Buitengebied Hellevoetsluis

2.2 Beschrijving en analyse gebied

In deze paragraaf worden de kenmerken van het plangebied kort omschreven op basis van de lagenbenadering. Deze benadering omvat de landschappelijke onderlegger, de infrastructuur en het grondgebruik.

2.2.1 Landschappelijke onderlegger

Ondergrond

Hellevoetsluis maakt deel uit van een landschap dat kenmerkend is voor het hele eiland Voorne. Een open verbinding met de zee, getijden en een gradiënt tussen zoet en zout water hebben gedurende lange tijd invloed gehad op het ontstaan van het gebied. Door opwas (in het water opgekomen gronden) ontstonden de eerste eilandjes in het water. Deze zijn door bedijking geschikt gemaakt voor bewoning en landbouw. Met de aanwas (tegen de oevers aangeslibde gronden) gebeurde hetzelfde. Bij de nieuwe bedijkingen werden de oude buitendijken niet afgegraven. Zo ontstond een duidelijk te herkennen polderstructuur. De binnendijken vormen het meest karakteristieke element van het landschap. Diverse kreken verbonden het achterland met het Haringvliet en de Oude Maas.

Landschap en ruimte/landschapsbeeld

In het huidige beeld van Hellevoetsluis zijn drie landschappelijke eenheden te onderscheiden. Dat zijn het kleipolderlandschap, het strand- en duinlandschap en de buitendijkse gronden. Het merendeel van het plangebied van het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied maakt deel uit van het (voormalige) kleipolderlandschap. De hoofdstructuur van dit landschapstype bestaat uit een netwerk van dijken dat reeds eeuwenlang onveranderd is. Het kleipolderlandschap is relatief open en grootschalig en kent een gevarieerd grondgebruik. In het open landschap is de hoofdstructuur van de al dan niet beplante en bebouwde dijken goed herkenbaar. Binnen de polders vormen de verspreide boerderijen en erfbeplantingen opvallende elementen in de open ruimtes. Aan de polderzijde van bepaalde dijken is in de loop der jaren bebouwing geplaatst, waardoor langgerekte bebouwingslinten ontstonden zoals in Nieuwenhoorn. Het oorspronkelijke polderlandschap is tegenwoordig doorsneden door infrastructuur zoals bijvoorbeeld het Kanaal door Voorne en de N57.

Natuur en ecologie

De gemeente Hellevoetsluis telt een beperkt aantal grotere natuurgebieden. Ten oosten en noordwesten van Nieuwenhoorn bevinden zich twee weidevogelgebieden. Deze gebieden kennen naast een natuurlijke ook een agrarische functie. Hierdoor wordt de actuele waarde voor de natuur sterk bepaald door het agrarische grondgebruik. Een 'echt' bosgebied gelegen in het plangebied is het Kooisteebos. Het Haringvliet, het Voornes Duin en de Voordelta zijn aangewezen als Natura 2000-gebied, de laatste ligt net nog binnen het plangebied.

2.2.2 Infrastructuur

Droge infrastructuur

De belangrijkste infrastructurele lijnen, die het buitengebied van de gemeente Hellevoetsluis van zuidwest naar noordoost doorsnijden, zijn de N57 en de N494 (samen met het Kanaal door Voorne). Buiten genoemde wegen is de wegenstructuur tamelijk grofmazig van aard.

Ten aanzien van de weg N57 heeft Rijkswaterstaat de weg concreet heringericht met rotondes, verbreding en middenberm. Hiervoor is destijds vrijstelling verleend van het vigerende bestemmingsplan. Deze vrijstelling is in dit bestemmingsplan verwerkt.

Natte infrastructuur

Het Kanaal door Voorne doorsnijdt het zuidoostelijke deel van de gemeente Hellevoetsluis. Naast dit kanaal, dat grotendeels buiten het plangebied ligt, loopt er een groot aantal middelgrote en kleine watergangen door het buitengebied, zoals de Hoofdwatering (polder Nieuw-Helvoet), de Middelhoekse watering en Sluiswatering (polder Nieuwe Goote) en Strypse Watering (polder Nieuwenhoorn) (Zie figuur 4.1).

Kabels en leidingen

In het plangebied is langs de Gootseweg een aardgastransportleiding gelegen (diameter 6 inch, bedrijfsdruk 39,9 bar). Voor deze leiding geldt een toetsingsafstand van 20 m aan weerszijden van de hartlijn. De minimale bebouwingsafstand bedraagt 4 m. Langs het Kanaal door Voorne, de Tussenweg, de Kleiweg, de Boutweg en de Stormweg is een hoofddrinkwaterleiding gelegen. Aan weerszijden van de leiding geldt dat binnen 6 m niet mag worden gebouwd. Ten behoeve van de uitbreiding van bedrijventerrein Kickers Bloem is een voorlopig gas- en elektraleidingtracé gepland. In het plangebied zijn twee hoofdpersleidingen van de riolering aanwezig die beiden aansluiten op de RWZI Hellevoetsluis: ten oosten van het Kanaal ligt een persleiding langs de Noordse Molenweg, Grasweg en Ravenseweg, ten westen van het Kanaal ligt een persleiding langs de Mosterdijk, Geldweg, Betjesweg en Welleweg. De hoofdpersleidingen zijn in beheer bij het waterschap.

