Katwijk aan den Rijn 2012

3.1 Korte historische schets

Cultuurhistorie

Katwijk aan den Rijn ontstond in de 11e of 12e eeuw op de oeverwallen van de Oude Rijn. Aanvankelijk lag het accent op de westelijke oever. Over deze oeverwal voerde op korte afstand van de rivier de Rijnstraat. Deze is nog steeds te herkennen als de ruggengraat van Katwijk aan den Rijn. In de periode 1600-1800 groeide het dorp gestaag en kreeg in zekere mate een stedelijk karakter door de aanwezigheid van een aantal voorzieningen, zoals een waag en een bank van lening.

In de eerste helft van de 19e eeuw breidde de dorpsbebouwing zich vooral in zuidelijke richting uit, langs de Rijnstraat/Valkenburgseweg. Met de aanleg van het Commandeurspad werd het dorp ook in westelijke richting uitgebreid. In de tweede helft van de 19e eeuw vond verdichting plaats binnen de bestaande structuren. Aan de Kerkstraat en de Rijnstraat werden tevens veel oude gevels en woningen vervangen door nieuwe. Na 1900 veranderde het bestaande karakter van boerderij bebouwing naar 'moderne' tuinderswoningen en karakteristieke bollenschuren. Tijdens het Interbellum vonden vrij omvangrijke uitbreidingen plaats, langs bijna alle wegen verdichtte de bebouwing zich, werden enkele linten dubbele linten, werd de lintbebouwing verlengd en verrees er langs een aantal straten nieuwe bebouwing.

Na de Tweede Wereldoorlog vonden er nog enkele planmatige uitbreidingen plaats. In de jaren '50 werd ten zuiden van het dorp het eerste deel van Molenwijk gebouwd. De latere uitbreiding van Molenwijk dateert uit de eerste helft van de jaren '70. Ten oosten van de Noordwijkerweg verrees in de jaren '80 de woonwijk Schutterswei en werd in 2006 aan de noordzijde de laatste toevoeging gedaan in de Blekerij.