Bedrijventerrein Gravendam 2013

3.2 Bestaande situatie

3.2.1 Ruimtelijke structuur

Het bedrijventerrein ligt aan de zuidoostzijde van Noordwijkerhout en wordt begrensd door de 's-Gravendamseweg, de Leidsevaart/spoorlijn Leiden-Haarlem, de Maandagsewetering en de Gieterij/Smelterij. Het plangebied is overwegend een bedrijventerrein waar sprake is van een verscheidenheid aan bedrijven. Daarnaast bevinden zich op het bedrijventerrein ook andere commerciële, maatschappelijke en dienstverlenende functies, zoals een sportcentrum, een indoorspeeltuin en een bouwmarkt. Naast de bedrijfsfunctie zijn er in het plangebied een aantal woningen aanwezig. Zelfstandige woningen en woningen die behoren bij bedrijven worden daarbij onderscheiden.

Omgeving

Het bedrijventerrein grenst aan de noordwestzijde aan de woonwijk Victor en wordt aan de andere drie zijden begrensd door het open landschap van het buitengebied van Noordwijkerhout en Teylingen (Voorhout). Door de grenzen van het terrein, die worden gevormd door infrastructuurlijnen, is het terrein afgebakend en een zelfstandig geheel, op de grens van het stedelijke en het (half)open landschap.

Plangebied

Bedrijventerrein Gravendam heeft een sterke hoofdstructuur en veelal representatieve architectuur. Deze hoofdstructuur bestaat uit twee lussen die zijn gekoppeld aan de Gieterij. Deze weg vormt weer een verbinding tussen de doorgaande lijnen van de 's-Gravendamseweg en de Maandagsewetering. De hoofdstructuur is overzichtelijk en wordt benadrukt door inrichtingselementen, zoals infrastructuur, groen en bomen (zie afbeelding openbare ruimte).

Binnen deze structuur bepalen de bedrijfsstraten hoofdzakelijk de inrichting. De bedrijfstoegangen zijn op deze openbare ruimte gericht. Het parkeren wordt deels opgelost op eigen terrein en deels zijn langsparkeerplaatsen aan de openbare ontsluitingswegen gelegen.

Openbare ruimte

Het terrein is herkenbaar door het schaalverschil in relatie tot de omgeving. De massa van de bedrijfsgebouwen is veel groter dan de woonbebouwing, maar verschilt ook duidelijk van agrarische bebouwing door de hogere bouwhoogten. Op een aantal plaatsen, vooral waar langs de randen van het terrein woonbebouwing staat, heeft deze overgang een rommelig karakter. De ontstaansgeschiedenis van het bedrijventerrein is hier een oorzaak van. De bedrijvigheid heeft zich als eerste langs de oudere infrastructuur (Leidsevaart, 's Gravendamseweg) ontwikkeld op een meer organische wijze. Pas later is het 'middendeel' ingevuld met bedrijvigheid. Dit middendeel kent juist de meest planmatige opzet.

Nabij de hoek van de 's-Gravendamseweg en de Leidsevaart is sprake van een knooppunt van verkeerswegen, spoorlijn en waterweg, namelijk de Leidsevaart. Hieromheen zijn diverse soorten bebouwing en gebruik geconcentreerd. Aangezien in de huidige situatie sprake is van een verkeersknelpunt, bestaat de bestuurlijke wens om in de toekomst een nieuwe weg aan te leggen aan de zuidkant van het bedrijventerrein, ten zuiden van de woningen aan de 's-Gravendamseweg.

In en om het plangebied liggen enkele afwijkende woonvormen. In de Leidsevaart liggen een aantal woonboten. In de loop der tijd is ook de oeverstrook in gebruik genomen en ingericht als tuintjes en entrees behorende bij de woonboten. Langs de Maandagsewetering ligt een woonwagenpark van bescheiden omvang met maximaal 8 standplaatsen.

3.2.2 Functionele structuur

Op de onderstaande afbeelding zijn de huidige functies weergeven, gegroepeerd naar de relevante sectoren.

Huidige functies bedrijventerrein Gravendam (indicatie november 2012)

Gemengde bedrijvigheid

Het bedrijventerrein is in beginsel bedoeld voor 'gemengde bedrijvigheid'. Circa driekwart van het aantal bedrijven op het terrein betreft gemengde bedrijvigheid, met name bouwbedrijven, groothandel en auto(herstel)bedrijven. Omdat het vaak bedrijven betreft met een groot oppervlak, heeft de gemengde bedrijvigheid in grondgebruik de overhand. De grootschaliger bedrijfskavels (circa 1 tot 1,3 ha) bevinden zich vooral aan de westkant van de Gieterij. Voor het overige is er vooral sprake van relatief kleinschalige bedrijfsvestigingen met vaak kavels van minder dan 0,1 ha.

Langs de randen, behalve aan de noordrand, is sprake van een 'rafelige' invulling met woningen, bedrijven-aan-huis en kleinschalige bedrijvigheid.

Perifere detailhandel

Een deel van de functies op het bedrijventerrein betreft perifere detailhandel. Dit betreft bedrijven, zoals een bouwmarkt, een tuincentrum, meubelzaken, een badkamerspeciaalzaak en dergelijke. Hieronder zouden ook zaken in fietsen en scooters kunnen worden begrepen.

Onder perifere detailhandel wordt verstaan: - detailhandel in brand- en explosiegevaarlijke goederen; - detailhandel in zeer volumineuze goederen: auto's, motoren, boten, caravans, keukens, badkamers, vloerbedekking, parket, zonwering, tenten, grove bouwmaterialen en landbouwwerktuigen; - tuincentra; - bouwmarkten; - meubelbedrijven (inclusief in ondergeschikte mate woninginrichting en stoffering).