De leidingen worden met dubbelbestemmingen op de verbeelding opgenomen. De gemeente heeft in kader van het wettelijk vooroverleg op basis van artikel 3.1.1 Bro aan de netwerkbeheerder gevraagd de exacte locatie van de aardgastransportleiding en/of andere leidingen aan te geven. Een en ander is verwerkt in dit bestemmingsplan.

Windturbines

Op 22 oktober 2003 is de Nota Wervel (ruimtelijke visie windenergie) vastgesteld door Provinciale Staten van Zuid-Holland. Binnen de gemeente Hellevoetsluis waren in deze nota twee locaties aangewezen voor windenergie namelijk de N57 (locatie 48) en de Haringvlietdam (locatie 49). Op 26 april 2006 is de Nota Wervel gewijzigd en is de locatie 48 veranderd naar een opschaling en/of uitbreiding van de bestaande locatie 49 op de Haringvlietdam. De locatie 48 is hiermee komen te vervallen. Op 17 april 2008 heeft Windpark Haringvliet BV te Bunnik een principeverzoek ingediend voor de opschaling van de windmolens windpark Haringvlietdam. In april 2009 is door E-Connection Project BV het Vervangingsplan Windpark Haringvliet opgesteld voor Windpark Haringvliet BV. Hierin is het voornemen de huidige zes middelgrote windturbines van 600 kW te vervangen door vier nieuwe grote windturbines van elk 3 MW uitgewerkt. Bijkomend voordeel is dat deze nieuwe windturbines circa 50% langzamer draaien, wat een rustiger beeld geeft. De locatie is dezelfde als van het bestaande windpark.

De vervanging van de windturbines levert een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van de gemeente Hellevoetsluis, de provincie Zuid-Holland en het Rijk op het gebied van duurzame energie.

De vervanging van de windturbines wordt via een aparte bestemmingsplanprocedure mogelijk gemaakt. De uitkomst van deze procedure is op dit moment nog niet bekend. De windturbines zijn in dit bestemmingsplan dan ook consoliderend opgenomen.

2.2.3 Grondgebruik

Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er in Hellevoetsluis circa 47 bedrijven met als hoofdactiviteit landbouw. Het aantal agrarische bedrijven is weliswaar afgenomen, maar de omvang van de bedrijven die zijn overgebleven, is toegenomen. Er is een dalende trend waarneembaar over de afgelopen 10 jaar. Akkerbouw en graasdierbedrijven vormen de belangrijkste agrarische activiteiten binnen de gemeente Hellevoetsluis. Intensieve veehouderijen komen niet voor en het aantal gecombineerde bedrijven is beperkt. Er is een enkel glastuinbouwbedrijf in het plangebied aanwezig. De omvang van de akker- en tuinbouwbedrijven is de laatste 10 jaar nauwelijks gewijzigd. Van de overige bedrijfstypen is de omvang afgenomen.

Het merendeel van de landbouwgrond wordt gebruikt voor akkerbouwgewassen, een deel voor grasland en een beperkt oppervlak voor tuinbouwgewassen. De ontwikkeling van de tuinbouwsector is in de gemeente beperkt gebleven. Omliggende gemeenten als Brielle en Westvoorne kennen een veel groter aandeel (glas)tuinbouw. Ten aanzien van glastuinbouw stelt de gemeente Hellevoetsluis zich terughoudend op. Binnen de gemeente zijn overigens geen specifieke glastuinbouwgebieden gelegen. In de bovenstaande tabel is het aantal agrarische bedrijven per bedrijfstype en de bedrijfsomvang naar hoofdtype weergegeven.

Naast de agrarische gronden is binnen het plangebied het Kooisteebos gelegen. Verder is er voornamelijk sprake van gebruik van het gebied voor extensieve recreatie in de vorm van fiets-, wandel- en vaarroutes (Kanaal door Voorne). Recreatieve voorzieningen in het plangebied zijn een tweetal maneges en een kampeerterrein. De meer intensieve recreatieve voorzieningen zijn in de kernen of buiten het plangebied, aan de kust gelegen.

In het plangebied komt ook een aantal niet agrarische bedrijven voor. Onder andere agrarisch verwante bedrijven, (gebruiksgerichte) paardenhouderijen en niet-agrarische bedrijven. Ook komen er, met name geclusterd in lintbebouwing, burgerwoningen voor.