Katwijk aan den Rijn 2012

3.2 Stedenbouwkundige opzet

Het bestemmingsplangebied heeft grotendeels een harde rand, het ligt ingeklemd tussen de provinciale weg N206 aan de westzijde en aan de oostzijde het Additioneel Kanaal, welke elkaar in de noordpunt van het plangebied kruisen. In het zuiden is de overgang naar het naast gelegen gebied minder hard. Het plangebied is onder te verdelen in een aantal subgebieden, met elk zijn eigen karakteristieken. Het gaat hierbij om de historische kern van Katwijk aan den Rijn, de Schutterswei, de Vinkeweg en omgeving, de Molenwijk, de Blekerij, de Wilbert en omgeving en de Kwakkelwei.

De oude kern van Katwijk aan den Rijn wordt gekenmerkt door een historisch centrumgebied met karakteriserende bebouwing uit de 17e, 18e en 19e eeuw, waaronder een groot aantal gemeentelijke- en rijksmonumenten. De in het verleden gegroeide lintbebouwing langs de Rijnstraat en de overwegend kleinschalige, pittoreske bebouwing aan de Kerklaan, de Kerkstraat en de Achterweg zorgen mede met de klassieke bebouwing aan de Turfmarkt -met een unieke ligging aan de Oude Rijn- voor een historische uitstraling van het centrumgebied.

De Schutterswei ligt in het noordoosten van de historische kern van Katwijk aan den Rijn. Deze woonervenbuurt uit de jaren '80 sluit ruimtelijk aan op de fijne korrel en intieme sfeer van de historische kern. Dit komt door de kleinschalige bebouwing langs de stenige en kronkelende stratenstructuur waarin de gevellijnen veelvuldig verspringen.

De Blekerij ligt in de noordpunt van het bestemmingsplangebied en ligt tegen de historische kern en de Schutterswei aan. Deze nieuwbouwwijk uit 2005/2006 bestaat grotendeels uit vrijstaande en twee-onder-één kap woningen en heeft in vergelijking met andere gebieden in Katwijk aan den Rijn een ruime opzet. De woningen zijn richting de straat georiënteerd en het merendeel is met de achtertuinen aan het water gesitueerd. Aan de oostzijde van de Blekerij ligt de nieuwe begraafplaats van Katwijk en in het noorden ligt een groen overgangsgebied naar het Additioneel Kanaal.

Het Vinkeweg gebied ligt aan de westkant van het bestemmingsplangebied ingeklemd tussen de N206 en de historische kern. Dit subgebied heeft duidelijk een ander karakter dan de historische kern. Het Vinkeweg gebied, welke is ontwikkeld aan het einde van de jaren '90, bestaat hoofdzakelijk uit rijtjeswoningen met langskappen die zorgen voor een duidelijke oriëntatie richting de straat. Samen met de uniforme vormgeving van de voortuinen zorgt dit voor een harmonieus tuindorp karakter.

De Molenwijk ligt in het zuiden van het bestemmingsplangebied en vormt een overgang van een historisch centrum met smalle gebouwde straten (gevels direct aan het trottoir) naar een meer open en groen gebied. De Molentuinweg markeert de overgang van het centrum naar de Molenwijk.

In de Molenwijk zijn globaal twee verschillende stedenbouwkundige principes te herkennen. De eerste is een aantal flatgebouwen die als autonome repeterende eenheden in een groene setting zijn geplaatst en de tweede zijn eengezinswoningen aan straten gesitueerd rond hoven. De ruimtelijke aansluiting van deze principes levert echter in een aantal gevallen een rommelige openbare ruimte op. Dit heeft vooral te maken met grote parkeerplaatsen met versnipperd groen ter plaatse van de flatgebouwen, de slechte inrichting/inpassing van speel- en verblijfsplekken in tussengebieden, ongewenste voor/achterkant situaties tussen woningen, het eentonige groen bij de eengezinswoningen en de grauwe materialisering van de openbare ruimte.

De Wilbert en omgeving ligt aan de oostkant van het bestemmingsplangebied en omvat het midden-gebied van 't Eiland. Het is duidelijk omgrensd door aan de noordkant de Vliet, de oostkant het Additioneel Kanaal, de zuidkant de Sandtlaan en aan de westkant de Oude Rijn. Het gebied heeft deels een groen karakter met bosachtige beplantingen, wat zich gedeeltelijk op het terrein van het 'grootschalige' monumentale complex van de Stichting Valent RDB (voorheen De Wilbert) bevindt. Daarnaast is er nog wat losstaande bebouwing langs de Oude Rijn gesitueerd en ligt er langs de rand van het Additioneel Kanaal een rij woonboten.

De Kwakkelwei ligt in het oosten van het bestemmingsplangebied, in de noordpunt van 't Eiland. Het is aan alle kanten omringd door water en vormt een geheel eigen 'wereld' in het plangebied. Het is grotendeels een open gebied, dat momenteel gebruikt wordt als akkerland met hierop twee kassencomplexen en hier en daar wat snippers groen.