Leyenburg

Ontstaansgeschiedenis

Leyenburg ligt in de voormalige Oost-Escamppolder, De naam van de wijk is ontleend aan de vroegere buitenplaats Leyenburg gesitueerd op de hoek “Loosduinsekade – Volendamlaan”. Het plangebied bestaat uit twee delen gescheiden door het Escampkanaal. Het gedeelte ten zuidoosten van het kanaal kwam tot stand volgens het “Uitbreidingsplan Leyenburg” uit 1930.

Het eerste bebouwingsplan stamt uit 1911 en is van de hand van H.P. Berlage. De ontwikkeling van Leyenburg kwam pas daadwerkelijk op gang na de annexatie van de gemeente Loosduinen in 1923. Het gedeelte ten zuidoosten van het Escampkanaal, begrensd door de Driebergenstraat, Vreeswijkstraat, Leyweg en de Veenendaalkade, werd op basis van een uitbreidingsplan uit 1930 voor bebouwing in gereedheid gebracht. Ook het gebied tussen de Medemblikstraat, Loosduinsekade, Soestdijksekade en de Volendamlaan werd voor de oorlog bouwrijp gemaakt en bebouwd.

Het na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde deel van Leyenburg wordt omsloten door de Loosduinsekade, Medemblikstraat, Volendamlaan, Veenendaalkade en de Leyweg. Voor dit deel zijn meerdere plannen ontwikkeld, welke in meer of mindere mate afwijken van het plan uit 1930. In 1948 werd door Dudok een geheel herzien uitbreidingsplan gepresenteerd. Door de dienst Wederopbouw en Stadsontwikkeling is in 1951 een plan gepresenteerd waarin de diagonale verkeersas het hoofdbestanddeel van Leyenburg vormt. De weg is ingebed in een centrale groene ruimte die de verdraaiing ten opzichte van de omringende groene structuur oploste. Hiermee werd aangesloten op de stedenbouwkundige principes van Dudok, welke wel bijval vonden.

In 1956 werd het uitbreidingsplan nogmaals aangepast. Ter weerszijden van de diagonale verkeersas werden nu drie torenflats gepland van elk twaalf verdiepingen hoog. Problemen met betrekking tot de grondverwerving hebben er uiteindelijk toe geleid dat het plan in 1962 voor de laatste maal is herzien. De grootste wijziging bestond uit de bebouwing langs de Volendamlaan. De hoogte van twaalf bouwlagen bleef gehandhaafd, maar de zes torenflats maakten plaats voor de huidige vier schijfvormige flatgebouwen. Het open gebied rondom de vier hoge woongebouwen is als plantsoen ingericht. De bebouwing ter weerszijden van de Volendamlaan werd opgehoogd tot negen bouwlagen.

De langdurige planvorming heeft tot een enigszins versnipperd stedenbouwkundig ontwerp geleid. De randen van de wijk sluiten aan op de Haagse vooroorlogse stedenbouw, maar het hart wekt de indruk dat oorspronkelijke bebouwing is weggesaneerd en is vervangen door bebouwing van een andere stedenbouwkundige orde.