Delfshaven

3.1 Ruimtelijke beschrijving

Ligging en begrenzing plangebied

Het plangebied is gelegen op de noordoever van Rotterdam in de deelgemeente Delfshaven. Het plangebied omvat Historisch Delfshaven, Coolhaveneiland en een klein deel van de wijk Bospolder. Aan de noordzijde wordt het plangebied begrensd door de Delfshavensche Schie en de Coolhaven. De oostelijke grens valt samen met de deelgemeentegrens van de deelgemeente Delfshaven. In het zuiden loopt de plangrens langs de Westzeedijk. Aan de westzijde wordt het gebied ingekaderd door de Spanjaardstraat en de Noordschans.

De plangrens van het nieuwe bestemmingsplan Delfshaven sluit aan op recente naastgelegen bestemmingsplannen. De Lage Erfbrug valt net in het naastgelegen bestemmingsplan Middelland / Het Nieuwe Westen.

Ruimtelijke structuur van het gebied

Het gebied omvat 2 deelgebieden. een van de deelgebieden is historisch Delfshaven met een kleinschalige structuur rondom de Voor- en Achterhaven en oude zeedijk (Mathenesserdijk / Havenstraat). Dit gebied is in de middeleeuwen ontstaan. Het tweede deelgebied is Coolhaveneiland en dateert van het begin van de 20e eeuw toen de Coolhaven is gegraven en de Parksluizen zijn aangelegd.

De bebouwing in historisch Delfshaven bestaat veelal uit langgerekte bouwblokken met kleinschalige bebouwing. De bebouwing staat met een smalle kade aan de haven.

Coolhaveneiland is ontworpen in aansluiting op de al bestaande zeedijk. Kenmerkend voor het gebied zijn de grote hoogteverschillen tussen de dijken en de bebouwing van na 1900 en het oudere gebied van Schoonderloo. De Schoonderloostraat is nog op de oorspronkelijke diepte van de Coolpolder gelegen met deels bebouwing die dateert van vóór de planmatige ontwikkeling en is cultuurhistorisch waardevol. In het opgehoogde gebied bestaat de bebouwing uit grote bouwblokken en gebouwen aan ruime straten. In het laaggelegen gebied bevinden zich enkele oudere gebouwen en ook bouwblokken uit de 20 eeuw.

Aan de oostzijde van de Achterhaven is de afgelopen jaren voormalige industriële bebouwing vervangen door woningbouw. In dat deel is het voormalige VOC-gebouw opgenomen. Dit staat met de nieuwe bebouwing aan een brede kade, in overeenstemming met de vroegere betekenis van het gebied.

De Kapiteinsbuurt is een woonbuurt uit de jaren '80 op een voormalig bedrijfsterrein. De bebouwing heeft een afwijkende open structuur van stroken en torentjes.

In het gebied dat vroeger de haven van Delft vormde, heeft het water nog steeds een beeldbepalende rol aan de randen en door de havens die deel uitmaken van het gebied:

• de Coolhavenkade is in gebruik voor beroepsschepen en schepen van de Zeevaartschool;
• de Aelbrechtskolk en Voorhaven voor historische Schepen, naar het zuiden overgaand in moderne schepen bij de vernieuwde bebouwing;
• de Middenkous voor moderne schepen.

Vanaf de Westzeedijk is zicht op de scheepvaart op de rivier en de bedrijvigheid van het havengebied.

Voorzieningen

De wijk Delfshaven is het centrum van de voorzieningen in de gelijknamige deelgemeente. Er zijn musea, galeries en uitgaansgelegenheden (Historisch Delfshaven), culturele voorzieningen (Coolhaveneiland) en een grote concentratie van creatieve bedrijvigheid en onderwijs.

De wijk Delfshaven bevat naast enkele concentraties voor de dagelijkse boodschappen (Schiedamseweg, Oostkousdijk en Willem Buytewechstraat oostzijde) ook een breed aanbod aan voorzieningen waardoor ook mensen van buiten Delfshaven worden aangetrokken.

Het bekendst is Historisch Delfshaven, een eeuwenoud, kleinschalig voormalig ambachtelijk havengebied naar overzeese bestemmingen, dat nu een toeristische trekpleister is. Hier komen bezoekers van over de hele wereld naar de haven, musea, galeries en horeca. De horeca in historisch Delfshaven trekt ook Rotterdammers van buiten de wijk aan.
Aan de Achterhaven ligt het VOC-gebouw waarin tijdelijk Worm was gevestigd en waarvoor een (culturele) invulling met horeca gezocht wordt.

Bijzonder zijn de 3 oude molens in het gebied: een ervan is nog in gebruik als Molen, namelijk De Destilleerketel aan de Voorhaven / Achterhaven, twee andere zijn in particuliere handen en wachten als molenstomp op restauratie en een nieuwe invulling.

De oostzijde van Coolhaveneiland is opgebouwd uit grotere bouwbokken met veel grote, brede panden. Dit gebied is getypeerd als 'Creatief Kwartier' waar een menging van creatieve bedrijvigheid, creatief onderwijs, kennisinstellingen, dienstverlening en wonen is gevestigd.

De bebouwing aan de zuidzijde van het eiland, langs de Westzeedijk, heeft door de gunstige en representatieve ligging aan een ontsluitingsweg veel dienstverlening, voorzieningen en kantoren.

Aan de Havenstraat / Oostzeedijk en Pieter de Hoochweg wordt wonen gemengd met kleinschalige bedrijvigheid en dienstverlening (zoals het kantoor van de deelgemeente Delfshaven) in de plint.
In het oog springt een flatgebouw uit de jaren 60 op de hoek van de Achterhaven / Havenstraat. Hierin zijn een woongebouw voor ouderen en bedrijfsruimte gevestigd.

De rest van het gebied bevat een menging van wonen met vooral aan de hoeken en randen bedrijvigheid.

Woningvoorraad

Delfshaven kent een grote variëteit aan bebouwingsvormen met historische panden uit de 19de eeuw en eerder, middenstands- en arbeiderswoningen uit de jaren twintig, appartementencomplexen uit de jaren vijftig, sociale woningbouw uit de jaren tachtig en grote school- en kantoorgebouwen, waaronder het Rotterdamsch Lyceum, de Zeevaartschool en het Conservatorium.