direct naar inhoud van 2.5 Functionele structuur
Plan: Bezuidenhout
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0518.BP0204GBezuidenht-51VA

2.5 Functionele structuur

2.5.1 Wonen

Bezuidenhout is een wijk in het Haagse stadsdeel Haagse Hout. De wijk dankt zijn naam aan het feit dat het ten zuiden van het Haagse Bos is gesitueerd. Het plangebied wordt ruwweg begrensd door de Bezuidenhoutseweg, de Rijnstraat, de Schenkkade (de spoorlijn Leiden-Den Haag) en de Carel Reinierszkade. Tot de jaren '50 van de twintigste eeuw eindigde hier de bebouwde kom van Den Haag.

De woningen in het plangebied dateren hoofdzakelijk uit de vooroorlogse periode. Hiervan is het

merendeel gebouwd in de periode 1915- 1930. Deze vooroorlogse woningen staan in de deelgebieden Bezuidenhout-Oost en –Midden. De woningen in Bezuidenhout-West dateren grotendeels uit de periode 1970-1990. De laatste jaren is in Bezuidenhout-Midden nieuwbouw gerealiseerd, deels in de vorm van eengezinswoningen.

Qua grootte liggen de woningen in lijn met het Haagse gemiddelde. Bezuidenhout-Oost en –Midden kenmerken zich door particulier eigendom (particuliere verhuur of eigenaar-bewoners). Dit gedeelte van het plangebied heeft een bovengemiddelde woningmarktpositie. De eengezinswoningen, die slechts 8 procent van de woningvoorraad (t.o.v. 21 procent in Den Haag) liggen significant hoger qua WOZ-waarde dan gemiddeld in Den Haag. Bezuidenhout-West daarentegen kenmerkt zich door de dominantie van het corporatiebezit. De WOZ-waarde van dit deelgebied ligt beneden het gemiddelde in Den Haag.

De bovengemiddelde woningmarktpositie vertaalt zich door in een hoger besteedbaar inkomen van de bewoners in Bezuidenhout-Oost en -Midden. Opvallend aan de inwoners in dit deel van de wijk is de oververtegenwoordiging van de leeftijdsklasse 20-44 jaar en het hoge aandeel autochtonen en westerse allochtonen ten opzichte van het Haags gemiddelde. In Bezuidenhout-West daarentegen is het aandeel autochtone bewoners lager dan het Haags gemiddelde en zien we een groter aandeel niet-Westerse allochtonen.

2.5.1.1 Woningen

Bezuidenhout is een stedelijk woonmilieu; Een woonmilieu beschrijft een gebied aan de hand van dichtheden, type bebouwing en ligging in de stad. Het centrumstedelijk woonmilieu kenmerkt zich door een dichtheid van 50 – 60 woningen, een zekere mate van functiemenging, voornamelijk aan de doorgaande wegen; .

Bezuidenhout is een beheergebied, de wijk voorziet al in gedifferentieerd en stedelijk aanbod.

Naast een woonmilieu is er voor het gebied ook een woonsfeer benoemd. De woonsfeer typeert het karakter en de uitstraling van het gebied en is hiermee een meer kwalitatieve typering van een gebied.

Het plangebied valt grotendeels binnen het woonmilieu: 'stedelijk wonen in de luwte'. Het deel waarin de grote kantoorlocaties is een hoogstedelijk woonmilieu. De woonsfeer stedelijk wonen in de luwte komt veel voor in de vooroorlogse wijken ten westen van de binnenstad. In deze woonsfeer is wonen de belangrijkste functie; de voorzieningen zijn veelal gesitueerd langs de doorgaande assen. In de zijstraten is meestal een rustig woonklimaat te vinden.

De woningen in het plangebied dateren hoofdzakelijk uit de vooroorlogse periode. Hiervan is het merendeel gebouwd in de periode 1915- 1930. De laatste jaren is er nieuwbouw in het plangebied gerealiseerd, deels in de vorm van eengezinswoningen.

