| Plan: | Kapelle Wemeldinge |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0678.Wemeldinge-VAST |
Voor de onderscheiden deelgebieden wordt een korte beschrijving gegeven van de karakteristieke bebouwing en ruimtes. Achtereenvolgens komen aan de orde:
a. Dorpsstraat en omgeving
Het deelgebied Dorpsstraat en omgeving is in twee delen op te splitsen. Het eerste deel rondom de Nederlands Hervormde kerk is het oudste gedeelte van Wemeldinge en is ontstaan rond een drietal vliedbergen. Het gebied ten zuiden hiervan wordt de "tuin van Wemeldinge" genoemd. Het tweede deel wordt gevormd door de Dorpsstraat en is ontstaan op een oud dijklichaam waarvan de functie was vervallen.
De Oude Kerkweg (langs N-H kerk) vormt het begin van de belangrijke ruimtelijke as Dorpsstraat - Dorpsplein - Wilhelminastraat - Havenfront in Wemeldinge met in de openbare ruimte veel groen en kronkelende straten in de omgeving. Van de ruim 70 monumentale bomen staan 60 Koningslindes rond de kerk. De Dorpsstraat is onder andere de hoofdontsluiting voor het dorp. Kenmerkend zijn de 148 monumentale Koningslindes. In het eerste deel staat de bebouwing ten noorden van de kerk en verspreid enkele bebouwingselementen in de open tuin van Wemeldinge. Deze bebouwing bestaat uit één tot twee bouwlagen. Mede door de grote groene tuinen en de ontstane doorzichten tussen de ruim opgezette bebouwing, heerst er een landelijke sfeer. De bebouwing aan de Dorpsstraat kent nauwelijks verspringingen in zowel de rooilijn als in de gevels en staat direct aan het trottoir. Er is een grote diversiteit in gevelvorm, waaronder dwarsgevels, tuitgevels, topgevels, lijstgevels, klokgevels en gepotdekselde gevels, die wisselend in één tot twee bouwlagen voorkomen. Kenmerkend voor de gevels zijn de wisselingen in goothoogte, kaprichting en kleur (afwisselend aardgekleurde en lichte tinten). Het veelvuldig voorkomen van detailleringen in de vorm van gootlijsten ondersteund door klosjes, ramen met roedeverdeling en luiken, 6-12 ruitsvensters en jaartalankers is bepalend voor het gevelbeeld.
Een aantal woningen hebben een meter voor de gevel hekwerken staan, bestaande uit betonnen pilaren met daartussen soms een ketting. De woningen rond de kerk en aan de Dorpsstraat zijn allemaal opgenomen in het beschermde dorpsgezicht. In het eerste deel staan inclusief de kerk met haar toren een viertal monumentale panden, in de Dorpsstraat ligt dat aantal op 17.
b. Havenfront
Het havenfront wordt gevormd door de Westelijke Kanaalweg. De Westelijke Kanaalweg kent alleen aan de westzijde bebouwing, de oostzijde wordt gevormd door de dijk waarover de boulevard loopt. De gunstige ligging maakt het mogelijk dat zowel de voorzieningen langs de ruimtelijke as, als de recreatieve voorzieningen rond de haven goed te bereiken zijn.
Ruimtelijk gezien kan de Westelijke Kanaalweg, ter hoogte van de Prins Bernhardstraat, in twee delen worden opgesplitst. Het noordelijk deel heeft, wanneer de dijk buiten beschouwing wordt gelaten, een meer stedelijk karakter doordat er vrijwel geen openbaar groen aanwezig is. De bebouwing staat direct aan het trottoir, dat vrij breed is en middels crème kleurige betonnen paaltjes wordt afgebakend. De straat is uitgevoerd in klinkers.
In het noordelijke deel, richting de Nieuwendijk, ligt haaks op de bebouwing een parkeerstrook. Richting de Wilhelminastraat zijn er direct langs de dijk parkeervakken gemarkeerd door middel van donkere klinkers. Het zuidelijke deel heeft een groenere uitstraling, doordat de bebouwing is voorzien van voortuinen en de parkeerplaatsen aan de dijk plaats hebben gemaakt voor gras. De met gras begroeide dijk versterkt de natuurlijke uitstraling. Er is sprake van een gesloten gevelwand langs de Westelijke Kanaalweg die over het algemeen de weg goed geleid. De bebouwing in de bouwblokken verspringt nauwelijks in de rooilijn, de rooilijn van de bouwblokken onderling verspringt echter regelmatig. De bebouwing in het noordelijk deel bestaat uit een aantal geschakelde blokken met afwisselend vrijstaande woningen daartussen. Er is overwegend sprake van twee bouwlagen met een zadeldak, afgewisseld met een enkele mansardekap. De bebouwing komt met de tweede bouwlaag boven de dijk uit. Er is variatie in kop- en langs gevels, uitgevoerd in baksteen afwisselend in donkere en lichte aardtinten. Bij de koppen van de Wilhelminastraat zijn de zijgevels ook nadrukkelijk voorkant.
