| Plan: | Schilderswijk |
|---|---|
| Status: | onherroepelijk |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0518.BP0174ESchildersw-70OH |
In de Schilderswijk wonen circa 33.000 mensen in circa 12.000 woningen. Die aantallen zijn de laatste 15 jaar vrijwel onveranderd gebleven, ondanks het feit dat zeker tot het jaar 2000 de sloop- en nieuwbouwactiviteiten in het kader van de stadsvernieuwing nog substantieel van omvang waren. Het terugbouwpercentage was in die periode dus ongeveer 100%. In de periode daarvoor – met name vanaf halverwege de zeventiger jaren kwam de stadsvernieuwing goed op gang – was wel sprake van woningverlies en een teruglopende bevolking: in 1980 woonden er nog 38.000 mensen in ruim 14.000 woningen. Ook aan het bouwjaar van de huidige voorraad is af te lezen, hoe groot van omvang de stadsvernieuwingoperatie is geweest: ruim 70% is na 1970 gebouwd.
De woningvoorraad is behoorlijk divers. Het aandeel eengezinswoningen is klein: 12%, waartoe ook een flink aantal kleine hofjeswoningen gerekend worden, die de stadsvernieuwing tot op heden hebben overleefd: o.a. Om en Bij, van Ostadewoningen, Paulus Potterstraat. Het merendeel van de voorraad bestaat dus uit meergezinswoningen, doorgaans in drie à vier bouwlagen. De helft van de voorraad bestaat uit flats, 17% uit beneden-/bovenwoningen, 12% uit portiekwoningen en 8% uit maisonnettes
De buurt heeft een stenig aanzicht, dit is mede te wijten aan het vrijwel volledig ontbreken van voortuinen. Alleen de Delpratwoningen, het Fort en een enkel nieuwbouwcomplexje (Hooftskadelaan) beschikken over een voortuin(tje). Bijna driekwart van de voorraad is eigendom van de woningbouwcorporaties, 7% wordt verhuurd door particuliere eigenaren en 18% wordt bewoond door de eigenaar. Met name in de laatste jaren van de stadsvernieuwing zijn koopwoningen toegevoegd. Daarom is het aandeel koopwoningen in Schildersbuurt-West, waar de stadsvernieuwing pas later op gang kwam veel groter dan in Noord en Zuid (25% vs 13%). De meeste woningen (62%) hebben 3 of 4 kamers, 16% heeft er 1 of 2, eveneens 16% heeft er 5 en een kleine 5% heeft er meer dan 5.
De bevolking is de afgelopen 40 jaar sterk van samenstelling veranderd, met name als gevolg van de voortdurende instroom van migranten en de uitstroom van autochtone Nederlanders. Dat proces was niet het gevolg van de stadsvernieuwing, maar de stadsvernieuwing was daarbij wel een versterkende factor. Momenteel is nog slechts 9% van de bewoners van autochtone herkomst. Het merendeel (70%) van de bewoners is van Turkse (27%), Marokkaanse (23%) of Surinaamse herkomst (20%). Ook het overige aandeel niet-westerse allochtonen is fors (13%). De bevolking is veel jonger dan gemiddeld in Den Haag: eenderde is jonger dan 20 jaar (Den Haag 23%); slechts 7% is ouder dan 65 (Den Haag 13%). Het aandeel huishoudens, dat samenwoont is 43% net als in geheel Den Haag, het aandeel met thuiswonende kind(eren) is in de Schilderswijk echter veel hoger dan in Den Haag als geheel. Ook het aandeel eenoudergezinnen is veel hoger dan in Den Haag als geheel.
De Schilderswijk is hoofdzakelijk een woonwijk. De bedrijfruimten die er zijn bevinden zich voornamelijk op de begane grond van panden waarboven gewoond wordt. In veel gevallen betreft dit opslagruimten van bedrijven die elders actief zijn (aannemers, stucadoors, schilders, glazenwassers, etc. Het komt echter ook veel voor dat dergelijke ruimten nog slechts gebruikt worden als stalling voor één of meer auto's. Op een beperkt aantal plekken in de wijk is bedrijvigheid de hoofdbestemming: Verspreid in de Schilderswijk bevinden zich enkele bedrijven:
De detailhandelsstructuur in de Schilderswijk bestaat uit de Hobbemastraat als stedelijke winkelstraat en drie kleine winkelcentra: de Hoefkade, de Vaillantlaan en de Koningstraat. Van die drie is de Hoefkade de belangrijkste. Deze winkelstructuur is reeds in de structuurvisie van 1976 vastgesteld. Zowel de Hobbemastraat als de Hoefkade functioneren nog maar een paar jaar na reconstructie. De Hoefkade is zelfs pas zeer recent geheel opgeleverd. Van de 114 winkels met samen 15.000 m² winkelvloeroppervlak (excl. de leegstand) is het grootste deel (55 à 60%) te vinden in deze beide centra. Beide centra zijn vergeleken met een aantal jaren geleden beter gaan functioneren. Ze behoren nu in de economische rangorde van winkelcentra tot de middenmoot, terwijl ze een aantal jaren geleden onderaan bungelden. Hetzelfde geldt overigens voor het (veel kleinere) centrum aan de Vaillantlaan. Het kleine winkelcentrum aan de Koningstraat functioneert al jaren slecht, het is in de rangorde de hekkensluiter. Toch is het benutte winkelvloeroppervlak de laatste jaren gelijk gebleven. Voor de middengrote supermarkt (500 m² wvo), die enige jaren geleden de deuren heeft gesloten is een supermarkt in een lager segment in de plaats gekomen. Verspreide bewinkeling is als gevolg van de stadsvernieuwing sterk verminderd, maar zeker nog niet verdwenen: ruim 4300 m² wvo in 18 winkels bevindt zich buiten de centra.1
De horeca is in de Schilderswijk ruim vertegenwoordigd: 59 vestigingen, waarvan 33 in de winkelcentra zijn gesitueerd. De helft bestaat uit café's of koffiehuizen, bij de rest kan ook gegeten worden, waarbij fastfoodrestaurants en grillrooms het grootste aandeel vormen.
