologische kwaliteiten van het gebied. Wat betreft verstedelijking wordt ingezet op een kwalitatief en kwantitatief afgestemd aanbod in woonmilieus (leefomgeving). Met de regio is afgesproken dat er tot 2020 een verdichting mag plaatsvinden tot ten hoogste 5.800 woningen.

Om te kunnen toetsen of de ontwikkeling van 42 woningen past binnen het met de regio afgesproken aantal woningen wordt in de volgende alinea's in gegaan op het regionaal woningbouwprogramma en de positie van de Gemeente Graafstroom daarin.

Afspraken met provincie over migratiesaldo nul

In het Streekplan Zuid-Holland Oost is vastgelegd dat de bovengrens bij het benutten van woningbouwmogelijkheden in nationale landschappen wordt bepaald door migratiesaldo nul. Door de provincie is berekend dat migratiesaldo nul overeenkomt met een netto-woningbouwproductie van 5.205 woningen voor de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden in een programmaperiode tot 2014. Onlangs is de Provinciale Structuurvisie vastgesteld. Hierin is de netto-woningbouwproductie omhoog bijgesteld tot 5.800 woningen tot 2020. In de Rapportage Monitor Uitvoeringsprogramma Wonen Regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden wordt jaarlijks de woningbouwproductie/ -planning in relatie tot de gemaakte afspraken met de provincie gemonitord. De meest recente rapportage (2010) is nog afgestemd op de afspraken die zijn vastgelegd in het Streekplan Zuid-Holland Oost. Voor de helderheid worden de afspraken over de periode 2004-2014 als uitgangspunt genomen.

Regionaal netto-woningbouwprogramma 2004-2014

De rapportage gaat uit van een netto-woningproductie van 6.900 in de periode 2004-2014. Dit aantal woningen ligt hoger dan het aantal woningen dat door de provincie wordt toegestaan in het kader van het migratiesaldo nul (5.205 woningen). Belangrijk om te vermelden is dat het hier gaat om een planning van het aantal woningen tot 2014. Uit het rapport “De nieuwe realiteit in woningbouwproductie, Alblasserwaard-Vijfheerenlanden” (maart 2010) blijkt dat de netto-productie niet zal worden gehaald voor het einde van de planperiode (2014). Redenen zijn factoren als de fase van voorbereiding, kansrijkheid in de markt etcetera. Als in de regio serieus werk wordt gemaakt van een gunstige programmering, stimulerende maatregelen en actieve sturing kan in de regio ongeveer 85% van de gewenste productie worden behaald. Dat zijn ongeveer 3.700 woningen. Volgt de regio de landelijke trend in de productie dan zakt dit aantal naar ongeveer 70% van de gewenste productie, ongeveer 3.000 woningen.

Ruimte netto-woningbouwprogramma 2010-2014 Graafstroom

De Gemeente Graafstroom mag 379 woningen bouwen in de periode 2004-2014. Hiervan zijn al 129 gerealiseerd en 5 woningen gesloopt, waardoor maximaal 255 woningen gebouwd mogen worden tot 2014. Deze ontwikkeling past binnen het regionaal afgestemde woningbouwprogramma.

Verordening Ruimte (2010)

De provincie heeft de Verordening Ruimte vastgesteld. De regels in deze verordening zijn bindend en werken door in gemeentelijke bestemmingsplannen. Voor dit bestemmingsplan zijn de volgende artikelen relevant:

Artikel 2 Contouren

Om het stedelijk netwerk te versterken kiest de provincie het uitgangspunt om verstedelijking zoveel mogelijk in bestaand bebouwd gebied te concentreren. Hiermee wordt de kwaliteit van het bebouwde gebied behouden en versterkt. Om dit te bereiken zijn het stedelijk netwerk en alle daarbuiten gelegen kernen in Zuid-Holland voorzien van bebouwingscontouren. Deze geven de grens van de bebouwingsmogelijkheden voor wonen en werken weer. De bebouwingscontouren zijn strak getrokken om het bestaand stedelijk gebied en kernen, rekening houdend met de reeds vastgelegde streekplangrenzen en plannen waar de provincie reeds mee heeft ingestemd.