De bebouwing in het zuidelijk deel is over het algemeen iets lager, één bouwlaag met evenwijdige zadelkap, waarvan de dakhelling varieert. Enkele woningen hebben vanaf de dijk een loopbrug om op de eerste verdieping de woning te betreden. Over het algemeen is sprake van een eenvoudige geveldetaillering, enkele gevels worden geaccentueerd door witte sluitstenen rond de ramen. De monumentale witte korenmolen vormt een kenmerkend oriëntatiepunt.
c. Dorpsplein
Het Dorpsplein ligt in het hart van de kern Wemeldinge en is de schakel tussen de Dorpsstraat en de Wilhelminastraat. Aan het plein is beperkt detailhandel gesitueerd en in de nabije omgeving bevinden zich een aantal openbare voorzieningen, zoals een sporthal, een gemeenschapscentrum en aan de noord- en zuidzijde staat een basisschool. De openbare ruimte is hoofdzakelijk ingericht als verkeers- en parkeerruimte. De beleving is zwak.
Het plein wordt aan de oostzijde begrensd door geschakelde bebouwing van twee bouwlagen direct aan het trottoir. De bebouwing aan westzijde is wisselend: in het midden gestapelde wooneenheden in twee lagen, richting de zuidkant enkele woningen met één bouwlaag en kap. Aan de noord- en zuidkant van het plein grenzen aan beide zijden tuinen van woningen aan de Dorpsstraat, de Wilhelminastraat en de Emmastraat. Aan de noord- en zuidkant mist het plein door lage bebouwing een passende beëindiging.
d. Wilhelminastraat
De Wilhelminastraat is de verbinding tussen het Dorpsplein en het havenfront. De straat heeft een afwisselend karakter en valt in tweeën te delen. Het oostelijke deel is vanaf de kanaalweg tot de knik halverwege voor de Snoodijkstraat en het westelijke deel vanaf de knik tot het Dorpsplein. Het oostelijk gedeelte heeft een smal straatprofiel. Er is een gesloten gevelwand aan weerszijden van de straat met bebouwing die verspringt in de rooilijn. De bebouwing bestaat uit één of twee bouwlagen met kap. Aan de havenzijde is de bebouwing uitgevoerd in twee lagen, richting de Snoodijkstraat bestaat de bebouwing uit één laag. Het westelijk deel vanaf de Snoodijkstraat tot aan het Dorpsplein wordt gekenmerkt door diepe voortuinen. Aan de zuidzijde van deze woningen staat vrijstaande bebouwing. Hierdoor ontstaat er een meer landelijk beeld dat sterk contrasteert met het oostelijk deel van de straat.
e. Bierweg, Noordelijke Achterweg, Zuidelijke Achterweg, Prinses Beatrixweg en omgeving
Dit deelgebied bestaat uit de Bierweg ten noorden van het Dorpsplein, Noordelijke en Zuidelijke Achterweg gescheiden door de Dorpsstraat, de Beatrixweg en omgeving ten zuidoosten van het Dorpsplein. Vanaf de Noordelijke Achterweg zijn zichtlijnen tussen de bebouwing naar het achterliggende landschap.
De bebouwing aan de Bierweg bestaat voornamelijk uit twee-onder-één-kap woningen met één bouwlaag en vormt een gesloten gevelbeeld in dezelfde rooilijn. Langs de oostzijde staan 9 vergelijkbare bouwblokken. Er is sprake van een breed straatprofiel met daarlangs overwegend groene voortuinen met wisselende erfafscheidingen.
Langs de Noordelijke Achterweg is de bebouwing gevarieerd, overwegend vrijstaande woningen bestaande uit twee bouwlagen. De relatief grote voortuinen zorgen voor een groene uitstraling.