Na de detailhandel is de dienstverlening met 76 vestigingen qua aantal de belangrijkste sector in de Schilderswijk. De grootste categorieën worden gevormd door de kappers (28), reisbureaus (10), uitzendbureaus (8) en internet-/belwinkels (6). Ca 60% is gevestigd in één van de winkelcentra.
Kantoor als hoofdbestemming komt slechts op één plek in de wijk voor: het gebouw aan de Zoutkeetsingel naast de voormalige suikerfabriek. Verspreid in de wijk is wel kantoorruimte aanwezig, maar dat bevindt zich bijna altijd op de begane grond onder wonen, veelal in een voormalig winkelpand en doorgaans met dienstverlenende functie (zie hierna)
In de Schilderswijk zijn 15 basisscholen gevestigd, waarvan 1 voor speciaal basisonderwijs:
Een groot aantal scholen is in nieuwbouw gehuisvest. Vier scholen beschikken over meer dan één gebouw.
Peuterspeelzalen/kindercentra hebben doorgaans een onderkomen in of bij de basisscholen.
Er is één school voor voortgezet onderwijs: het Nova College aan de Hooftskade 127-129. Daarnaast is aan de Zusterstraat tussen de Hillegondastraat en de Rozenburgstraat een VMBO-school in aanbouw.
Belangrijke culturele voorzieningen in de Schilderswijk zijn:
In de Schilderwijk zijn flink wat voorzieningen op het gebied van welzijn, zorg en volksgezondheid. Het verpleeghuis Schildershoek op de hoek van de Jacob Catsstraat en de Parallelweg is de meest grootschalige voorziening.
Verspreid in de wijk zijn er 5 gezondheidscentra (Koningstraat 104, Vaillantlaan 414-418, van de Neerstraat 26-28, De Heemstraat 18A en de van der Vennestraat185).
De wijk telt 5 buurt-/clubhuizen:
Daarnaast zijn er verspreid in de wijk een aantal ontmoetingscentra (de buurtkamers Teniersplantsoen 88, 's-Gravenzandelaan 133 en Frans Halsstraat 131), het Multicultureel Ontmoetingscentrum Heilig Hart, Teniersstraat 17 en nog een aantal andere ruimten, waar verenigingen, al dan niet op religieuze grondslag, gehuisvest zijn.
In de wijk functioneren 5 kerken (Hooftskade 110, Jan van Gojenstraat 92, Om en Bij 2, Zoutkeetsingel 112 en Hoefkade 623) en 5 moskeeën (Delftselaan 40, v.d. Vennestraat 20, Fabritiusstraat 2, Van Mierisstraat 19 en Teniersstraat 13).
De Schilderswijk telt verschillende sportvoorzieningen. Vooral de gymzalen bij de basisscholen vervullen een belangrijke sportieve functie. Naast gymzalen telt de wijk twee sporthallen: Oranjeplein en De Houtzagerij. Aan De Houtzagerij zijn een overdekt zwembad, de krachtsportvereniging Simson KDO, de Hammam (badhuis en multiculturele ontmoetingsplek) en buitenspeelvoorzieningen verbonden. Andere binnensport-voorzieningen zijn de accommodatie van Stichting Krachtsport Atlas aan de Jan van Gojenstraat en die van vechtsportvereniging IWKA aan de Loosduinsekade 12. Ook bieden veel wijkcentra en buurthuizen op kleine schaal sportieve voorzieningen aan, zoals het Clubhuis De Mussen aan de Hoefkade 602.
Er zijn geen buitensportvoorzieningen speciaal voor sportverenigingen in het plangebied. Wel kent de wijk een groot aantal openbare sportieve speelplekken, te weten:
Voorts zijn op het Teniersplantsoen en bij de Jacobastraat kinderboerderijen gevestigd.