De vele meergezinswoningen in een hoge dichtheid maken de wijk tot een stedelijk woonmilieu. Qua grootte liggen de woningen in lijn met het Haagse gemiddelde. Tenslotte kenmerkt particulier eigendom (particuliere verhuur of eigenaar-bewoners) de wijk.

Het toevoegen van eengezinswoningen zou de wijk meer aantrekkelijk kunnen maken. De bovengemiddelde woningmarktpositie vertaalt zich door in een hoger besteedbaar inkomen van de bewoners.

De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Bezuidenhout telde op dat moment 14.843 inwoners. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied toegenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag, blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Bezuidenhout achter. Volgens de meest recente bevolkingsprognose zal Bezuidenhout in 2015 15.360 inwoners en in 2020 15.373 inwoners tellen.

In vergelijking met het Haagse gemiddelde heeft Bezuidenhout-Midden relatief veel inwoners in de leeftijd 20- 64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gestegen, is het aantal 20-64 jarigen gestegen en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gedaald. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van Bezuidenhout-Midden was 38,7 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

In vergeleken met Den Haag heeft Bezuidenhout-Oost relatief veel inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van Bezuidenhout-Oost was 39,1 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

2.5.1.2 Woonschepen

In het plangebied ligt geen water waar woonschepen zijn toegestaan.

2.5.1.3 Woonwagens

In het plangebied is aan de Boekwijtkamp een woonwagenlocatie gesitueerd met drie woonwagenstandplaatsen.

2.5.2 Bedrijven

De concentratie aan werkgelegenheid in kantoren ligt in de zone Centraal Station, Utrechtsebaan - Beatrixkwartier en langs de Schenk. Daarnaast zijn aan de Bezuidenhoutseweg, aan de Juliana van Stolberglaan en de Laan van NOI kantoren gevestigd. Qua bedrijvigheid is er verschil tussen de Bezuidenhout-midden en -oost.

In Bezuidenhout-midden werkten in 2011 ruim 27.000 mensen waarvan het merendeel in overige diensten o.a. kantoren. Andere sectoren die in deze wijk veel werkgelegenheid bieden zijn: onderwijs, industrie en financiële instellingen.

Van de overige bijna 4000 arbeidsplaatsen in Bezuidenhout-midden bestaat 60% uit werk, dat in kleinere kantoren (met gemiddeld 4 werknemers) in de zakelijke en overige dienstverlening plaatsvindt en 30% is gelieerd aan de sectoren detailhandel en horeca.

Met uitzondering van de Schenkstrook zijn er In Bezuidenhout-oost vrijwel geen grootschalige werklocaties. De overige werkgelegenheid (ca 900 arbeidsplaatsen) bevindt zich - net als in Bezuidenhout-midden - voor 60% in kleine vestigingen op het gebied van zakelijke en overige dienstverlening en voor 30% in de sector handel, horeca en reparatie.

2.5.3 Detailhandel

De bebouwing in het Bezuidenhout kenmerkte zich dat er op hoeken van straten 'verbijzonderingen' bevonden. Meestal waren dat winkelpanden voor dagelijkse levensbehoeften, maar deze zijn in de loop van de tijd verdwenen en worden ingenomen door woningen of andere commerciële activiteiten. De winkelstructuur binnen het Bezuidenhout heeft zich geconcentreerd in:

  • De Theresiastraat; stedelijke winkelstraat met meer dan 11.000 m² wvo en een zeer compleet branchepatroon. De Theresiastraat is wat betreft economisch functioneren één van de best presterende winkelgebieden van Den Haag;
  • Het Stuyvesantplein; wijkwinkelcentrum (klein), maar ondanks een beperkte omvang een relatief complete branchering. Langs de Juliana van Stolberglaan licht een overgangsgebied, met gemende functies.

Verder liggen verspreid in het plangebied solitaire detailhandelsvestigingen op onder andere de Laan van Nieuw Oost Indië, Johan van Hoornstraat en De Eerensplein.