Langs de Zuidelijke Achterweg is een gevarieerd bebouwingsbeeld, bestaande uit vrijstaande, twee-onder-één-kap en geschakelde eengezinswoningen variërend in positionering. Braakliggende terreinen, hoge schuttingen, wisselende erfafscheidingen en bijgebouwen aan de openbare weg zorgen voor een rommelig beeld. De Prinses Beatrixweg en omgeving kent net als de Zuidelijke Achterweg een gevarieerd bebouwingsbeeld, maar is door de aanwezigheid van voortuinen ruimer opgezet.
Ten zuiden van het Dorpsplein en de Wilhelminastraat zijn een drietal binnenterreinen gelegen tussen de organisch gegroeide straten. De binnenterreinen zijn slechts op enkele plaatsen waarneembaar vanaf de openbare ruimte. Voor het overige deel liggen ze verscholen en achteraf. Hierdoor hebben deze binnenterreinen een zelfstandig karakter binnen de kern Wemeldinge. De inrichting bestaat voornamelijk uit weiden en grasland met verspreid wat kleinschalige bebouwingselementen. De bedrijfsbebouwing, gesitueerd op het meest oostelijke binnenterrein, wordt verplaatst. Hierdoor en door de ingesloten ligging tussen de achterkanten van de aangrenzende bebouwing hebben deze gebieden een rommelig uiterlijk.
f. Brouwerijweg, Bonzijweg
Het gebied rond Brouwerijweg en de Bonzijweg is het meest zuidelijk gelegen deelgebied van Wemeldinge. De hoofdzakelijk vrijstaande bebouwing in een groene setting en open groene tussenruimtes in de vorm van boomgaarden dragen bij aan de kenmerkende geleidelijke overgang van het landschap naar de kern. Zowel langs de Bonzijweg als de Chezeeweg is sprake van een zeer gedifferentieerd bebouwingsbeeld van vrijstaande woningen en boerderijen, variërend in één of twee bouwlagen. Naast de overwegend twee-onder-één-kap woningen aan de Brouwerijweg komen er ook enkele vrijstaande woningen voor met één bouwlaag en met een zadel- of mansardekap. De twee-onder-één-kap woningen bestaan uit één bouwlaag en staan in dezelfde rooilijn. De witte korenmolen aan de Bonzijweg vormt, samen met de molen aan de Westelijke Kanaalweg, een kenmerkend oriëntatiepunt.
g. Sluisplateau
Het deelgebied Sluisplateau vormt een nagenoeg vierkant plateau die bijna geheel is omringd door de haven van Wemeldinge. Het is een markant woongebied met ook een recreatieve functie.
De openbare ruimte, met uitzondering van de meest oostelijk gelegen straat, is zeer verzorgd en ruim opgezet Op het plateau kan onderscheid gemaakt worden in oorspronkelijke bebouwing (oostzijde) en nieuwbouw. Aan de oostzijde zijn direct aan de straat drie blokken van elk vier kleine geschakelde eengezinswoningen gesitueerd. De woningen, oorspronkelijk bedoeld voor sluiswachters en sluisarbeiders, bestaan uit één bouwlaag met zadeldak. Het overige deel van het plateau bestaat uit nieuwbouw woningen. Aan de achterzijde van de sluiswachterswoningen staan op enige afstand van elkaar enkele forse twee-onder-één-kap woningen. De bebouwing op de westelijke helft is gepositioneerd in een vierkant met de voorgevels georiënteerd op het water. In het blok ligt een gemeenschappelijke ruimte die voornamelijk dient als parkeerplaats. Onderling variëren de bouwblokken in hoogte (twee of drie bouwlagen met kap), bouwvolume en kapvorm.
h. Stormezandweg, Oosterscheldestaat
Dit woongebied heeft een planmatige opzet. Een circuitvormig stratenpatroon bepaalt de structuur. Centraal hierin ligt een groene oost-west gerichte as. De woningtypen zijn gevarieerd met relatief veel rijenwoningen naast de twee-aan-een geschakelde en vrijstaande woningen. De ontsluiting is naar de kern gericht. Alleen op de Binnendijk en de Wilhelminastraat zijn er aansluitingen voor autoverkeer.
Naar de kern is de overgang vrijwel naadloos. Aan de noord- en oostkant ligt er een afwijkende randzone, die door het karakter van de dijk wordt bepaald. Losse en geclusterde bebouwingselementen onderaan de dijk en ruime groene percelen bepalen het beeld. Het grote speelterrein aan de oostkant vormt een buffer tussen twee ruimtelijk sterk verschillende werelden."