Dorp III 2012

3.1 Ruimtelijke en functionele analyse

Het plangebied is in ruimtelijk/functioneel opzicht in drie delen te onderscheiden: het zuidelijk deel, het noordelijk deel en de zuidelijke dijkstrook. In het zuidelijk deel ligt de planmatig opgezette Oranjewijk. In tegenstelling tot het noordelijke deel ligt hier sterk de nadruk op de woonfunctie en het beeld is mede daardoor als 'stenig' te omschrijven. Het noordelijk deel van het plangebied wordt overheerst door groen. Naast een wooncomplex voor ouderen, overheersen hier de functies sport en agrarisch.

Figuur 3.1 Verschillende deelgebieden

Zuidelijk deel

De wijk is ontstaan in de wederopbouwtijd en na de stormvloed van 1953. De woningen zijn gebouwd door het gemeentelijk woningbouwbedrijf in een tijd dat geld en middelen erg schaars waren. Direct na de Tweede Wereldoorlog was er tevens een groot gebrek aan vakmanschap. De bouw had immers vijf jaar stil gelegen. Op het moment dat de woningbouw weer op gang kwam werd de Hoekse Waard getroffen door de stormvloedramp. De vraag naar woningen nam daardoor enorm toe terwijl de capaciteit om te bouwen enige maanden volledig wegviel. Met name in het deel van de Oranjewijk dat buiten dit plangebied valt en opgenomen is in het bestemmingsplan "Oranjewijk, fase 1" zijn de woningen matig tot slecht. In het deel van de wijk dat opgenomen is in dit bestemmingsplan en wordt aangemerkt als het zuidelijk deel, zijn de woningen beter. Van de voorgenomen grootschalige herstructurering wordt dan ook afgezien. HW Wonen gaat haar (huur)woningen grotendeels opknappen met een groot onderhoudproject. In paragraaf 3.2 wordt hier nader op in gegaan. In de wijk komen uitsluitend grondgebonden woningen voor. Voor een groot deel betreft het rijwoningen, maar vrijstaande en twee-aaneengebouwde woningen komen ook voor.

Naast de woonfunctie komt in dit deel van het plangebied, maar een zeer beperkt aantal andere functies voor. Het betreft een restaurant (chinees) aan de Bernhardstraat 57, een kantoor (notaris) aan de Beatrixstraat 1 en het groene kruisgebouw aan de Groene Kruisstraat. Dit laatste gebouw heeft de laatste jaren zijn functie verloren.

Zuidelijke dijkstrook

Het meest zuidelijke deel van het plangebied bevat (een deel van) de Schelpweg. De Schelpweg is een dijk met overwegend vooroorlogse lintbebouwing. In het plangebied is een deel van de vrijstaande bebouwing op de dijk opgenomen. Het landschap aan weerszijden is hier goed zichtbaar. De tot woning verbouwde watertoren en de aanwezigheid van een ligplaats voor een woonboot, vormen bijzondere elementen. Bedrijven, voorzieningen of andere functies zijn hier niet aanwezig.

Noordelijk deel

Het noordelijke plandeel wordt gedomineerd door de sportvelden en agrarische gronden en bouwkavels bij de Oud Bonaventurasedijk en de Sportlaan. Hierdoor is er sprake van een groene uitstraling. De vrij omvangrijke glastuinbouw ten oosten van deze woningbouw is grotendeels gesloopt, het restant vormt door de ingesloten ligging nauwelijks een verstoring van het groene beeld van het totale gebied. Naast deze functies is er een rioolwaterzuivering aan de Sportlaan aanwezig. Deze is door de groene afscherming en de inrichting van het entreegebied nauwelijks als zodanig herkenbaar. In het plangebied komen verder (met name) vrijstaande woningen voor in het lint langs de Bonavenurasedijk en een complex met ouderenwoningen. Dit complex vormt een bijzonder element binnen het plandeel. Dit komt door de parkachtige vormgeving van het binnengebied. Aan en rondom het Stockholmplein zijn verschillende voorzieningen gevestigd, waarbij het met name gaat om maatschappelijke voorzieningen, zoals het politiebureau, het dorpshuis en de bibliotheek. Aan de sportlaan is voorts een jeugd- en jongerencentrum aanwezig en op het complex van de sportvelden diverse gebouwen van onder andere de scouting, tennis en voetbalvereniging.

Met betrekking tot de locatie van de scouting aan de Prins Clausstraat 1 kan het volgende worden opgemerkt. Deze situatie is (deels) in strijd met het geldende bestemmingsplan aanwezig, waarin het perceel de bestemming "Recreatie doeleinden" en de aanduiding "veldsport" heeft. De situatie is gedeeltelijk vergund en wordt gedeeltelijk gedoogd. Het college heeft besloten de huidige situatie aan de Prins Clausstraat 1 mee te nemen in dit bestemmingsplan. Hiermee wordt beoogd de scouting (gebruik en bebouwing) op die plek te legaliseren. Het bebouwingspercentage uit het (eerder) vigerende bestemmingsplan blijft gehandhaafd maar het bouwvlak wordt in dit bestemmingsplan vergroot.

Door de verschillende functies maakt het gebied een afwisselende indruk en biedt het mogelijkheden voor extensieve recreatie.

Cultuurhistorie en monumenten

De cultuurhistorische kaart van Zuid-Holland geeft een overzicht van cultuurhistorische kenmerken en waarden in de provincie. Op deze cultuurhistorische kaart, ook aangeduid als Cultuurhistorische Hoofdstructuur, zijn de Schelpweg en Oud Bonaventurasedijk aangemerkt met 'hoge waarde' voor wat betreft de landschappelijke waarden. Deze dijklinten zijn ook met 'hoge waarde' aangemerkt (behalve de Oud Bonaventurasedijk na de nrs 51 en 78) omdat de structuur nog intact is en de linten redelijk gave bebouwing kennen. In het bestemmingsplan worden de bestaande structuren en landschappelijke waarden gerespecteerd, in de linten worden geen ontwikkelingen voorzien en de bestemmingslegging is afgestemd op de bestaande situatie.

Binnen het plangebied is één gemeentelijk monument aanwezig, namelijk de watertoren aan de Schelpweg 46. De archeologische (verwachtings)waarden komen in hoofdstuk 4 aan de orde.