2.5.4 Dienstverlening

Dienstverlening is voornamelijk te vinden in de winkelgebieden naast de detailhandel en soms op de hoeken van straten waar die vroeger werden ingenomen door detailhandel 'op de hoek'; deze is inmiddels nagenoeg verdwenen.

2.5.5 Horeca

In het winkelgebied van de Theresiastraat en ook in de Laan van Nieuw Oost-Indië zijn de meeste horecavestigingen aanwezig. Deze straten hebben een ruime variatie van soorten horeca: snackbars, broodjeszaken, restaurants, cafés en lunchrooms. Verder zijn in de woonstraten zelf redelijk veel horecavestigingen aanwezig. Daarbij is het opvallend dat de meeste horeca in hoekpanden gevestigd is. Het plangebied telt verder een groot hotel aan de Prinses Beatrixlaan en een klein hotel aan de laan van Nieuw Oost Indië.

2.5.6 Kantoren

Buiten de woonfunctie staat het Bezuidenhout bekend om de kantoorfunctie. In het bestemmingsplangebied is meer dan 25% van Haagse kantorenvoorraad aanwezig. De concentratie in het Bezuidenhout bevindt zich langs de Prins Clauslaan, Bezuidenhoutseweg, de Prinses Beatrixlaan en langs de Schenk aan de zijde van de spoorlijn.

De kantoren aan de Prins Clauslaan zijn rijkskantoren waarin ministeries zijn gevestigd (Buitenlandse Zaken en Economische Zaken. Aan de Prins Clauslaan is ook het Paleis van Justitie gevestigd. Tussen de Prins Clauslaan en het Centraal Station ligt een - nog steeds niet bebouwde- kantorenlocatie (Grotiusplaats).

Het Beatrixkwartier omvat ca. 500.000m2 kantoorvloeroppervlak. Buiten deze concentratie bevinden zich kantoren aan de Laan van Nieuw Oost Indië, aan de Koningin Marialaan en aan de Juliana van Stolberglaan.

Buiten de grootschalige kantoorgebieden komen er verspreid liggende kleine kantoren voor die onder meer gevestigd zijn in de grote herenhuizen aan de Juliana van Stolberglaan en op een aantal plekken in het oude deel van Bezuidenhout-midden.

2.5.7 Maatschappelijk

Het Bezuidenhout stond bekend om het grote aanbod aan onderwijs- en welzijnsvoorzieningen. Thans zijn er nu nog vijf basisscholen. Verspreid door de wijk zijn er een aantal kinderdagverblijven welke deels ook naschoolse opvang bieden. Het voortgezet onderwijs is sterk vertegenwoordigd, met name het beroepsonderwijs. Voor algemeen voortgezet onderwijs zijn er niet in de buurt, maar wel in de directe omgeving een aantal mogelijkheden, o.a. Zandvliet aan de overzijde van de Bezuidenhoutseweg.

Het wijk- en dienstencentrum in de Johannes Camphuysstraat ligt vrij centraal in het woongebied. De Bewonersorganisatie Bezuidenhout-oost en-midden heeft hier een plek evenals de SWO Haagse Hout, die hier ouderenwerk organiseert. Het sociaal-culturele aanbod bestaat voorts uit een vestiging van de openbare bibliotheek op de hoek van de De Sillestraat en de Theresiastraat en een scoutinggroep in de Helenastraat naast de kerk. Het gebied telt vier kerken, waarvan drie in Bezuidenhout-midden.