Veel van de overige perifere detailhandel is te vinden aan de Gieterij en aan de westkant van de Pletterij. Dit is de westelijke helft van het bedrijventerrein; het deel dat grenst aan de woonwijken van Noordwijkerhout.

De oppervlakte van de bestemming 'Bedrijventerrein' bedraagt in het voorliggende bestemmingsplan circa 244.350 m². De oppervlakte van de gronden met de aanduiding 'detailhandel perifieer' bedraagt circa 15.000 m². Het percentage aan perifere detailhandel bedraagt hiermee circa 6% van het bedrijventerrein.

Zelfstandige kantoren

Op het bedrijventerrein zijn een aantal zelfstandige kantoorbedrijven aanwezig, al dan niet met baliefunctie. Voorbeelden hiervan zijn zakelijke dienstverleners en personeelsdiensten, maar ook grafische en softwarebedrijven. De zelfstandige kantoorfuncties zijn relatief vaak gevestigd in units waarbij ook een 'werkplaats' gehuurd of gekocht moet worden. Deze is dan vaak extensief in gebruik als opslag, stalling van auto's en fietsen, of ook als kantoorruimte. Deze kleinschalige bedrijfsruimtes met kantoor bevinden zich veelal in bedrijfsverzamelgebouwen. Aan de oostkant van de Walserij bevindt zich een recent opgeleverd bedrijfsverzamelgebouw.

De zakelijke dienstverleners en personeelsdiensten hebben mede de bedrijven uit de bollensector als klant. In dat opzicht heeft de aanwezigheid van kantoren een relatie met de doelstelling van Gravendam.

Overige consumentgerichte bedrijven (geen perifere detailhandel)

Op het bedrijventerrein zijn een aantal bijzondere functies gevestigd. Het betreft hier consumentgerichte bedrijven met een leisure of carefunctie die doorgaans niet op een bedrijventerrein worden aangetroffen.

Leisure kan ook wel omschreven worden als ondernemingen die gericht zijn op de vrijetijdsbesteding, waaronder begrepen recreatie, sport en daarmee naar aard gelijk te stellen activiteiten. Carefuncties zijn onder andere kinderopvang en fysiotherapiepraktijken. Het gaat in dergelijke gevallen dus om (maatschappelijke) ondernemingen die gericht zijn op het welzijn van de mens.

Op Gravendam gaat het in ieder geval om de volgende bedrijven:

• autowasserij;
• praktijk voor fysiotherapie;
• fitnesscentrum;
• indoor-speeltuin;
• kookstudio;
• cateringbedrijf.

Wonen

Langs de rand van het bedrijventerrein, op de overgangszone richting het buitengebied ('s-Gravendamseweg en Leidsevaart), zijn meerdere woonfuncties aanwezig (op en in de directe nabijheid van het bedrijventerrein). Dit betreffen:

• burgerwoningen langs de Leidsevaart, de Maandagsewetering en de 's-Gravendamseweg;
• woonschepen in de Leidsevaart;
• acht woonwagenstandplaatsen op het bedrijventerrein langs de Maandagsewetering;
• enkele bedrijfswoningen op het deel van het bedrijventerrein ten westen van de Gieterij (het oudste deel van het bedrijventerrein).

De aanwezigheid van woningen is te herleiden tot de historie van het bedrijventerrein, waarbij ook het oprichten van bedrijfswoningen lange tijd gebruikelijk was. Na de groei van de bedrijvigheid langs de Leidsevaart en de 's-Gravendamseweg is het middendeel ingevuld. Van het middendeel van het terrein is het gebied tussen de Gieterij en de huidige woongebieden het oudste deel.

Groen en water

De lus van ontsluitingsweg Pletterij is in zijn geheel voorzien van een groenstrook. De gronden rondom het woonwagencentrum zijn voorzien van een groenbestemming.

Langs de westelijke grens van het plangebied is boezemwater Maandagsewetering gesitueerd. Aan de oostelijke plangrens is de Leidsevaart gelegen. Daarnaast liggen binnen het plangebied nog enkele noord-zuidgeoriënteerde boezemwatergangen en een centrale waterpartij.

Verkeer

De ontsluiting van het bedrijventerrein vindt plaats vanaf de 's-Gravendamseweg (N443). Deze aansluiting is vormgegeven door middel van een rotonde. De 's-Gravendamseweg is gecategoriseerd als erftoegangsweg buiten de bebouwde kom met een maximumsnelheid van 60 km/h. Een andere manier om het gebied te bereiken is via de Maandagsewetering en de Gieterij of via de Leidsevaart en de Smelterij. Alle wegen op het bedrijventerrein zijn gecategoriseerd als gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom en hebben een maximumsnelheid van 50 km/h. Op de Leidsevaart geldt een maximumsnelheid van 60 km/h, behalve op het stuk tussen de 's-Gravendamseweg en de Smelterij waar 30 km/h gereden mag worden. De wegen op het bedrijventerrein hebben voldoende breedte, zodat dit niet zal leiden tot afwikkelingsproblemen.

Het langzaam verkeer maakt op de Gieterij gebruik van vrijliggende fietspaden. Op de overige wegen op het bedrijventerrein vindt het fietsverkeer gemengd met het autoverkeer plaats. Langs alle wegen in het plangebied bevinden zich voetpaden.

Het bedrijventerrein Gravendam wordt door het openbaar vervoer ontsloten door de busverbindingen tussen Leiden, Den Haag, Lisse, Nieuw Vennep en Noordwijkerhout. Deze bussen rijden via de Gieterij en halteren ter hoogte van de Smederij en de Maandagsewetering.

Het parkeren voor de mensen die op het bedrijventerrein werken en voor bezoekers gebeurt zoveel mogelijk op eigen terrein.