Dorpskern Hoornaar

3.2 Dorpsweg

Het oorspronkelijke oudere deel van het dorp ligt geheel ten noorden van de Lage en Hoge Giessen. Binnen dit deel zijn een zuidelijk en noordelijk deelgebied te onderkennen, namelijk de centrumachtige omgeving van de kerk en de Kromme Giessen respectievelijk het zich tussen het Overslingeland en de hoge donk met kerk uitstrekkende dorpsgebied. Binnen het oude dorpsgebied van Hoornaar komen relatief nog veel oorspronkelijke boerderijen voor, zij het zonder agrarische functie. Deze boerderijen bestaan uit één bouwlaag onder een grote opvallende kap die soms nog met riet is bedekt. De overige bebouwing bestaat uit één of twee bouwlagen met een kap.

Noordelijk deel

Het noordelijke deel kenmerkt zich door een meer gesloten bebouwingspatroon, in het bijzonder daar waar de dorpsbebouwing ook op een relatief korte afstand van de Dorpsweg staat (aansluiting Dorpsweg-Oudendijk). Dit deel van het oude dorpsgebied bevat voornamelijk woonbebouwing, ook hier voor een aanzienlijk deel in oorspronkelijke boerderijen.

Verspreid komen nog resterende relatief kleinschalige bedrijven voor, zoals een agrarisch bedrijf (iets ten zuiden van de kerk), transportbedrijf, landbouwmechanisatie-/ constructiebedrijf, detailhandel, een slachterij en dienstverlening. Aan het eind van de Dorpsweg en aan de Grotewaard liggen twee grotere bedrijven, namelijk een paardenhouderij en een mengvoederfabriek annex groothandel. De mengvoederfabriek voegt zich vanwege de omvang en hoogte minder goed in het ruimtelijk beeld van het kleinschalig bebouwingslint van de Dorpsweg.

Overgangsgebied

Direct achter de hoge donk van de kerk ligt – tussen de Dorpsweg en de Oudendijk – een laag gelegen grotere open ruimte met een uit groen, water en twee deels verlande wielen bestaand natuurgebied. Dit gebied vormt een bijzondere overgang van het noordelijk naar het zuidelijk deel van het oude dorpsgebied. Aan de oostzijde hiervan ligt de Oudendijk die iets meer noordelijk aansluit op de Dorpsweg. De bebouwing van de Oudendijk bestaat vooral uit een serie kleinschalig planmatig ontwikkelde twee-onder-één-kapwoningen en uit enkele vrijstaande woningen. De in een strakke rooilijn geplaatste en uit twee bouwlagen met kap bestaande twee-onder-één-kapwoningen vormen een duidelijke markering van het tussen de Dorpsweg en de Oudendijk gelegen natuurgebied en de daarbij gelegen begraafplaats en speelplaats.

Schuin tegenover het natuurgebied liggen – direct ten noorden van de Kromme Giessen, aan de achterzijde van de erven van Dorpsweg 128-132 (westzijde Dorpsweg) – gronden, waar een nieuw natuurgebied is ontwikkeld. Dit natuurgebied bestaat uit een moerasrijk groengebied met een grote waterplas, bloemrijke graslanden, houtwallen en singels, knotwilgen en een wandel- en fietspad. Dit natuurgebied dient mede als watercompensatie voor inmiddels en wellicht in de toekomst nog te ontwikkelen bouwplannen. De oppervlakte bedraagt circa 3,1 ha.

Zuidelijk deel

Het zuidelijk gelegen deel kenmerkt zich door een wat meer open bebouwingspatroon. De bebouwing bestaat uit een menging van burgerwoningen, (nu volledig als woning gebruikte) oorspronkelijke boerderijen en diverse maatschappelijke voorzieningen zoals de kerk met begraafplaats, een gezondheidscentrum en de recent gerealiseerde bebouwing van het centrumplan 'De Hoeken'. De bebouwing van 'De Hoeken' is gesitueerd rondom een centraal gelegen dorpsplein met parkeervoorzieningen. De bebouwing bestaat uit een dorpshuis met sportzaal, een school, winkelvoorzieningen (met een supermarkt), horeca en dienstverlening. Ook komen hier woningen voor starters en jongeren voor; zowel aan de zijde van de Dorpsweg als boven de winkelvoorzieningen. Aan de Dorpsweg bestaat de woonbebouwing uit twee volledige bouwlagen met kappen; boven de winkels uit één volledige bouwlaag en een kaplaag. Door de winkelvoorzieningen niet direct te situeren aan de Dorpsweg is het relatief rustige straatbeeld van de Dorpsweg zo min mogelijk aangetast. Het dorpsplein vervult ook een functie als evenementen- en marktterrein. Vanaf het plein zijn - tussen de nieuwe bebouwing door - zichtrelaties opgenomen naar onder andere de kerk, de Kromme Giessen en het polderlandschap. Vanaf het dorpsplein leidt een langzaamverkeersroute middels een brug over de Kromme Giessen naar de Hoge Giessen.