Verstedelijking buiten deze bebouwingscontouren is in principe niet toegestaan. Voor deze gebieden buiten de contour geldt voor bebouwing een nee, tenzij beleid. Nieuwvestiging of uitbreiding van stedelijke functies is niet mogelijk. Voor recreatieve functies en bebouwing zijn enkele specifieke bepalingen opgenomen.

Figuur 2.2 Bebouwingscontour Verordening Ruimte

Artikel 4 Nationale landschappen en rijksbufferzones

De Alblasserwaard is aangewezen als Nationaal landschap. Nationale landschappen zijn gebieden met internationaal zeldzame en nationaal kenmerkende kwaliteiten op landschappelijk, cultuurhistorisch en natuurlijk gebied. Deze kwaliteiten moeten worden behouden, duurzaam beheerd en waar mogelijk versterkt. Uitgangspunt is 'behoud door ontwikkeling': mits de kernkwaliteiten worden behouden of versterkt, zijn binnen Nationale landschappen ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk. Er is ruimte voor ten hoogste de natuurlijke bevolkingsgroei (migratiesaldo nul) en voor regionale en lokale bedrijvigheid.

Regionale structuurvisie Alblasserwaard Vijfheerenlanden (2004)

Onder de titel 'authentiek & vernieuwend' geven de gemeenten in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden hun integrale kijk op de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van hun regio. Kern van de visie is de vorming van een vitale regio, gericht op het duurzaam vernieuwen van zowel het landelijk als het stedelijk gebied, samen met het versterken van het overwegend open, rustige en authentieke karakter van de regio, waardoor bewoners, bedrijven en bezoekers zich thuis blijven voelen en zich verder kunnen ontplooien.

De ruimtelijke ontwikkeling van de kernen vindt plaats op basis van een kernentypologie en bouwen voor eigen aanwas (migratiesaldo nul). In deze visie is Molenaarsgraaf aangeduid als verzorgingskern, waarin ook doorgroeimogelijkheden zijn voorzien voor wonen en werken na 2015. Ruimtelijke uitbreiding en investeringen, gericht op vernieuwingen en versterking van het verzorgingsniveau, zijn bij voorrang gericht op deze kernen. Het accent bij uitbreidingen ligt op het intensiveren, onder andere door herstructurering, van het ruimtegebruik binnen de streekplancontouren. Ruimtelijke uitbreidingen buiten deze contouren kan aan de orde zijn als de noodzaak daartoe regionaal wordt vastgesteld.

Uitvoeringsprogramma Groene Hart (2007)

De provincies Zuid-Holland, Utrecht en Noord-Holland ontwikkelen samen met andere partijen een landschappelijk mooi, ecologisch waardevol en economisch vitaal Groene Hart, waarin het voor inwoners en recreanten goed toeven is. Om deze ambitie te verwezenlijken is het Uitvoeringsprogramma Groene Hart opgesteld. Dit programma kent de volgende vier accenten:

• 1. het Groene Hart nationaal en internationaal op de kaart;
• 2. Groene Hart-kwaliteit bij wonen en werken;
• 3. de transitie van de veenweidegebieden;
• 4. een nieuwe toekomst voor de droogmakerijen.

Naast het verbeteren van landschaps-, natuur-, recreatieve en cultuurhistorische kwaliteiten zet het Uitvoeringsprogramma in op een vitaal gebied. Nieuwe woon- en werkfuncties spelen daarbij een belangrijk rol. Deze functies moeten zodanig worden vormgegeven en worden ingepast dat ze bijdragen aan de landschappelijk kwaliteit, de betekenis voor het stedelijk netwerk van de Randstad en de sociaaleconomische vitaliteit van het Groene Hart zelf. De beoogde ontwikkeling van 42 woningen in Molenaarsgraaf geeft hier invulling aan.