Dorpskern Arkel

2.4 Gemeentelijk beleid

Structuurvisie Giessenlanden Buitengewoon (december 2008)

In de structuurvisie Giessenlanden Buitengewoon wordt per kern een visie weergegeven. Voor de kern Arkel bevat deze de volgende aspecten:

• Behoud van donken en archeologische en cultuurhistorische waarde staat voorop;
• Kwalitatieve verbetering van het lint;
• Behoud van een goede mix van voorzieningen;
• Geen uitbreiding van de kern in verband met het toevoegen van circa 150 woningen door middel van inbreiding tot en met 2014;
• Groen-blauwe ontwikkeling van het gebied water- en moerasplas in de westelijke oksel van de kern;
• Het gebied ten noordoosten van de kern is een geschikte locatie voor een landgoed;
• Opwaarderen van het natuurgebied De Wielen;
• Het creëren van ommetjes.

Figuur 4: Bestaande situatie en transformatiegebieden

Uitwerking Arkel

Arkel ligt in het Groene Hart, maar dreigt vast te groeien aan Gorinchem. Arkel heeft door de ongestructureerde groei haar identiteit verloren. Een eenduidige visie is niet vindbaar doordat de woningen allerlei oriëntaties hebben. Gelet op de historie, het landschap en de verplaatsing van het voorzieningenaanbod, kan de (buiten)bocht van de Linge als kans worden gezien voor het dorp. Het is de plek waar het oude lint loopt, verschillende waterlopen samenkomen en waar het dorp een directe zichtrelatie met het landschap kan leggen. Om deze plek van nieuw elan te voorzien, kan langs de oever van de Linge horeca en waterrecreatie geëxploiteerd worden. Dit past goed in de stedenbouwkundige visie (Matthijs de Boer Stedenbouw) die onder de noemer “herstructurering Oud-Arkel” op 22 november 2007 door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze visie omvat vijf hoofdpunten:

• Arkel krijgt een tweepolig centrum. De centra komen op het Raadhuisplein en het Dokter H. de Vriesplein/Plein 983;
• Het Raadhuisplein krijgt een noodzakelijke kwaliteitsimpuls;
• Plein 983 gaat samen met het aanliggende grasveld en de nieuwe Peperhof een eenheid vormen;
• Het voormalige melkfabriekterrein en het Waardje worden vernieuwd;
• Het gebied Folkertsstraat, Julianastraat, Marijkestraat en Margrietstraat wordt geherstructureerd.

Met betrekking tot woningbouw dient te worden gezocht naar verdere verdichtingsmogelijkheden op dorpse schaal in het oude centrum van Arkel.

Een andere belangrijke ontwikkeling in Arkel waarover deze structuurvisie zich uitspreekt is de uitbreiding aan de zuidzijde. Uitbreiding mag aan die zijde tot de bestaande boomgaarden plaatsvinden met een dichtheid van circa 15 woningen per hectare. Minstens 30% van het te bebouwen gebied dient daarbij te worden beplant met boomgaarden zoals zij veelal langs de Linge voorkomen. Dit dient ter bevordering van het groene imago van de uitbreiding van de wijk en de verweving met het landschap.

Dan kunnen nog steeds de 100 woningen die gedacht zijn in Arkel in de periode 2015-2020 makkelijk gefaciliteerd worden. Tussen Arkel en Gorinchem zal een brede groene buffer worden gerealiseerd ten behoeve van de geplande ecologische verbindingszone en de noodzakelijke watercompensatie. Onderzocht kan worden of het mogelijk is een waterslinger te ontwikkelen met een (voor)zuiverende werking (helofyten). Tevens vormt deze zone een ruimtelijke barrière tussen Arkel en Gorinchem. Hiermee blijft Arkel een duidelijk herkenbare kern in het Groene Hart die zich “onttrekt” aan de dynamiek van de Merwedezone.

Figuur 5: Visie Centrum Arkel

Figuur 6: Visie Centrum Arkel

Amendement structuurvisie inzake mogelijkheid woningsplitsing (december 2008)

Om enige ruimte te bieden voor de uitbreiding van functies is het amendement van 18 december 2008 over de mogelijkheid van woningsplitsing uitgewerkt in de beleidslijn woningsplitsingsregeling. De gemeente is voornemens te bereiken dat bestaande grote panden voor extra woongelegenheid kunnen worden gebruikt, zodat er meer kostendragers zijn om deze voor de streek karakteristieke panden in stand te houden. Hiertoe is een splitsingsregeling geïntroduceerd waarbij zonder dat sprake is van extra bebouwing of verstening (op bijgebouwen na), een bestaand pand voor extra woongelegenheid gebruikt kan worden. Omdat het vaak gaat om grote boerderijvolumes, draagt de regeling bij aan behoud van de karakteristieken van de linten. Op deze manier wordt ook leegstand en verpaupering van (grote) panden voorkomen.

Nota volkshuisvesting (2007)

Het belangrijkste uitgangspunt van de gemeente is dat alle inwoners en sociaal en economische gebondenen, die dat willen, in de gemeente Giessenlanden passende huisvesting kunnen krijgen. Dat geldt voor alle doelgroepen in de gemeente en in het bijzonder voor de starters, de senioren en de lagere inkomensgroepen. De gemeente wil daartoe als krachtig regisseur optreden door voldoende ruimtelijke capaciteiten te creëren, door het ondersteunen van herstructurering van het bestaande en door sturing te geven aan de invulling daarvan.

Op basis van een analyse van de woningbehoefte is ter concretisering van de ambities van de gemeente een programma opgesteld dat bestaat uit:

• A. een nieuwbouwprogramma, dat belangrijke accenten legt op huurwoningen, woningen voor starters, levensloopbestendige woningen, wonen en zorg en doorstroming. Vooralsnog gaat het nieuwbouwprogramma op basis van migratiesaldo=0 uit van 500 woningen tot 2020 conform de provinciale uitgangspunten. Omdat onduidelijk is of dit voldoende is voor de eigen woningbehoefte, zal de ontwikkeling daarvan nauwkeurig in de gaten worden gehouden en worden zo nodig extra bouwgronden ontwikkeld;
• B. Het voornemen om het gemeentelijke programma op basis van de aangegeven behoefte per kern te vertalen naar locaties; een en ander in relatie tot de Structuurvisie;
• C. Een programma ten aanzien van de bestaande woningvoorraad dat gericht is op:
  • 1. Het meer levensloopbestendig maken van de sociale huurvoorraad;
  • 2. Minimaal handhaven van de omvang van de kernvoorraad;
  • 3. Het waar mogelijk verkopen van geselecteerde sociale huurwoningen, met name aan starters, onder de strikte voorwaarde dat de opbrengst weer in de sociale woningbouw in Giessenlanden wordt ingezet;
  • 4. Het creëren van woon-zorgzones;
  • 5. Het stimuleren van het levensloopbestendig maken door eigenaar-bewoners van hun eigen woning;
• D. De ontwikkeling van een beleid ten aanzien van startersregelingen;
• E. Het monitoren van de uitvoering en de effecten van het beleid.

Het gemeentelijk beleid is onder andere gericht op het versterken van de voorzieningenstructuur en het verbeteren van de leefbaarheid in de kern Hoornaar. Hierbij is het behoud en/of de versterking van de geconcentreerde voorzieningen van belang. Hiertoe is onlangs een nieuw centrumgebied gerealiseerd.