Binnen het plangebied:

Onderwijsvoorzieningen:

  • Dr. M.M. den Hertogschool, A. van Solmsstraat 5 (PC basisschool);
  • Liduina, A. van Solmsstraat 157 (RK basisschool);
  • Dislocatie van het Instituut voor Individueel Onderwijs (SBO), Amalia van Solmsstraat 155. Bij de school is een peuterspeelzaal gevestigd op nr. 155k.
  • Dislocatie van de basisschool Haagsche Schoolvereniging (internationale afdeling), Koningin Sophiestraat 24a.
  • Nutsbasisschool Bezuidenhout, Merkusstraat 19 (basisschool alg bijzonder);
  • Wissellocatie, Rooseboomstraat 10 (voortgez onderwijs, mavo, (i)vbo)
  • Koninklijk Conservatorium, J. van Stolberglaan 1, (hoger beroepsonderwijs, geïntegreerd basis- en voortgezet onderwijs);
  • Een locatieruil Amalia van Solmsstraat 155 en 157 is in voorbereiding: op nr. 155 zal nieuwbouw t.b.v. Liduina plaatsvinden. De locatie 157 zal in gebruik worden genomen door de Haagsche Schoolvereniging.

Kinderopvang:

  • Knabbel & Babbel, Sibergstraat 20 en Van de Wijckstraat 12
  • St. DAK 'Tobias', Theresiastraat 310
  • van de Parrastraat 5

Peuterspeelzaal:

  • Doornroosje, Van Heutszstraat 12
  • Klein Duimpje, Merkusstraat 19
  • Het Hoogstraatje, Spaarwaterstraat 21
  • Onze Kleine Wereld, A. van Solmsstraat 5
  • Het Opstapje, A. van Solmsstraat 157

Religieuze voorzieningen

  • St. Liduinakerk, Kon. Sophiestraat 45
  • Triumfator kerk, Laan van Nieuw-Oost Indië 143
  • Synagoge aan de Cornelus Houtmanstraat

Maatschappelijke Zorg en Volksgezondheid:

  • Er zijn geen voorzieningen of ontwikkelingen in het gebied
2.5.8 Cultuur en Ontspanning

In het Bezuidenhout zijn alleen sociaal-culturele voorzieningen aanwezig.

Sociaal-culturele voorzieningen

  • Djundelhorde, scoutinggroep Christophorus
  • Wijk- en dienstencentrum, J. Camphuysstraat 25)
  • St. Welzijnsorganisatie Haagse Hout (J. Camphuysstraat 25, ouderenwerk en cursussen)
  • Merkusstraat 4 / Theresiastraat 195 (openbare bibliotheek)

In de Christus Triumfatorkerk, Juliana van Stolberglaan 154 en het Koninklijk Conservatorium (Juliana van Stolberglaan) zijn regelmatig (lunch)concerten en tentoonstellingen.

In het gebied staan verschillende kunstwerken en gedenktekens, waaronder het Juliana van Stolbergmonument aan de Koningin Marialaan en het monument prinses Juliana op het Stuyvesantplein.

Landelijk georienteerde voorzieningen

  • Nationaal Archief, Prins Willem-Alexanderhof 20
  • Koninklijke Bibliotheek, Prins Willem-Alexanderhof 5, en andere instellingen gevestigd in het KB-complex, waaronder het Letterkundig/Kinderboekenmuseum, het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD) en Nederlands Muziek Instituut (NMI).
2.5.9 Sport en recreatie

In het plangebied bevinden zich speelvoorzieningen aan de:

  • van der Wyckstraat;
  • hoek Willem van Oudshoornstraat / Johannes Camphuijsstraat;
  • in het buurtpark tussen Carolina van Nassaustraat en de Amalia van Solmsstraat.

Aan de rand van de wijk ligt het volkstuincomplex Loolaan. Het volkstuincomplex is in de negentiger jaren van de vorige eeuw naar deze locatie verplaatst in verband met de bouw van de kantorenlocatie de "Groene Schenk". Het complex is opgedeeld in drie delen: een deel langs het Boekwijtkamp, een deel langs de IJsclubweg en een deel tussen de Schenk en de spoorlijn Den Haag - Schiphol. In het deel aan het Boekwijtkamp is een deel afgescheiden voor een locatie van drie woonwagenstandplaatsen.